Poszukiwany sprawca katastrofy na Odrze. Biznes już ostrzy na niego zęby
Nakręca się spirala zagadek w sprawie przyczyn katastrofy ekologicznej na Odrze. Coraz głośnie mówi się o zrzutach solanki do rzeki, co polskie górnictwo z powodzeniem ćwiczy od kilkudziesięciu lat. Być może to pomogło w pojawieniu się tam alg złotych. Eksperci mają podzielone zdania, co byłoby dla Odry gorsze. A wszystkiemu pilnie przysłuchują się właściciele przyrzecznych biznesów. Ich interesuje tylko jedno: kto im pomoże i kiedy.
Maila z zapytaniem do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach wysłaliśmy w środę, 17 sierpnia. Poprosiliśmy w nim o wskazanie dat ostatnich analiz jakości wody w Kanale Gliwickim. Do tej pory nie doczekaliśmy się żadnej odpowiedzi. Ale więcej światła na ten temat daje udostępniona na Twitterze korespondencja WIOŚ we Wrocławiu z Głównym Inspektorem Ochrony Środowiska z 3 sierpnia. W swoim piśmie wrocławscy urzędnicy piszą o licznych zgłoszeniach śniętych ryb w Odrze. W niektórych próbkach miał być wykryty mezytylen, trujący związek chemicznych z grupy węglowodorów aromatycznych. W ocenie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska zasadne było już wtedy, na początku sierpnia, przeprowadzenie dokładnych badań rzeki na odcinku od województwa śląskiego do zachodniopomorskiego.
Dolnośląscy urzędnicy już wtedy zwracali uwagę na wysoki poziom tlenu w rzece. Ich zdaniem to razem z brakiem zakwitu w wodzie i przy jej wysokiej temperaturze - wskazuje na nienaturalne pochodzenie tlenu. A już 28 lipca poziom nasycenia tlenem w punktach analiz: Lipki, Oława i Łany wynosił aż 130-150 proc.
Odrę zatruła solanka z kopalni?
Kto jest za to odpowiedzialny? Winny jest cały czas poszukiwany. Oskarżenia padały już m.in. na Bumar czy KGHM, ale obie spółki kategorycznie temu zaprzeczają. Tymczasem geolog PAN dr Mariusz Paszkowski sugeruje, że katastrofę na Odrze wywołał zrzut większych ilości solanki ze śląskich kopalni, o czym pisze Adam. Wszak to znany proceder od bardzo wielu lat.
Kopalnie cały czas jednak twierdzą, że ich systemy dozujące działają sprawnie i stanowią ochronę dla życia w rzekach. Nieoficjalnie wiadomo, że solanka niekiedy jest gromadzona, nawet przez dwa miesiące, na wypadek wystąpienia suszy.
Kopalnie to jeszcze nic. Algi mogą zabić Odrę
Prof. Zbigniew Karaczun ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, w rozmowie z Bizblog.pl, również nie wyklucza zrzutu z kopalni. Taka też ma być polska tradycja, że tych górniczych wód nie odsalamy. Ekspert nie wyklucza także innej przyczyny. Chodzi o pojawienie się w Odrze tzw. złotych alg, z gatunku Prymnesium parvum.
Jego zdaniem warto to jak najszybciej zweryfikować, bo możemy mieć do czynienia ze zdecydowanie większym zagrożeniem ekologicznym niż to teraz przypuszczamy.
I tak należałoby sprawdzić, kto się przyczynił do pojawienia się w Odrze złotych alg. I wtedy znowu wracamy do górniczych solanek.
Zakaz korzystania z Odry zabija biznes
Konkretne powody obecnej katastrofy ekologicznej na Odrze aż tak bardzo nie interesują właścicieli przyrzecznych firm, które teraz ponoszą potężne straty. Wprowadzony zakaz korzystania z Odry i medialna awantura w tej sprawie bardzo skutecznie odstraszyły klientów.
Dlatego Północna Izba Gospodarcza w Szczecinie chce, żeby rząd jak najszybciej uruchomił specjalny program wsparcia dla przedsiębiorców, w których uderzyła ta katastrofa.
Grzech zaniechania też ułatwi wypłatę odszkodowań
Drogę do wypłaty odszkodowań dla przedsiębiorców poszkodowanych katastrofą ekologiczną na Odrze, zdaniem prawników, bardzo ułatwiłoby wprowadzenie stanu wyjątkowego lub stanu klęski żywiołowej. Wtedy można byłoby wnosić o wypłatę odszkodowań bezpośrednio do wojewodów. Przynajmniej na razie, na to się nie zanosi. Podobnie jak na wskazaniu konkretnego sprawcy zatrucia drugiej co do długości rzeki w Polsce. Brak jego identyfikacji jednak wcale wypłat odszkodowań nie wyklucza.
Do tego niezbędna jest dokładna wiedza o przebiegu działań organów państwowych i samorządowych. Wtedy można wskazać ewentualne zaniechania i opowiedzianych za takich stan rzeczy. To pomogłoby przedsiębiorcom w procesie odszkodowań. Zupełnie inną sprawą byłaby ich egzekucja.
