Obniżenie składki zdrowotnej? Oni zapłacą więcej
Obniżenie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców zostało przyjęte przez Sejm. Od 2026 roku wejdzie w życie nowy, dwuelementowy mechanizm, który ma na celu uproszczenie systemu i jednoczesne zróżnicowanie obciążeń w zależności od osiąganych dochodów i przychodów. Zyskają głównie osoby osiągające niewielkie dochody z działalności gospodarczej.
Nowe przepisy poparło 213 posłów, wśród nich także minister zdrowia Izabela Leszczyna. Jeszcze w marcu zarzekała się, że nie poprze obniżenia składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, argumentując, że Narodowy Fundusz Zdrowia „z pewnością tego nie udźwignie”.
Obniżenie składki zdrowotnej od 2026 r.
Nowy system składki składa się z dwóch części. Pierwsza to część ryczałtowa – 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, co w 2025 roku przekłada się na około 290 zł miesięcznie. Druga część, procentowa, będzie naliczana dopiero po przekroczeniu określonych progów dochodowych lub przychodowych, w zależności od formy opodatkowania.
Dla przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych i korzystającym z podatku liniowego część procentowa wyniesie 4,9 proc. od dochodów przekraczających 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia. Z kolei dla tych na ryczałcie ewidencjonowanym, będzie to 3,5 proc. od przychodów powyżej trzykrotności przeciętnego wynagrodzenia. Przedsiębiorcy na karcie podatkowej zapłacą tylko część ryczałtową – co oznacza dla nich realne obniżenie składki.
Zdecydowanie zyskają przedsiębiorcy z niższymi dochodami, którzy nie przekroczą progów, od których zaczyna się naliczanie części procentowej. Na przykład osoba na podatku liniowym z dochodem równym przeciętnemu wynagrodzeniu zapłaci ok. 315 zł miesięcznie, zamiast dotychczasowych 578 zł. Oszczędność wyniesie więc ponad 260 zł miesięcznie.
Więcej informacji dla przedsiębiorców znajdziesz w tych tekstach:
Jeszcze większe korzyści odniosą osoby na ryczałcie ewidencjonowanym z przychodami do 30 tys. zł – zapłacą tylko część ryczałtową, co oznacza oszczędności rzędu nawet kilkunastu tysięcy złotych rocznie przy wyższych przychodach. Nawet przedsiębiorcy z przychodami do ok. 307 tys. zł będą płacić niższą składkę niż obecnie.
W przypadku ryczałtu sytuacja jest znacznie bardziej skomplikowana. Przede wszystkim przedsiębiorcy otrzymają nowy system wyliczania składki, z obowiązkowym naliczaniem powyżej 3-krotności wynagrodzenia. Składka zdrowotna nie będzie już miała stałej wartości, lecz zacznie się zmieniać, co znacznie utrudni kalkulacje, a w szczególności ocenę rentowności działalności. Piotr Juszczyk – główny doradca podatkowy firmy inFakt
Na zmianach skorzystają też osoby rozliczające się kartą podatkową. Obecnie płacą one 9 proc. od całego minimalnego wynagrodzenia, a od 2026 roku tylko od 75 proc. tej kwoty. Przełoży się to na miesięczne oszczędności rzędu ok. 70 zł.
Kto straci na nowej składce zdrowotnej?
Nie dla wszystkich jednak zmiany będą korzystne. Przedsiębiorcy o wyższych dochodach – powyżej 16 tys. zł miesięcznie – zaczną płacić więcej niż obecnie. Przy dochodach rzędu 20 tys. zł składka wzrośnie o ponad 300 zł miesięcznie, a przy 100 tys. zł – nawet o 2,2 tys. zł więcej niż dotychczas. Także część ryczałtowców może stracić. Po przekroczeniu progu ok. 307 770 zł przychodu składka po zmianach stanie się wyższa niż według obecnych zasad.
Stracą ryczałtowcy z przychodami powyżej 56 tys. miesięcznie – wskazuje Małgorzata Samborska, doradca podatkowy z firmy Grant Thornton.
Warto też zwrócić uwagę na to, że zniesienie możliwości odliczania składki zdrowotnej od podatku dochodowego może zwiększyć realne obciążenia fiskalne. Dotknie to szczególnie tych, którzy zapłacą część procentową składki – dla nich zmiany mogą być mniej opłacalne, niż się początkowo wydaje.
Przekształcenie składki zdrowotnej w formę parapodatku dochodowego to jedna z najbardziej krytykowanych przez przedsiębiorców zmian wprowadzonych w ramach Polskiego Ładu. Choć przy rozliczaniu się według skali podatkowej stawka nadal wynosi 9 proc., nie ma już możliwości odliczenia jej od podatku dochodowego. Przed wprowadzeniem Polskiego Ładu przedsiębiorcy mogli odliczyć aż 7,75 proc. tej składki.
