Koniec palenia węglem w Warszawie w przyszłym roku. Mazowsze zaostrzyło uchwałę antysmogową.
To, co parę miesięcy temu nie powiodło się warszawskiemu stowarzyszeniu Miasto Jest Nasze, załatwił Sejmik Województwa Mazowieckiego. Przyjęto regulacje, dzięki którym na Mazowszu ma być bardziej czyste powietrze. W stolicy zakaz paleniem węgla zacznie obowiązywać już w przyszłym roku.
26 radnych wojewódzkich Mazowsza opowiedziało się za proponowaną nowelizacją uchwały antysmogowej, a 22 wyraziło swój sprzeciw. I to wystarczyło, żeby Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął regulacje, dzięki którym w Warszawie i okolicach przestanie być palony węgiel i paliwa wyprodukowane z jego wykorzystaniem.
Na drodze wypracowanego kompromisu wprowadzony zakaz nie obejmuje palenia drewnem w kotłach i domowych kominkach. Wcześniej podobna inicjatywa nie udała się z projektem autorstwa Stowarzyszenia Miasto Jest Nasze oraz Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, który zakładał zakaz palenia węglem i drewnem w stolicy od 2023 r. Ale Rada Miasta Warszawy nie zgodziła się na takie rozwiązanie. Zdaniem Kamili Drzewickiej, radczyni prawnej w Fundacji ClientEarth, warszawscy radni w ten sposób odsunęli od siebie konieczność pochylenia się nad problemem smogu w stolicy. Inaczej postanowili radni wojewódzcy.
To bardzo ważny dzień dla Warszawiaków i mieszkańców gmin okalających stolicę. Szanse na oddychanie czystym powietrzem w stolicy w kolejnych sezonach grzewczych właśnie znacząco wzrosły. To również decyzja mająca wymiar symboliczny – w stolicy państwa uzależnionego od węgla nie będzie można spalać tego paliwa - komentuje Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego i lider Warszawy Bez Smogu.
Zakaz palenia węglem w Warszawie
Przyjęte przez Sejmik Mazowsza regulacje zakładają, że od 1 października 2023 r. na terenie Warszawy nie będzie można palić węglem kamiennym i paliwami wyprodukowanymi z jego wykorzystaniem. Z kolei od 1 stycznia 2028 r. ma to też dotyczyć obwarzanka warszawskiego, czyli w powiatach: grodziskim, legionowskim, mińskim, nowodworskim, piaseczyńskim, pruszkowskim, otwockim, warszawskim zachodnim i wołomińskim.
W jednym i drugim przypadku jest wyjątek: to kotły posiadające 5. klasę zainstalowane do 11 listopada 2017 r. oraz kotły i kominki spełniające wymogi ekoprojektu zainstalowane do 1 czerwca 2022 r. w istniejących budynkach. W tych przypadkach paliwa stałe będą mogły być palone do końca żywotności takich kotłów. Dodatkowo od 1 stycznia 2023 r. na terenie całego Mazowsza zacznie obowiązywać zakaz użytkowania kotłów na paliwo stałe w nowo budowanych budynkach, dla których nie wydano decyzji i istnieje możliwość techniczna przyłączenia do sieci ciepłowniczej.
Kraków pokazuje, że to się opłaca
Przyjęta przez sejmik uchwała jest zgodna z wynikami badań opinii publicznej, które przeprowadzono w lutym 2022 r. Wtedy 67 proc. mieszkańców Warszawy opowiedziało się za takim rozwiązaniem i 57 proc. mieszkańców okolic stolicy. Efekty obowiązywania takich przepisów dobrze widać w Krakowie, gdzie 1 września 2019 r. wszedł w życie całkowity zakaz palenia węglem i drewnem. Dzięki temu stężenia PM10 oraz rakotwórczego benzo[a]pirenu spadły o przeszło 40 proc. Z kolei badania alergolog prof. Ewy Czarnobilskiej z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego wykazują, że takie regulacje pozytywnie wpływają na zdrowie mieszkańców.
Okazało się, że w ciągu 10 lat zmniejsza się częstości występowania astmy w obu grupach wiekowych, czyli 7-8 lat (z 22 proc. do ok. 9 proc), i 16-17 lat (z 22 proc. do ok. 5 proc.). Obniżyła się również (z 64 proc. do ok. 36 proc.) częstotliwość występowania alergicznego nieżytu nosa u nastolatków.
W okresie prowadzonych przez nas badań, średnie roczne stężenie pyłu zawieszonego PM 2,5 i PM 10 w Krakowie obniżało się. Dlatego możemy uznać, że zmniejszenie chorób alergicznych związane jest z obniżoną ekspozycją na zanieczyszczone powietrze - komentuje dla PAP prof. Ewa Czarnobilska.
