Gminy na potęgę wydają WZ. „Ludziom grunt pali się pod nogami”
Gminy zasypane wnioskami, wuzetki w cenie złota. Polacy tłumnie ruszyli do urzędów, żeby zdążyć zdobyć decyzje na starych zasadach, zanim od 2026 r. będą ważne tylko 5 lat. Urzędy nie nadążają z rozpatrywaniem wniosków, a chaos w przestrzeni miejskiej może przyspieszyć. - Ludzie zorientowali się, że chaotyczne zapełnianie przestrzeni zabudową wreszcie zostanie ukrócone - komentuje urbanista.
Rok 2026 r. przyniesie rewolucję w wydawaniu Warunków Zabudowy – decyzji, która określa co można wybudować na danej działce. Stara się o nią każdy, kto chce postawić dom lub inny budynek tam, gdzie nie ma planu zagospodarowania. Od przyszłego roku „wuzetki” będą wydawane na 5 lat. Zmiany są częścią reformy systemu planowania przestrzennego w ramach której gminy do 1 lipca 2026 r. muszą opracować tzw. Plany ogólne.
Paraliż w urzędach, lawina wniosków o WZ-ki
Polacy tłumnie ruszyli do urzędów, by uzyskać decyzję na starych zasadach – a więc ważną bezterminowo. W odpowiedzi na falę wniosków w gminach, w listopadzie Senat przyjął nowelizację – wnioski o WZ złożone przed 16 października będą bezterminowe, nawet jeśli decyzje uprawomocnią się po 31 grudnia.
Paraliż – mówi o tym co dzieje się w urzędzie Damian Michalski, naczelnik Wydział Urbanistyki i Planowania Przestrzennego Urzędu Miejskiego w Łasku.
W całym ubiegłym roku gmina wydała 660 decyzji WZ, w tym roku – już ponad 2290. To wzrost o blisko 250 proc. A rok się przecież jeszcze nie skończył.
Zatrudniliśmy nowe osoby do obsługi wniosków, zleciliśmy też wykonanie projektów decyzji zewnętrznemu wykonawcy, wprowadziliśmy zmiany organizacyjne. Od połowy roku nie wydajemy decyzji w terminie – wyjaśnia w rozmowie z Bizblog.pl Michalski.
W ciągu roku gmina wydała już tyle decyzji, ile przez cztery ostatnie lata.
Ideą reformy było ograniczenie rozlewania się zabudowy, ale właściciele gruntów występują masowa o wydanie decyzji WZ. A przez to że decyzje są bezterminowe, będziemy obserwować efekt z opóźnionym zapłonem – zabudowa będzie realizować się już po uchwaleniu Planów Ogólnych. Ominięte będą więc główne cele reformy - uważa Michalski.
Urzędnicy mówią wprost: wielu posiadaczy działek jak najmocniej chce podnieść ich wartość. I to często nawet jeśli te nie spełniają odpowiednich parametrów - np. nie ma dostępu do drogi publicznej, lub grunt jest na terenie chronionym.
Więcej wiadomości z rynku nieruchomości można przeczytać poniżej:
Michalski: - O ile w poprzednich latach wnioski były składane dość racjonalnie, to w tym roku obserwujemy wnioski dla nietypowych miejsc, choćby tam, gdzie zabudowa nie powinna powstawać.
Wnioskami zasypiania zostali urzędnicy w Łodzi. W całym 2024 roku odnotowano 1827 wniosków, a do dziś zarejestrowano już 1934. Od lipca różnica względem ubiegłego roku jest wyraźna.
W obecnej sytuacji nie jest możliwe terminowe rozpatrzenie wszystkich wpływających w tym roku wniosków – informuje Urząd Miasta Łodzi.
Paniczne decyzje
Łukasz Pancewicz, urbanista wykładowca na Politechnice Gdańskiej, tłumaczy, że ludziom, którzy mają jakiś grunt i chcieli na nim coś zbudować lub liczyli na to, że sprzedadzą działkę i intratnie na tym zarobią - zaczął palić się grunt pod nogami.
Ustawa wprowadza ograniczenia możliwości wyznaczenia kolejnych terenów pod nową zabudowę. Po reformie gmina wskaże obszar na którym można stosować decyzje WZ. Idea jest taka, by WZ-ki możliwe były tylko jako uzupełnienia zabudowy.
Zdaniem Pancewicza reforma to pretekst, by uporządkować przestrzeń i prowadzić bardziej racjonalną gospodarkę przestrzenną.
Dziś niektóre gminy chwalą się, że wydały najwięcej decyzji WZ, ale ich przestrzeń wygląda jak wygląda i jest pokryta przypadkowymi budynkami jednorodzinnymi. Ponadto w Polsce decyzje WZ stały się mechanizmem, który mocno wiązał się z obrotem nieruchomościami.
Urbanista dodaje, że otrzymanie takiej decyzji to nie tylko kwestia umożliwienia zabudowy, ale w praktyce możliwość sprzedaży działki za znacznie większe pieniądze niż gdyby to był przykładowo grunt rolny.
Więcej wiadomości na temat nieruchomości można przeczytać poniżej:
Pancewicz: Uważam, że dzisiejsze paniczne ruchy i zalew wniosków o decyzje WZ pokazują, że reforma idzie w dobrym kierunku. Ludzie zorientowali się, że chaotyczne zapełnianie przestrzeni zabudową wreszcie zostanie ukrócone.
Wysokie pokrycie planami popłaca
Aż tak dużego problemu nie mają te gminy, które dziś są dobrze pokryte miejscowymi planami zagospodarowania. We Wrocławiu na 65 proc. terenu obowiązuje miejscowy plan, obszar, gdzie w ogóle można ubiegać się o wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest więc ograniczony.
Mamy o około 25 proc. więcej złożonych wniosków o wydanie wuzetek niż w analogicznym okresie od stycznia do października 2024 – mówi Michał Guz z Urzędu Miejskiego Wrocławia. - Większy napływ jest oczywiście zauważalny, ale wnioski są rozpatrywane z dochowaniem terminów wymaganych przez prawo.
I dodaje, że razie potrzeby, miasto korzysta z uprawnień, które daje ustawa. W uzasadnionych przypadkach (niezgodność z politykę przestrzenną miasta, w szczególności niezgodność ze Studium) można korzystać z możliwości, jakie daje przystąpienie do sporządzenia miejscowego planu i czasowe zawieszenie postępowania.
