Budujesz dom? Rząd właśnie zmienił termin uchwalenia planów ogólnych. To musisz wiedzieć
Ważne zmiany dla samorządów, mieszkańców i właścicieli działek. Do końca czerwca 2026 r., zamiast – od stycznia 2026 r. jak pierwotnie planowano – gminy mają czas na uchwalenie planów ogólnych. Nie zmienił się za to termin dotyczący decyzji o warunkach zabudowy WZ, a to oznacza, że ten kto, chce uzyskać decyzję ważną bezterminowo – naprawdę musi się pospieszyć.
Najważniejsze zmiany, o których musisz wiedzieć:
- Gminy mają czas na uchwalenie planów ogólnych do końca czerwca 2026 r. (zamiast stycznia 2026 r.)
- Decyzje o warunkach zabudowy (WZ) wydane po 2025 r. będą ważne tylko przez 5 lat
- Tylko decyzje WZ wydane do końca 2025 r. zachowają bezterminową ważność
- W wielu gminach liczba wniosków o WZ wzrosła nawet o 100 proc. w porównaniu z poprzednimi latami
- Urzędy są przeciążone – za każdy dzień opóźnienia w wydaniu decyzji WZ grozi im kara 500 zł
Nowelizacja wydłużająca czas na uchwalenie planów ogólnych została opublikowana w Dzienniku Ustaw. O dłuższy czas zabiegały nie tylko gminy – które zgłaszały, że uchwalenie nowych przepisów na czas będzie graniczyć z cudem, ale i inwestorzy obawiający się inwestycyjnego paraliżu.
Dzięki rozwiązaniu, samorządy będą miały więcej czasu na dokończenie procedur sporządzania planów ogólnych, bez zawieszenia uchwalania planów miejscowych oraz wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – wyjaśnił rząd.
Co zmienią plany ogólne?
Zmiany w planowaniu przestrzennym zakładają, że docelowo uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania oraz wydawanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu będzie możliwe tylko wtedy, kiedy w danej gminie wszedł w życie plan ogólny.
Wydłużenie terminu o sześć miesięcy pomoże w szczególności tym gminom, które natrafiły na problemy dotyczące uzgodnienia projektu planu ogólnego z właściwymi organami i instytucjami. Rozwiązanie pomoże również gminom, które w trakcie konsultacji społecznych zostały zasypane uwagami do projektowanego dokumentu, których których uwzględnienie może wymagać ponownego uzgodnienia planu.
Więcej o rynku nieruchomości:
Plany ogólne, które zastąpią tzw. studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, będą nie tylko podstawą do uchwalania planów miejscowych, ale także do wydawania decyzji o warunkach zabudowy. Będą określać podstawowe funkcje terenów – czyli to, gdzie może powstać zabudowa mieszkaniowa, gdzie handel, a gdzie park. Dla poszczególnych stref w gminach określana będzie m.in. maksymalna wysokość, powierzchnia i intensywność zabudowy.
WZ-ki ważne tylko przez 5 lat
Reforma zakłada, że z dużymi zmianami muszą liczyć się też ci, którzy chcą zbudować dom i będą starali się o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Od przyszłego roku „wuzetki” będą wydawane na 5 lat (dziś są bezterminowe). Rząd nie zdecydował się jednak wydłużyć tego terminu. Właśnie dlatego w urzędach po wydanie decyzji o warunkach zabudowy w ostatnich miesiącach ustawiają się kolejki, a urzędnicy nie nadążają za rozpatrywaniem wniosków.
W wielu gminach wzrost liczby wniosków o wydanie decyzji o warunkach zabudowy (WZ) w porównaniu z poprzednimi latami sięga 100 proc. lub nawet więcej - wynika z informacji serwisu Prawo.pl. Taki wysyp wniosków jest nie lada wyzwaniem dla urzędników. Zwłaszcza że za przekroczenie terminu na wydanie warunków zabudowy urzędom grozi kara – 500 zł za każdy dzień opóźnienia.
Czym są WZ-ki?
Decyzja o warunkach zabudowy (WZ) jest wydawana po to, by określić, czy i jak można zabudować daną działkę, jeśli nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP). WZ-ka to taka zastępcza zgoda, bez której nie można dostać pozwolenia na budowę.
Co konkretnie określa WZ?
• rodzaj zabudowy (np. dom jednorodzinny, bliźniak, budynek usługowy),
• wysokość i powierzchnię budynku,
• szerokość elewacji frontowej,
• dach (kąt nachylenia, wysokość kalenicy),
• dojazd do działki – musi być zapewniony dostęp do drogi publicznej.
Kto i kiedy potrzebuje WZ? Każdy, kto chce budować na działce bez MPZP. Dotyczy to zarówno inwestorów indywidualnych, jak i deweloperów. WZ bywa może być też warunkiem uzyskania kredytu lub sprzedania działki jako budowlanej.
