Pożyczka rodzinna. Skarbówka może zapukać do drzwi
Udzielanie pożyczek członkom rodziny jest przejawem życzliwości i pomocy, jednak nawet w relacjach z bliskimi warto zadbać o zabezpieczenie formalne. Brak dokumentacji prowadzi nie tylko do konfliktów, ale może przysporzyć problemów ze skarbówką.
Dlaczego warto sformalizować pożyczkę w rodzinie?
Członkowie rodziny co chwilę pożyczają sobie mniejsze lub większe kwoty. Z pewnością nie raz zdarzyło ci się podratować siostrę, gdy podczas zakupów zabrakło jej pieniędzy. Formalnie jest to pożyczka, choć drobnymi kwotami zazwyczaj nie zaprzątamy sobie głowy. Ale jeśli pożyczasz pieniądze kuzynom, którzy właśnie są na etapie rozwijania własnego biznesu, lepiej spisać umowę pożyczki. Niektórym taka propozycja może wydawać się przesadzona – ostatecznie pożyczkobiorca to członek rodziny, a nie obca osoba. Tyle tylko, że od strony prawnej nie ma to większego znaczenia. Umowa jest konieczna, aby w razie potrzeby dochodzić swoich praw na drodze sądowej. Ponadto stanowi dowód w sprawie, jeśli pożyczką zainteresuje się skarbówka.
Umowa to także swego rodzaju uporządkowanie warunków, na jakich udzielana jest pożyczka. Dzięki niej nie usłyszysz, że umawialiście się na inne terminy spłaty, ponieważ wszystko zostało zapisane czarno na białym.
Co musi zawierać umowa pożyczki?
Umowa pożyczki zawieranej z członkiem rodziny co do zasady nie różni się od umowy, którą podpisalibyśmy z kimś obcym. Powinna zawierać następujące elementy:
- dane stron: imię, nazwisko, PESEL (lub numer identyfikacyjny), adres zamieszkania,
- termin zwrotu (data lub plan rat),
- dokładną kwotę,
- sposób spłaty (przelew bankowy, gotówka,),
- ewentualne odsetki (i odsetki karne za zwłokę),
- postanowienia dotyczące zmiany warunków,
- podpisy obu stron,
Im bardziej precyzyjnie opiszesz powyższe składowe, tym mniejsze ryzyko, że pożyczkobiorca będzie powoływał się na niejasności.
Umowa pożyczki powinna też zawierać załącznik w postaci potwierdzenia przelewu. Stanowi on dowód na to, że pożyczka w ogóle miała miejsce. Jeśli przekazujesz pieniądze w formie gotówkowej, zadbaj o to, aby odbiorca pisemnie potwierdził ich przyjęcie.
Sposoby zabezpieczenia spłaty pożyczki
Jako pożyczkodawca masz prawo wymagać ustanowienia zabezpieczenia. Najczęściej przybiera ono formę poręczenia, a więc ktoś (np. inny członek rodziny) poręcza za dłużnika. Jeśli pożyczkobiorca nie spłaci, poręczyciel staje się zobowiązany. Popularnym sposobem zabezpieczenia spłaty jest też przewłaszczenie ruchomego mienia lub zastaw na rzeczy ruchome. Wymaga on jednak dokładnego określenia przedmiotu zabezpieczenia – może być to samochód lub coś równie cennego. W przypadku większych kwot pożyczek warto pomyśleć o zastawie na nieruchomości.
Czytaj więcej na Bizblog.pl:
Czy od pożyczki rodzinnej trzeba zapłacić podatek?
Pożyczki pieniężne od najbliższej rodziny podlegają zwolnieniu z podatku PCC, jednak pod pewnymi warunkami. Po pierwsze, limitowana jest kwota, która wynosi 36 120 zł. Jeśli w ciągu roku, w którym nastąpiła ostatnia pożyczka i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok pożyczek pieniędzy lub rzeczy otrzymanych ostatnio i tych otrzymanych dotychczas od tej samej osoby przekracza wskazaną kwotę, zwolnienie przysługuje, jeśli:
- pożyczkobiorca złoży deklarację PCC-3 w ciągu 14 dni od podpisania umowy pożyczki,
- otrzymanie pieniędzy przez pożyczkobiorcę zostanie udokumentowane.
W pozostałych przypadkach należy zapłacić podatek PCC w kwocie 0,5 proc. wartości pożyczki.
