Od stycznia ruszają ważne zmiany w ZUS. Miliony Polaków skorzystają
To bardzo ważna nowość dla kilku milionów Polaków. Pracowałeś na zleceniu albo miałeś działalność gospodarczą? Teraz zaliczysz te okresy do stażu pracy. Wystarczy złożyć wniosek do ZUS, by uzyskać zaświadczenie potwierdzające wcześniejsze okresy pracy. Za burtą pozostali wszyscy ci, którzy pracowali na umowie o dzieło.
Od stycznia zacznie obowiązywać nowy sposób liczenia stażu pracy. Zmiana dotyczy osób, które przez lata pracowały na umowach-zleceniach lub prowadziły działalność gospodarczą. Teraz te okresy będą mogły zostać doliczone do stażu pracy, co przełoży się na przykład na dłuższy urlop, wyższe nagrody jubileuszowe czy łatwiejszy dostęp do awansów. Dla wielu osób może to oznaczać realne korzyści finansowe.
Nowe przepisy to efekt podpisania przez prezydenta rządowej ustawy, która wyrównuje status osób zatrudnionych na etacie oraz tych, którzy pracowali na zleceniu lub B2B. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podkreśla, że to symboliczne docenienie pracy tysięcy osób, które przez lata nie miały możliwości wykazania swojego doświadczenia.
Jak potwierdzić swój okres pracy nie na etacie?
Do stażu pracy zostaną wliczone m.in. okresy prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, umowy zlecenia czy świadczenie usług na podstawie umów cywilnoprawnych. Wliczone będą też okresy współpracy przy działalności gospodarczej, członkostwo w spółdzielniach rolniczych oraz udokumentowana praca za granicą. Nie wliczy się jednak okres pracy na umowie o dzieło.
Co wliczy się do stażu pracy?
- okresy prowadzenia pozarolniczej działalności oraz współpracy z osobą prowadzącą działalność,
- okres zawieszenia działalności gospodarczej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem,
- okresy wykonywania umowy zlecenia,
- świadczenia usług, umowy agencyjnej oraz okres pozostawania osobą współpracującą,
- okres pozostawania członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
- przebyty za granicą (udokumentowany) okres wykonywania innej niż zatrudnienie pracy zarobkowej.
Aby skorzystać z nowych przepisów, trzeba będzie potwierdzić swoje okresy pracy. Podstawowym dokumentem będzie zaświadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ZUS potwierdzi okresy, za które były odprowadzane składki emerytalne, rentowe lub wypadkowe. W większości przypadków wystarczy sam wniosek – bez potrzeby dodatkowych dokumentów.
Jeśli jednak ZUS nie posiada pełnych danych, na przykład w przypadku bardzo starych zleceń, pracownik będzie mógł sam przedstawić dowody. Mogą to być umowy, rachunki, deklaracje podatkowe lub inne dokumenty potwierdzające wykonywanie pracy. ZUS rozpatrzy takie wnioski indywidualnie.
Więcej wiadomości na temat pracy można przeczytać poniżej:
Wniosek o wydanie zaświadczenia będzie można złożyć elektronicznie – przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS. To najprostsza ścieżka. Wystarczy zalogować się na swoje konto, wypełnić formularz i wskazać okresy, które mają zostać potwierdzone. Co istotne, wniosek można złożyć tylko samodzielnie – pracodawca nie ma prawa zrobić tego w imieniu pracownika.
Macie na to tylko dwa lata
Zgodnie z ustawą czas na złożenie wniosku wynosi 24 miesiące od wejścia przepisów w życie. Oznacza to, że najpóźniej do początku 2028 roku trzeba udokumentować swoje wcześniejsze okresy pracy. Choć nie ma ścisłego terminu, im szybciej dokumenty trafią do ZUS-u, tym szybciej będzie można skorzystać z nowych uprawnień.
Formularz, który trzeba będzie wypełnić, nie został jeszcze oficjalnie opublikowany. ZUS zapowiada, że zostanie on uruchomiony w PUE ZUS na początku 2026 r. Do tego czasu można gromadzić niezbędne dokumenty i przygotować się do złożenia wniosku – np. na podstawie dotychczasowych formularzy, takich jak OL-9, używanych do podobnych zaświadczeń.
Nowe przepisy zaczną obowiązywać w administracji publicznej od 1 stycznia 2026 roku, natomiast w sektorze prywatnym pół roku później. Dla firm oznacza to konieczność dostosowania systemów kadrowych, a dla pracowników – szansę na poprawę sytuacji zawodowej bez konieczności zmiany pracy.
