Zrobią z Polski drugą Norwegię. „Ale najpierw obniżcie podatek”
Dzięki ogromnym złożom miedzi mamy niebawem być bogaci jak Norwegia po odkryciu u siebie ropy. Tak inwestorzy karmią opinię publiczną i jednocześnie zmuszają rząd do mniejszej daniny.
Zgodnie z raportem od EY pt. „2025 - Rok Przełomu w polityce surowcowej Polski”, zrealizowanym na zlecenie kanadyjskiej spółki Lumina Metals i amerykańskiej Electrum Group LLC, szacowane zasoby perspektywiczne miedzi w naszym kraju to 165 mln ton, z czego 98 mln ton możliwe jest do opłacalnej eksploatacji przy obecnych technologiach. Te złoża w Polsce mają mieć charakter strategiczny.
Pomimo szóstego miejsca na świecie pod względem zasobów, Polska jako producent miedzi plasuje się dopiero na 13. miejscu, a sama produkcja tego metalu wykazuje od lat tendencję spadkową - czytamy w raporcie.
Tymczasem popyt na miedź za 10 lat - przy założeniu pełnej neutralności klimatycznej Net Zero - ma wynieść 32,6 mln ton, co przełoży się na deficyt na poziomie 13 mln ton. W 2050 r. luka podażowa ma być już w przedziale 19,6–29,5 mln ton.
Złoża w Polsce, czyli gra o podatek miedziowy
Autorzy raportu podkreślają, że szczytowy okres zapotrzebowania na miedź przypadnie na najbliższe dwie dekady. Dlatego, ich zdaniem, nasza gospodarka powinna maksymalnie wykorzystać to okno rozwojowe w postaci miedziowych złóż w Polsce. Obecnie nasz kraj produkuje średniorocznie ok. 400 tys. ton miedzi w koncentracie, a mogłaby produkować ponad 1 mln ton. Taka perspektywa jest łakomym kąskiem zarówno dla Lumina Metals, jak i Electrum Group LLC.
Te dwie grupy przemysłowe gotowe są zainwestować w Polsce 27 mld zł. (tj. równowartość 4,3 proc. krajowych inwestycji w 2024 r.). Po uruchomieniu produkcji miedzi łączne efekty wynikające tylko z tych dwóch inwestycji pozwolą podnieść średnioroczne PKB Polski o 17,2 mld zł (w cenach z 2025 r.) - przekonują autorzy raportu.
Ale jest jedna, poważna przeszkoda. To w pierwszej kolejności wysokość podatku miedziowego, który ma bardzo przeszkadzać zagranicznym inwestorom. Przez tę daninę, jak sugeruje raport, może nie powstać na Ziemi Lubuskiej ponad 60 tys. nowych miejsc pracy.
Obecny kształt podatku przekłada się na astronomiczną całkowitą efektywną stawkę podatkową TETR (total effective tax rate) na poziomie blisko 80 proc., co wyklucza w Polsce jakiekolwiek rynkowo uzasadnione inwestycje w tym sektorze oraz jakiekolwiek rynkowe finansowanie tego typu inwestycji (bankowe lub poprzez rynki kapitałowe) - przekonuje raport.
Co na to Ministerstwo Finansów?
Andrzej Domański, minister finansów, już w maju br. informował o planach w sprawie obniżenia podatku miedziowego od 2026 r.: ze współczynnika 0,85 do 0,71, a docelowo do 0,64. Ma to kosztować budżet państwa 500 mln zł w przyszłym roku i po 750 mln zł rocznie w latach 2027–2028.
Obecna konstrukcja podatku i jego wysokość sprawia, że obciążenia fiskalne płacone przez spółki wydobywające miedź w Polsce stanowią istotną przeszkodę w nowych inwestycjach, w możliwości tworzenia nowych miejsc pracy, nowych mocy wydobywczych - tak tę decyzję argumentował kilka miesięcy temu szef Ministerstwa Finansów.
Więcej o złożach w Polsce przeczytasz w Bizblog:
Ta nowa, obniżona konstrukcja podatkowa ma zachęcić inwestorów do korzystania ze złóż w Polsce. Inaczej nie będą tym zainteresowani.
Dopóki nie zostaną wprowadzone bardziej rozsądne ramy podatkowe, w Polsce nie powstaną żadne nowe kopalnie miedzi - twierdzi Kenneth Rye, dyrektor zarządzający ds. globalnych analiz w Electrum Group, cytowany przez serwis energetyka24.
