Boisz się, że ktoś na ciebie weźmie chwilówkę? Od piątku możesz zastrzec swój PESEL
Czasy, w których ochrona danych osobowych nie tylko nie była traktowana poważnie, ale nawet nie istniała w świadomości przeciętnego obywatela, na szczęście dawno minęły. Niestety wciąż w tym systemie jest poważna luka, a jest nią stosunkowo łatwy dostęp do numerów PESEL, co często kończy się opłakanymi skutkami, na przykład w postaci zaciągania zobowiązań finansowych na nieświadomą niczego osobę. Na szczęście już w piątek 17 listopada w końcu będzie można swój PESEL zastrzec, i to w bardzo prosty sposób.
Możliwość zastrzeżenia swojego numeru PESEL daje znowelizowana ustawa o ograniczaniu niektórych skutków kradzieży tożsamości. Głównym celem tej ustawy jest zwiększenie ochrony przed nadużyciami wynikającymi z kradzieży danych i ograniczenia skali zjawiska wyłudzania środków finansowych poprzez zaciąganie zobowiązań finansowych na inną osobę.
Zastrzeż swój PESEL
Zgodnie z nowymi przepisami Ministerstwo Cyfryzacji będzie prowadziło elektroniczny rejestr zastrzeżeń numerów PESEL i każdy obywatel będzie mógł – także elektronicznie – w każdej chwili zastrzec albo zweryfikować informację o aktualnym zastrzeżeniu swojego numeru PESEL. Co więcej, każdy będzie mógł też sprawdzić, kto i kiedy weryfikował czy jego numer PESEL jest zastrzeżony.
Zastrzeżenie numeru PESEL będzie możliwe już od piątku 17 listopada. Można będzie to zrobić w aplikacji mObywatel, w której ma się pojawić usługa „Zastrzeż PESEL”. To oznacza, że apka będzie musiała dostać kolejną aktualizację, bo w najnowszej wersji 4.20.0, którą upubliczniono w czwartek, taka usługa nie została wprowadzona. Pojawiła się za to usługa umawiania e-wizyt w ZUS-ie.
Jeśli z jakiegoś powodu nie mamy apki mObywatel i nie chcemy jej instalować, to zastrzec PESEL będzie można także po zalogowaniu się na swój profil w serwisie obywatel.gov.pl. Jeśli jednak ktoś ma awersję do wszelkich elektronicznych rozwiązań, to zastrzec PESEL będzie można osobiście w urzędzie gminy, w banku, spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub na poczcie.
Więcej o finansach osobistych przeczytacie w tych tekstach:
Duplikaty kart SIM
Samo zastrzeżenie numeru PESEL to jednak dopiero pierwszy krok, jeśli chodzi o wchodzące w życie przepisy o ochronie kradzieży tożsamości. Prawdziwa ochrona obywateli ma pojawić się dopiero za pół roku.
Od 1 czerwca 2024 roku banki, instytucje kredytowe lub notariusze przed zawarciem umowy czy podjęciem innych czynności będą musiały sprawdzać w rejestrze, czy PESEL danej osoby został zastrzeżony. Co najważniejsze, nowe prawo stanowi, że obywatele nie będą od tego czasu obciążani za zobowiązanie, które zostało zaciągnięte bez ich wiedzy mimo istniejącego zastrzeżenia.
Ustawa wprowadza także ochronę przed tak zwanym SIM swappingiem, czyli wyrabianiem duplikatu karty SIM, który może być potem użyty do nielegalnego autoryzowania transakcji w aplikacji bankowej.
