Znany polski deweloper z olbrzymią karą za wprowadzanie klientów w błąd

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów poinformował w czwartek rano, że wydał decyzję dotyczącą grupy kapitałowej HRE Investments. W jej skład wchodzą takie spółki jak HRE Investments, HREIT oraz Heritage Real Estate. Decyzje UOKiK-u dotyczą nie tylko tych trzech spółek, ale także dwóch osób zarządzających. Jedną z nich jest Michał Sapota, czyli były prezes jednej z największych spółek deweloperskich w Polsce – Murapolu.

UOKiK wyjaśnia, że spółki z grupy HRE Investments do 8 listopada 2023 r. prowadziły działalność inwestycyjną i deweloperską. Proponowały nabywcom – w tym konsumentom – zakup udziałów w spółkach celowych powołanych przez grupę kapitałową HRE dla realizacji różnych inwestycji deweloperskich. Udziały te po upływie z góry określonego czasu według modelu biznesowego miały podlegać wykupowi przez podmioty z grupy po konkretnej cenie i z uwzględnieniem stóp zwrotu.

Co kluczowe, w przyjętym modelu biznesowym konsumentów obarczano ryzykiem właściwym dla udziałowców spółki, czyli dużo wyższym aniżeli w przypadku osób lokujących oszczędności w banku czy nabywców obligacji Skarbu Państwa. UOKiK przypomina, że w przypadku ewentualnych trudności spółki celowej lub podmiotu zobowiązanego do odkupu instrumentów udziałowych, utraty ich płynności czy ogłoszenia upadłości, osoby takie – jako udziałowcy – mają niewielkie możliwości odzyskania jakichkolwiek środków finansowych.

Urząd zwraca uwagę, że ewentualne trudności w funkcjonowaniu komponentu inwestycyjnego mogą przy tym negatywnie rzutować na komponent deweloperski przedsięwzięcia, co może wpływać nie tylko na konsumentów – udziałowców, ale i konsumentów – nabywców mieszkań od spółek celowych. Od 10 listopada 2023 r., czyli po zmianach przepisów w zakresie finansowania społecznościowego, zakazane jest oferowanie i promowanie nabywania udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, które byłyby skierowane do nieoznaczonego adresata.

Wątpliwości UOKiK-u wzbudziła treść materiałów ofertowych publikowanych na popularnych portalach przez grupę HRE oraz informacji zachęcających konsumentów do zakupu udziałów w spółkach celowych. Zastrzeżenia dotyczyły obietnic wypłaty wysokiego zysku, podkreślania bezpieczeństwa inwestycji i jej rzekomej rentowności w kontrze do innych form inwestowania. W komunikatach podkreślano korzyści z pominięciem istotnych informacji o ryzyku — przez to według UOKiK-u wprowadzano konsumentów w błąd co do gwarantowanego wyniku z inwestycji.

Wielu konsumentów, zapoznając się z przekazem informacyjnym, mogło uznać, że inwestowanie w rynek nieruchomości jest bezpieczniejsze i bardziej rentowne niż inne formy lokowania oszczędności. Przyjęty przez grupę HRE Investments model biznesowy opierał się na pozyskaniu wpłat na udziały od konsumentów, których konsekwentnie zapewniano o bezpieczeństwie, pomijając przy tym istotne ryzyka. Konsumenci, stając się udziałowcami spółek celowych, w praktyce finansowali działalność grupy kapitałowej i to ich w rzeczywistości obarczono ryzykiem prowadzonego biznesu. Jednowymiarowa narracja, jaką przyjęto w przekazach informacyjnych, eksponując bezpieczeństwo i gwarancje uzyskania korzyści w zakładanej wysokości, naruszała interesy konsumentów i wprowadzała ich w błąd – mówi prezes UOKiK-u Tomasz Chróstny.

Więcej o rynku nieruchomości w Polsce przeczytacie w tych tekstach:

Za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów UOKiK nałożył na trzy spółki z grupy kapitałowej HRE Investments łączną karę 11 803 666 zł. HRE Investments musi zapłacić 300 632 zł, Heritage Real Estate 1 727 011 zł, a HREIT aż 9 776 023 zł. Co więcej, dodatkowe kary dostały osoby, które były odpowiedzialne za zarządzanie tymi spółkami. Michał Cebula dostał karę 450 tys. zł, a Michał Sapota aż 950 tys. zł. UOKiK uznał, że obaj umyślnie doprowadzili do naruszenia zbiorowych interesów konsumentów i byli odpowiedzialni nie tylko za przygotowanie i wdrożenie przekazu ofertowego i marketingowego, który eksponował korzyści, a minimalizował ryzyka, ale również aktywnie promowali ten sposób inwestowania. Decyzja o nałożeniu kar jest nieprawomocna, czyli można od nich złożyć odwołanie do sądu.

Klimat wokół Heritage Real Estate od dłuższego był nie najlepszy. Już w lipcu 2022 roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął postępowanie przeciwko trzem spółkom z grupy kapitałowej HRE Investments, a śledztwo w sprawie działalności tych firm prowadzi też Prokuratura Okręgowa w Warszawie. Śledczy podejrzewają, że zarząd HRE wprowadził w błąd inwestorów i naraził ich na utratę środków o „wielkiej wartości”.

Michał Sapota wciąż kojarzony jest głównie jako prezes Murapolu, jednej z największych spółek deweloperskich w Polsce. Tymczasem już pięć lat temu odszedł z tej spółki i związał się z Heritage Real Estate, która powstała właśnie w 2018 roku. Firma zapowiadała wówczas, że HRE Investments to „odpowiedź na dynamicznie rozwijający się rynek nieruchomości” oraz „wehikuł, który będzie miał realny i istotny wpływ na ten sektor gospodarki”.