Darowizna 2024. Kto nie musi zapłacić podatku?
Darowizna to nieodpłatne przekazanie składnika majątku innej osobie. Czynność ta co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, jednak w pewnych przypadkach można uniknąć obowiązku zapłaty daniny. Jakimi zasadami objęte są darowizny w 2024 roku?
Czym jest darowizna i jak ją przekazać?
Darowizna to inaczej nieodpłatne przekazanie składnika majątku innej osobie. Jej przedmiotem mogą być m.in.:
- gotówka,
- dzieła sztuki,
- biżuteria,
- udziały w spółce,
- papiery wartościowe,
- nieruchomość.
Umowa darowizny powinna zostać zawarta na piśmie, a w niektórych przypadkach musi mieć formę aktu notarialnego. Do notariusza należy się udać, gdy chcemy przekazać drugiej osobie nieruchomość albo udziały. Darowiznę można przekazać w dowolnym momencie, a obdarowany staje się właścicielem przedmiotu już w momencie podpisania umowy.
Podatek od spadków i darowizn – kiedy obowiązuje?
Darowizny co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Oznacza to, że obdarowany będzie musiał uiścić pewną kwotę na rzecz fiskusa, chyba że spełni ustawowe wymagania i uzyska stosowne zwolnienie. Warto zwrócić uwagę na wartość przedmiotu darowizny, która dla każdej grupy podatkowej jest inna. W 2024 nie uległ zmianie zakres osób, które przynależą do konkretnej grupy. I tak:
- I grupa obejmuje: małżonka, wstępnych, zstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów,
- II grupa obejmuje: zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych,
- III grupa obejmuje pozostałe, niewymienione wyżej osoby.
Przynależność do konkretnej grupy zależy więc od stopnia pokrewieństwa.
Więcej o podatkach przeczytasz na Bizblog.pl:
Zwolnienie z podatku od spadków i darowizn – do jakiej kwoty?
W 2024 roku obowiązują znacznie wyższe kwoty wolne w podatku od spadków i darowizn. Wszystko za sprawą zmian, jakie zostały wprowadzone 1 lipca 2023 roku. Obecnie limity wynoszą:
- dla I grupy podatkowej – 36 120 zł,
- dla II grupy podatkowej – 27 090 zł,
- dla III grupy podatkowej – 5 733 zł.
Największa podwyżka dotyczyła I grupy podatkowej, najmniejsza natomiast III grupy. Warto jednak mieć na uwadze, że wciąż obowiązuje zasada sumowania darowizn, która mówi, że ustawowa kwota dotyczy wszelkich składników majątku otrzymanych od konkretnej osoby w ciągu pięciu lat. Przekroczenie limitu powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Wyjątek stanowią osoby należące do I grupy podatkowej:
- małżonek,
- rodzeństwo,
- zstępni,
- wstępni,
- ojczym,
- macocha,
którzy złożą w urzędzie skarbowym formularz SD-Z2, będą mieli możliwość skorzystać z całkowitego zwolnienia podatkowego, bez względu na kwotę darowizny. Obowiązek złożenia dokumentacji dotyczy osób, u których wartość przedmiotu darowizny przekroczyła 36 120 zł.
Jak nie zapłacić podatku od spadków i darowizn w 2024 roku?
Jeśli wartość darowizny nie przekracza ustawowego limitu, nie będziemy zobowiązani do zapłaty podatku. W sytuacji, gdy darowizna dla osoby z tak zwanej grupy zerowej wynosi ponad 36 120 zł (mając na uwadze okres pięcioletni), należy złożyć w urzędzie skarbowym druk SD-Z2 – mamy na to sześć miesięcy.
Przekroczenie terminu o choćby jeden dzień powoduje utratę ulgi, a tym samym rodzi obowiązek zapłaty podatku zgodnie z zasadami ogólnymi.
Darowizna na rzecz osób prawnych i instytucji publicznych 2024
Przyjęło się, że darowizna przekazywana jest przez osobę fizyczną innej osobie fizycznej, jednak ustawodawca nie wprowadza żadnych ograniczeń w zakresie prawa do bycia obdarowanym. Istnieje więc możliwość przekazania darowizny osobie prawnej albo instytucji publicznej. Niektóre darowizny można odliczyć w rocznym zeznaniu podatkowym, na przykład te przekazane na cele kultu religijnego. W 2024 roku ustawodawca nie wprowadził w tym zakresie zmian.
Przedmiotem darowizny, podobnie jak w poprzednich latach, mogą być środki pieniężne, ale również środki trwałe, materiały czy produkty.