Piramida finansowa i jej szef z wysokimi karami
Prawie milion złotych kar nałożył UOKiK na dwie powiązane ze sobą spółki oferujące inwestycje w kryptoaktywa, a w rzeczywistości działające jak zwykła piramida finansowa. Spółka zarejestrowana w Dubaju odpowiadała za emisję tokenów Selfmaker, a druga z Łodzi tworzyła urządzenia samoobsługowe. Osobiście finansowo ukarany został także stojący za oboma spółkami biznesmen.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów poinformował w poniedziałek o nałożeniu kar na dwie powiązane ze sobą spółki: Selfmaker Smart Solutions w Dubaju odpowiadającą za emisję tokenów, czyli kryptoaktywów o tej samej nazwie, oraz Selfmaker Technology w Łodzi, tworzącą urządzenia samoobsługowe, takie jak kasy, wpłatomaty, kioski informacyjne czy sprzęt do automatycznej dezynfekcji.
Piramida finansowa
Prezes UOKiK-u Tomasz Chróstny uznał, że działalność obu spółek sprowadzała się do znanego od dziesięcioleci i niezgodnego z polskim prawem mechanizmu znanego jako piramida finansowa. Osiągnięcie zarobku jest w nim możliwe dzięki wciągnięciu do systemu innych inwestorów, a nie dzięki sprzedaży czy konsumpcji produktów. Pomysłodawcy systemu korzystają z wpłat innych osób, a niewielka część pieniędzy może trafić pierwszych uczestników, ale cały system w końcu upada, a tracą wszyscy pozostali inwestorzy.
Spółka Selfmaker Smart Solutions obiecywała, że pieniądze zainwestowane w emitowane przez nią tokeny będą przeznaczone na inwestycje w rozwój spółki Selfmaker Technology, a także w zwiększenie rozpoznawalności marki Selfmaker. UOKiK tłumaczy, że plan ten polegał na objęciu 25 proc. udziałów w Selfmaker Technology i zakupie hali produkcyjnej. Zgodnie z zapewnieniami spółki spółka miała podzielić się wypracowanym zyskiem z inwestycji w Selfmaker Technology z nabywcami tokenów, pierwszy raz powinno do tego dojść w 2024 r.
Rzeczywistość była jednak inna. Hala produkcyjna nie została zakupiona, lecz jest wynajmowana, a Selfmaker Smart Solutions przejął mniej niż 10 proc. akcji, co znacznie obniżyłoby ewentualny zysk. UOKiK podkreśla, że nie ma mechanizmu prawnego, który gwarantowałby wypłatę dywidendy przez spółki z Dubaju i z Łodzi. Urząd zwraca uwagę, że inwestorzy zawierają umowę jedynie ze spółką z Dubaju, co może mieć kluczowe znaczenie przy ewentualnych problemach z dochodzeniem roszczeń.
Więcej o piramidach finansowych przeczytacie w tych tekstach:
UOKiK doszedł do wniosku, że celowym działaniem twórcy tej piramidy było powierzenie przez Selfmaker Technology emisji tokenów spółce z Dubaju, wobec której dochodzenie roszczeń przez konsumenta może okazać się znacznie utrudnione, a wręcz niemożliwe.
Rynek kryptoaktywów, jako rynek nieregulowany oraz związany z nowoczesnymi technologiami, może być wykorzystany przez nierzetelnych przedsiębiorców, którzy pod pozorem oferowania atrakcyjnych produktów uzyskują korzyści majątkowe od wpłat inwestorów. Traci konsument, który nie odzyska swoich pieniędzy – wyjaśnia prezes UOKiK-u Tomasz Chróstny.
Chróstny podkreśla, że spółki umyślnie rozpowszechniały nieprawdziwe informacje, aby uwiarygodnić i uatrakcyjnić swoje działania. Dodaje, że ich celem było pozyskanie jak największego kapitału, ale pod ich wpływem konsumenci mogli podejmować niekorzystne decyzje dotyczące zakupu tokenów, licząc na wypłatę zysku. Szef UOKiK-u mówi, że realne korzyści konsumentom umożliwiał udział w programie afiliacyjnym, który w istocie był zakazanym prawnie systemem promocyjnym typu piramida.
Prezes spółki z własną karą
Prezes UOKiK-u uznał, że spółki Selfmaker Smart Solutions oraz Selfmaker Technology naruszyły zbiorowe interesy konsumentów. Na Selfmaker Technology została nałożona kara finansowa 895 451 zł, a na Selfmaker Smart Solutions nałożono karę 96 tys. zł. Na spółkę został nałożony też obowiązek usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Osoby, które kupiły tokeny, mogą złożyć wniosek do Selfmaker Smart Solutions o zwrot pieniędzy. Konsumenci zostaną poinformowani o decyzji.
Dodatkowo 150 tys. zł kary nałożono osobiście na prezesa Selfmaker Smart Solutions Marka Wieteskę, ponieważ – jak wyjaśnia urząd – celowo i świadomie rozpowszechniał nieprawdziwe informacje dotyczące procesu tokenizacji i przeznaczenia pozyskanych środków, jak również zapewniał o gwarantowanej wypłacie zysków na rzecz Selfmaker Smart Solutions, a tym samym pośrednio nabywców tokena.
