Polska pozwana do TSUE. Ech, te strefy czystego transportu
Komisja Europejska (KE) skierowała skargę na nasz kraj do Trybunału Sprawiedliwości UE w związku z naruszeniem dyrektywy w sprawie jakości powietrza. Wniosek? Marudźmy jeszcze więcej przy okazji Stref Czystego Transportu (SCT).
Tym razem nie chodzi o trucie węglowymi kopciuchami, z czym u nas - po ponad 7 latach funkcjonowania programu Czyste Powietrze - jest dalej bardzo źle. W tym przypadku jednak Bruksela zwróciła uwagę na coś innego. Poszło o przekroczenie dopuszczalnego poziomu dwutlenku azotu (NO2).
Dyrektywa w sprawie jakości powietrza nakłada na państwa członkowskie obowiązek utrzymywania stężeń określonych zanieczyszczeń w powietrzu, takich jak NO2, poniżej określonych wartości dopuszczalnych. W przypadku przekroczenia tych wartości dopuszczalnych państwa członkowskie muszą przyjąć i wdrożyć środki mające na celu skrócenie okresu przekroczenia - tłumaczy KE.
Jakość powietrza w Polsce. Bruksela traci cierpliwość
Na celownik wzięto dwa regiony Polski: Aglomerację Krakowską oraz Aglomeracje Górnośląską. Tutaj dopuszczalne poziomu NO2 przekraczane były odpowiednio przez piętnaście i czternaście kolejnych lat. Mimo to Polska przez ten cały czas nie podjęła stosownych działań naprawczych.
Plany ochrony powietrza dla obu stref przewidują, że zgodność zostanie osiągnięta do 2026 r., tj. szesnaście lat po wejściu w życie odpowiednich wartości dopuszczalnych - zauważa KE.
Polsce ten kłopot z przekroczeniem norm dla NO2 jest doskonale znany. Nasz kraj wezwano do usunięcia w tym względzie uchybienia już w 2016 r., a w lutym 2021 r. otrzymaliśmy w tej sprawie uzasadnioną opinie. Bruksela jednak nie doczekała się żadnej reakcji z naszej strony.
Komisja uważa, że dotychczasowe działania władz polskich były niewystarczające do zapewnienia zgodności z przepisami i w związku z tym wnosi sprawę przeciwko Polsce do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej - tłumaczy swoje dalsze postępowanie KE.
Receptą mają być strefy czystego transportu
Komisja podkreśla, że fatalną sytuację z jakością powietrza w naszym kraju dodatkowo pogarszają niedociągnięcia innych środków kontroli zanieczyszczenia powietrza (takie jak ich zbyt ogólny zakres lub brak jasno określonego finansowania). Problem zbytniej emisji NO2 w naszych miastach mogłyby rozwiązać strefy czystego transportu. Tutaj też jesteśmy spóźnieni.
Związane z tym obowiązki prawne zostały wprowadzone do polskiego prawa dopiero pod koniec 2024 r., w odniesieniu do miast, w których odnotowuje się przekroczenia norm NO2 - akcentuje KE.
Więcej o jakości powietrza przeczytasz w Bizblog:
Bruksela przy tej okazji podkreśla, że SCT ma zacząć funkcjonować w Krakowie dopiero od 1 stycznia 2026 r. Z kolei w Aglomeracji Górnośląskiej obecnie nie jest planowana żadna SCT. Przypomnijmy, że taka strefa funkcjonuje już od 1 lipca w Warszawie. Ale jej uruchomienie napotkało na wiele przeszkód. Przeciwnicy SCT twierdzili, że utrudni ona normalne funkcjonowanie, a wielu ludziom przeszkodzi także w zarabianiu pieniędzy na życie.
Przypomnijmy: unijna dyrektywa w sprawie jakości powietrza określa dopuszczalne wartości stężeń kilku zanieczyszczeń powietrza, w tym dwutlenku azotu (NO2) i pyłu zawieszonego (PM10 i PM2,5). W 2024 r. te regulacje dodatkowo podkręcono z bardziej rygorystycznymi normami powietrza do spełnienia do 2030 r. i z zerowym poziomem zanieczyszczenia do 2050 r.
