Europa chce się zbroić. Nowy bank ma w tym pomóc
Po konferencji w Monachium unijni liderzy zdali sobie sprawę, że muszą wziąć losy bezpieczeństwa kontynentu w swoje ręce i kluczową kwestią jest radykalne zwiększenie produkcji zbrojeniowej. Na rozpoczynającym się w poniedziałek szczycie w Paryżu przywódcy Polski, Francji, Wielkiej Brytanii, Niemiec i kilku innych krajów mają podjąć ważne decyzje w tej sprawie. Wśród pomysłów jest powołanie specjalnego banku oraz poluzowanie zasad fiskalnych, by państwa członkowskie bez negatywnych konsekwencji mogły zadłużać się, zwiększając wydatki na obronność.
W poniedziałek 17 lutego w Paryżu odbędzie się nadzwyczajny szczyt europejskich przywódców, zwołany przez prezydenta Francji Emmanuela Macrona. Celem spotkania jest omówienie aktualnej sytuacji geopolitycznej oraz odpowiedź na działania administracji prezydenta USA. Premier Donald Tusk przed wylotem do Paryża powiedział, że jako Europa „nie będziemy w stanie skutecznie pomóc Ukrainie, jeśli natychmiast nie podejmiemy praktycznych działań dotyczących zdolności obronnych samych siebie”.
Będę o to po raz kolejny apelował do naszych europejskich partnerów i sojuszników. Musimy zacząć działać natychmiast i to w sposób masywny. Mówię tutaj o decyzjach, o finansowaniu, o logistyce, o decyzjach politycznych, jeśli chodzi o zdolności obronne Unii Europejskiej i państw europejskich – stwierdził szef polskiego rządu.
Europejska zbrojeniówka
Kluczowym elementem szczytu będzie omówienie kwestii wzmocnienia europejskich zdolności obronnych. Liderzy wskazują na potrzebę zwiększenia wydatków na obronność oraz lepszą koordynację działań między państwami członkowskimi. Europa ma być w stanie samodzielnie zapewnić swoje bezpieczeństwo w obliczu nowej polityki USA. Dyskusje na ten temat mają na celu opracowanie konkretnych działań w zakresie współpracy obronnej.
Liderzy Unii Europejskiej mają w Paryżu omawiać pomysł stworzenia specjalnego banku, który miałby finansować inwestycje obronne. Propozycja ta zakładałaby finansowanie przez państwa członkowskie, co pozwoliłoby na pozyskanie dodatkowych środków z rynków kapitałowych. Takie rozwiązanie miałoby umożliwić krajom zwiększenie wydatków na obronność, bez naruszania limitów budżetowych.
Podczas szczytu poruszona ma zostać też kwestia ewentualnego poluzowania unijnych zasad fiskalnych. Celem takiego działania byłoby umożliwienie państwom członkowskim zwiększenia wydatków na obronność bez naruszania obowiązujących limitów budżetowych. Polski MSZ popiera tę inicjatywę, argumentując, że w obecnej sytuacji bezpieczeństwo musi być priorytetem.
Więcej o wojsku przeczytacie w tych tekstach:
Powołanie specjalnego banku dozbrojeniowego ma pomóc w szybkiej modernizacji europejskiej obronności. Bank ten miałby działać na zasadzie subskrypcji, w ramach której państwa wpłacałyby środki, umożliwiając tym samym realizację strategicznych projektów. Rozwiązanie to miałoby pomóc krajom w pozyskiwaniu finansowania, bez konieczności nadmiernego obciążania własnych budżetów.
Poluzowanie reguł fiskalnych
Zgodnie z tymi planami specjalny bank miałby umożliwić państwom dostęp do kapitału na rynkach międzynarodowych. Instytucja ta miałaby być finansowana przez składki państw członkowskich, co pozwoliłoby na realizację projektów obronnych bez obciążania budżetów narodowych. Taki instrument finansowy mógłby stać się nowym narzędziem wspierającym modernizację europejskiej obronności. Inicjatywa ta spotkała się z entuzjastycznym odbiorem w niektórych kręgach politycznych.
Obecne unijne zasady fiskalne ograniczają możliwości zwiększenia wydatków na obronność. Politycy zauważają, że istnieje potrzeba tymczasowego poluzowania tych reguł, aby umożliwić państwom większe inwestycje w sektorze bezpieczeństwa. Taka zmiana miałaby również przyczynić się do lepszego finansowania modernizacji sił zbrojnych. Wprowadzenie elastyczności w systemie fiskalnym jest postrzegane jako kluczowy element adaptacji do nowych wyzwań.
Dyskusje o poluzowaniu zasad fiskalnych w kontekście obronności wywołały mieszane reakcje. Część polityków i ekspertów uważa, że takie rozwiązanie może zwiększyć elastyczność finansowania strategicznych inwestycji. Inni zaś wyrażają obawy o możliwe skutki uboczne, związane z naruszeniem dyscypliny fiskalnej.
