Nowe opłaty za śmieci, kontrole, kary. Rząd zaostrza przepisy
Opłaty za śmieci będą zależeć od ich ilości oraz jakości segregacji. Gminy zyskają skuteczniejsze narzędzia do kontroli i egzekwowania obowiązków mieszkańców.
W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Ma on nie tylko poprawić skuteczność i sprawiedliwość obecnego systemu utylizacji odpadów, ale także dostosować przepisy do unijnych wymogów. Za projekt odpowiada Ministerstwo Klimatu i Środowiska, a rząd ma go przyjąć do końca roku.
Kary finansowe za brak segregacji śmieci
Jednym z kluczowych elementów projektu jest wprowadzenie elastycznego systemu opłat. Mieszkańcy będą płacić w zależności od ilości wytworzonych odpadów i jakości ich segregacji. Oznacza to, że osoby bardziej zaangażowane w selektywną zbiórkę będą mogły płacić mniej, a ci, którzy nie segregują – więcej.
Wskaźniki osiągnięte przez Polskę za rok 2023 (ok. 32 proc. recyklingu odpadów komunalnych) są istotnie poniżej poziomów wymaganych przez prawo UE – 60 proc. do 2030 r. i 65 proc. do 2035 r. – wskazuje wiceministra klimatu Anita Sowińska.
Więcej o odpadach przeczytasz w tych tekstach:
Dla wielu rodzin ważną zmianą będą nowe możliwości uzyskania ulg. Właściciele domków letniskowych, działek czy mieszkań w blokach będą mogli skorzystać z ulgi za kompostowanie. Gminy zyskają też prawo do wprowadzania zwolnień dla osób starszych, z niepełnosprawnościami czy będących w trudnej sytuacji finansowej.
Gminy z nowymi uprawnieniami
Projekt zakłada też zwiększenie sprawczości gmin poprzez danie im nowych narzędzi egzekwowania obowiązków. Właściciele nieruchomości będą musieli zgłaszać zmiany właścicielskie, co ma zapobiegać unikaniu opłat. Co więcej, samorządy będą mogły weryfikować deklaracje mieszkańców z pomocą danych z wodociągów.
Zmiany obejmą również infrastrukturę, w tym obowiązkowe punkty selektywnego zbierania odpadów dostosowane do liczby mieszkańców. PSZOK-i będą mogły przyjmować także odpady inne niż komunalne, co ma zwiększyć ich użyteczność. Ułatwiona zostanie też sprawozdawczość i nadzór nad przetwarzaniem odpadów.
Ważnym elementem projektu jest też rozszerzona odpowiedzialność producentów. Gminy mają otrzymać dane, które pozwolą lepiej planować działania i finansowanie systemu. Wprowadzona zostanie również możliwość dochodzenia opłat mimo stwierdzenia nieważności lokalnych uchwał, co ma zabezpieczyć interesy samorządów.
