Wielka budowa CPK: rekordy, dziwne przetargi, protesty

Prawie 645 milionów złotych zysku netto – tak prezentują się wyniki finansowe Polskich Portów Lotniczych za 2024 rok. To nie tylko rekord w historii spółki, ale też zielone światło dla największej inwestycji infrastrukturalnej w Polsce. PPL, które w ubiegłym roku objęły 49 procent udziałów w spółce CPK, dysponują teraz środkami na sfinansowanie swojej części gigantycznej inwestycji.

Przychody wzrosły o ponad 24 procent do 1,626 miliarda złotych, a zysk netto skoczył o 72 procent. Głównym motorem tego sukcesu było Lotnisko Chopina, które obsłużyło rekordowe 21,3 miliona pasażerów. W przyszłości część tego ruchu ma przejąć CPK.

Czytaj więcej o CPK:

Aby sfinansować zarówno modernizację Chopina, jak i udział w budowie CPK, PPL planują uruchomienie linii kredytowej wartej 3,3 miliarda złotych. Podpisanie umowy z instytucją finansową zaplanowano na trzeci kwartał tego roku. To rozwiązanie pozwoli na elastyczne zarządzanie środkami i uniknięcie odsetek.

CPK ma uzyskać stabilne finansowanie bez obciążenia budżetu państwa.

Na budowie skorzystać mają polskie firmy (wcześniej mówiło się o udziale francusko australijskiego konsorcjum, które miało zainwestować 8 miliardów złotych i wnieść know-how w budowie lotnisk). Dzięki temu polskie władze będą w pełni kontrolować organizację pracy nowego lotniska.

Nie brakuje jednak kontrowersji związanych z przetargami. Największym punktem zapalnym jest zaś budowa terminala pasażerskiego. Wartość kontraktu szacowana jest na ponad 5 miliardów złotych, a jego realizacja ma zakończyć się do końca 2031 roku. Burzę wywołały warunki przetargu, na które wpłynęło osiem odwołań. To rekordowa liczba protestów przeciwko jednemu postępowaniu. Głównym zarzutem jest sztuczne zawężenie konkurencji poprzez wygórowane wymagania finansowe. CPK wymaga od wykonawców przychodów na poziomie 4 miliardów złotych rocznie w ciągu ostatnich czterech lat. W przypadku konsorcjów przynajmniej jeden partner musi osiągnąć 2 miliardy złotych przychodów. Zaledwie dwie spółki z 15 największych graczy spełniają to kryterium. Co gorsza, żadna z polskich firm nie ma możliwości utworzenia konsorcjum spełniającego wszystkie wymagania.

CPK odpowiada na krytykę, wskazując na szeroki zakres planowanych inwestycji. Terminal to tylko jeden z ponad 35 planowanych przetargów o łącznej wartości przekraczającej 18 miliardów złotych. Poszczególne kontrakty będą miały wartość od 3 milionów do ponad 3 miliardów złotych, co ma zapewnić szerokie uczestnictwo polskich firm.

Firma podkreśla, że napięty harmonogram i polityczne znaczenie projektu wymagają współpracy z najbardziej doświadczonymi wykonawcami. Tylko ci mogą zagwarantować terminową realizację tak złożonej inwestycji.

Równolegle z budową lotniska powstaje infrastruktura kolejowa. CPK ogłosiło przetarg na budowę 5-kilometrowej bocznicy kolejowej, która w pierwszym etapie posłuży do transportu materiałów budowlanych. Po ukończeniu inwestycji będzie pełniła funkcję bocznicy paliwowej.

Nowe prognozy ruchu pasażerskiego są optymistyczne – do 2050 roku kolej dalekobieżna ma przewozić 140 milionów pasażerów rocznie. To wzrost z obecnych 78 milionów.

Oddanie do użytku planowane jest na 2032 rok. Szacowany koszt całej inwestycji do tego czasu wynosi 131,7 miliarda złotych. Projekt ma również wspierać lokalne społeczności. Gminy i powiaty w okolicach CPK otrzymają ponad 53 miliony złotych wsparcia z dwóch programów rządowych. Środki trafią na modernizację dróg, szkół, przychodni i szpitali. W ramach Programu Pomostowego 2025 gminy Baranów, Teresin i Wiskitki otrzymają po 7 milionów złotych każda, a powiaty grodziski, sochaczewski i żyrardowski – po 6 milionów. Dodatkowo 14,5 miliona złotych trafi do lokalnych szpitali w ramach Programu Zdrowie 2.

Mimo obecnych sporów przetargowych, projekt nabiera tempa i coraz bardziej realne staje się jego ukończenie w zaplanowanym terminie.