Ceny energii. U nas zimno i drogo, w Norwegii zimno i tanio. Ale że aż tak?
Nadchodzi chłodniejszy zima? Gaz jest najtańszy od końca lutego 2024 r., ale gwałtownie kurczą się zapasy błękitnego paliwa w Europie. Presja na cenę energii jest coraz większa.
Eksperci już od tygodni bili na alarm i wieszczyli, że tegoroczna zima może okazać się chłodniejsza od przewidywań. A to miało oznaczać dla Europy tylko jedno: kurczenie się zapasów gazu oraz wzrost ceny energii. I już po pierwszy ataku zimy, kiedy słupki rtęci spadły kilka kresek poniżej zera, a chodniki i ulice zasypała jeszcze nie aż tak gruba warstwa białego puchu - wiadomo, że mieli rację.
I o ile cena gazu spadła poniżej 30 euro za megawatogodzinę, co zdarzyło się pierwszy raz od końca lutego 2024 r., o tyle faktycznie zapisy błękitnego paliwa zaczynają kurczyć się w zastraszającym tempie. Obecnie (stan na 2 listopada) średnia wypełnienia unijnych magazynów gazu wynosi raptem 79 proc., przy 88 proc. w 2024 r. i 98 proc. w 2023 r.
W tym tygodniu dominować będzie geopolityka, a temperatury wydają się przekraczać normy sezonowe, co może dodatkowo zwiększyć presję. Weszliśmy w zimę z niskim poziomem zapasów i nie potrzeba wielu pozytywnych wiadomości o gazie, aby ceny ponownie wzrosły - komentuje Arne Lohmann Rasmussen, główny analityk w Global Risk Management, cytowana przez Bloomberga.
Cena energii: Polska z najwyższą stawką w UE
Kurczące się zbyt szybko zapasy gazu ziemnego oraz zimniejsza od przewidywań zima, to prosta recepta na wyższą cenę energii. W segmencie stawek dla dnia następnego już to widać bardzo wyraźnie. Kraje, gdzie cena energii jeszcze trzyma się wartości dwucyfrowej, można policzyć na pałacach jednej dłoni. Na mapie Europy rządzą jednak trzycyfrówki. A całej stawce z ceną na poziomie 198 euro za 1 MWh przewodzi Polska.
Najmniejszy do nas dystans cenowy mają kraje bałtyckie: Litwa i Łotwa z ceną energii dla dnia następnego na poziomie 190 euro za 1 MWh, a Estonia - 181 euro. O dziwo trzycyfrowe ceny obowiązują również w części Skandynawii, która zazwyczaj kojarzy się z najtańszą energią. W Finlandii cena wynosi 111 euro za 1 MWh, w południowej Szwecji od 129 do 140 euro i w Norwegii - 103 euro. Miejmy na uwadze, że choć do koła podbiegunowego Polska ma zdecydowanie dalej, to płacimy niemal dwa razy więcej niż Skandynawowie.
Najniższymi stawkami w tym zestawieniu może poszczycić się za to Hiszpania, pod rękę z Portugalią. Obaj reprezentanci Półwyspu Iberyjskiego mają cenę energii dnia następnego w wysokości 49 euro. Potem jest Francja ze 78 euro za 1 MWh oraz środkowa i północna Norwegia, gdzie jedną megawatogodzinę wyceniono na 72-73 euro.
Po nowym roku nie będzie już żadnego mrożenia
Warto przypomnieć, że rząd nie przewiduje po nowym roku dalszego mrożenia ceny energii. Zdaniem ministra energii Miłosza Motyki nie ma już przestrzeni na kolejne podwyżki. Kryzys energetyczny ma być już dawno za nami i gospodarstwa domowe, jak słyszymy z rządu, nie powinny już płacić więcej niż 500 zł za kilowatogodzinę.
Więcej o cenie energii przeczytasz w Bizblog:
Nie do końca jest też znany los inicjatywy prezydenta Karola Nawrockiego „Tani prąd -33 proc.”, która zakłada obniżkę podatku VAT na energię do 5 proc.; przeniesienie finansowania systemów wsparcia OZE, mocy i kogeneracji do wpływów z unijnego ego systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2 ETS; obniżenie opłat dystrybucyjnych z poziomu ponad 11 do 7 proc., a także ograniczenie obowiązków umorzeniowych i uproszczenie mechanizmów wsparcia. Te propozycje chwiali większość ekspertów.
Ograniczenie nadmiernych zysków operatorów i zwiększenie przejrzystości w strukturze taryf to krok w stronę bardziej zrównoważonego i sprawiedliwego rynku energii. To działanie, które bezpośrednio przyniesie ulgę odbiorcom i zwiększy konkurencyjność gospodarki - nie ma wątpliwości Krzysztof Kochanowski, prezes Stowarzyszenia Polska Izba Magazynowania Energii i Elektromobilności.
