Będzie trudniej o kredyt. Banki zaostrzą kryteria dla klientów
Zaostrzenie kryteriów udzielania wszystkich rodzajów kredytów jeszcze w tym kwartale zapowiadają banki komercyjne działające w Polsce. Z najnowszej ankiety Narodowego Banku Polskiego wynika też, że banki spodziewają się, że wciąż będzie rósł popyt na kredyty mieszkaniowe i konsumpcyjne oraz na kredyty dla dużych przedsiębiorstw. Spadek popytu na kredyty ma wystąpić jednak w przypadku mniejszych firm.
Banki zamierzają nadal przykręcać kurek z pożyczkami, ponieważ obawiają się wzrostu liczby złych kredytów w swych portfelach. Powodem deklarowanego zaostrzenia kryteriów dla kredytobiorców jest pogorszenie się perspektyw makroekonomicznych i występujący już teraz wzrost udziału kredytów zagrożonych w portfelu kredytowym banków. Zaostrzanie polityki kredytowej dotyczy wszystkich segmentów kredytów.
Wiemy to z opublikowanego przez Narodowy Bank Polski najnowszego raportu „Sytuacja na rynku kredytowym”. W segmencie kredytów dla firm banki spodziewają się zaostrzenia kryteriów udzielania wszystkich rodzajów kredytów, ale w największym stopniu w przypadku firm z sektora MSP. Efektem ma być spadek popytu na kredyty dla mikro, małych i średnich firm w trzecim kwartale.
Zmiany popytu ze strony dużych przedsiębiorstw były różnokierunkowe. Pierwszy raz od przełomu 2021 i 2022 roku banki zaobserwowały niewielki spadek zapotrzebowania na kredyt krótkoterminowy i jednoczesny wzrost na długoterminowy. W obu przypadkach opinie były wyraźnie zróżnicowane: wzrost popytu na kredyty krótkoterminowe zgłosiło 22 proc., a spadek 33 proc. banków, natomiast na kredyty długoterminowe, odpowiednio 38 proc. i 32 proc. – czytamy w raporcie NBP.
Kredyty mieszkaniowe: zaostrzenie kryteriów
W segmencie kredytów mieszkaniowych banki spodziewają się w bieżącym kwartale łagodnego zaostrzenia polityki kredytowej oraz dalszego, wysokiego wzrostu popytu na kredyty mieszkaniowe. Zaznaczmy, że gwałtowne ożywienie na rynku kredytów hipotecznych to w głównej mierze wprowadzenie rządowego programu Bezpieczny kredyt 2 proc. polegającego głównie na wprowadzeniu dopłat do rat przez pierwsze 10 lat okresu kredytowania zakupu mieszkania.
Na trzeci kwartał banki planują zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych oraz spodziewają się utrzymania wzrostowego trendu popytu na te kredyty – napisano w raporcie.
Jak możemy się dowiedzieć z tego dokumentu, po krótkotrwałym złagodzeniu, w drugim kwartale banki ponownie zacieśniły politykę kredytową, utrzymując dotychczasowe warunki udzielania kredytów mieszkaniowych. Pojedyncze banki zwiększyły marżę dla kredytów z podwyższonym ryzykiem i pozostałych, a także zmniejszyły udział własny kredytobiorcy.
Sprawdź też: Ile pensji może zająć komornik?
Kredyty konsumpcyjne: wzrost marży
Jeśli chodzi o kredyty konsumpcyjne, to w trzecim kwartale banki planują kontynuować zaostrzanie kryteriów udzielania takich pożyczek oraz prognozują dalszy wzrost popytu na te kredyty. NBP wskazuje, że w drugim kwartale polityka kredytowa w tym segmencie charakteryzowała się zaostrzeniem kryteriów polityki kredytowej ze względu na pogorszenie się sytuacji gospodarstw domowych i wzrost stóp procentowych przy jednoczesnym wzroście presji konkurencyjnej.
Aby zminimalizować ryzyko wzrostu liczby złych kredytów, w drugim kwartale banki kolejny raz zaostrzyły kryteria udzielania kredytów konsumpcyjnych i podniosły marżę kredytową – zwłaszcza dla kredytów obarczonych podwyższonym ryzykiem. Co ciekawe, banki jednocześnie złagodziły niektóre warunki, między innymi podniosły maksymalną kwotę kredytu i obniżyły pozaodsetkowe koszty kredytu.
Jak informuje NBP, ankieta została przeprowadzona na początku lipca 2023 r. wśród 23 banków, których łączny udział należności od przedsiębiorstw i gospodarstw domowych w portfelu sektora bankowego wynosi około 89 proc.
