Umowa na okres próbny. Jakie są najnowsze zasady?
Okres próbny to czas, w którym pracownik może zapoznać się ze specyfiką funkcjonowania firmy, natomiast pracodawca może przekonać się, czy osoba wybrana na dane stanowisko posiada odpowiednie kwalifikacje. Zawsze jednak należy zawrzeć umowę, która regulowana jest w sposób szczegółowy przez Kodeks pracy.
Kiedy można zawrzeć umowę na okres próbny?
Umowę na okres próbny najczęściej zawiera się z nowo przyjętym pracownikiem. W czasie jej trwania ma on możliwość poznać specyfikę zakładu pracy i stanowiska, natomiast pracodawca może przekonać się, czy wybrana osoba spełnia wszelkie wymagania.
Tego rodzaju kontrakt często zawiera się także z pracownikiem, który przechodzi na inne stanowisko. Nie chodzi jednak o awans, a zmianę specyfiki pracy. Przykładowo, jeśli osoba zatrudniona na stanowisku sekretarza zostaje księgowym, można zawrzeć z nią umowę na okres próbny. Co ważne, jeśli kontrakt nie zostanie przedłużony, pracodawca nie ma obowiązku przywrócić pracownika na poprzednie stanowisko.
Na jak długo można zawrzeć umowę na okres próbny?
Jeszcze do niedawna umowę na okres próbny można było zawrzeć maksymalnie na trzy miesiące, jednak w kwietniu 2023 roku weszły w życie zmiany, zgodnie z którymi kontrakt może być zawarty na:
- miesiąc – jeśli umowa o pracę na czas określony zostanie zawarta na krócej niż sześć miesięcy,
- dwa miesiące – jeśli umowa o pracę na czas określony zostanie zawarta na krócej niż 12 miesięcy, ale dłużej niż sześć miesięcy.
Istnieje możliwość jednokrotnego wydłużenia umowy na okres próbny o miesiąc, jeśli jest to uzasadnione rodzajem wykonywanej pracy. Ponadto umowa może być przedłużona o czas urlopu lub innej usprawiedliwionej nieobecności – w takiej sytuacji konieczne jest sporządzenie aneksu. Niemniej jednak nawet w przypadku przedłużenia umowy, nie powinna ona być zawierana na dłużej niż trzy miesiące.
Umowa o pracę na okres próbny a okres wypowiedzenia
Umowę o pracę na okres próbny można wypowiedzieć w każdym momencie. Należy jednak pamiętać, że w jej przypadku obowiązują następujące okresy wypowiedzenia:
- trzy dni robocze – jeśli umowa jest zawarta na maksymalnie dwa tygodnie,
- jeden tydzień – jeśli umowa jest zawarta na minimum dwa tygodnie, ale krócej niż trzy miesiące,
- dwa tygodnie – jeśli umowa jest zawarta na trzy miesiące.
Zgodnie z Kodeksem pracy wypowiedzenia umów liczone w tygodniach kończą się w sobotę. Tymczasem w przypadku okresów wypowiedzenia liczonych w dniach, bieg rozpoczyna się kolejnego dnia roboczego od otrzymania lub złożenia wypowiedzenia.
Więcej o Kodeksie pracy przeczytasz na Bizblog.pl:
Ochrona pracownika będącego w okresie próbnym
Umowa o pracę na okres próbny nazywana jest także kontraktem przejściowym, gdyż nie zobowiązuje ona ani pracownika, ani pracodawcy do podjęcia dalszej współpracy. Pojawia się zatem pytanie, czy tego rodzaju zatrudnienie daje jakąkolwiek ochronę?
Szczególny przypadek stanowią kobiety w ciąży, których umowa – jeśli została zawarta przynajmniej na miesiąc i uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży – zostaje przedłużona do dnia porodu. Oznacza to, że pracownicy przysługują świadczenia, takie jak zasiłek macierzyński.
Warto też pamiętać, że bez względu na podstawę zatrudnienia, pracodawca zawsze ma obowiązek dostarczyć pracownikowi odpowiednie narzędzia pracy oraz środki ochronne, jeśli wymaga tego specyfika stanowiska.
Umowa na okres próbny – co jeszcze warto wiedzieć?
Pracownicy, którzy są zatrudnieni w ramach umowy na okres próbny, powinni pamiętać, że:
- kontrakt ten nie wlicza się do okresu 33 miesięcy, po którym należy zawrzeć z pracownikiem umowę na czas nieokreślony,
- odprowadzane są od niej składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz chorobowe, zatem pracownik w trakcie jej trwania może udać się na zwolnienie lekarskie i korzystać z bezpłatnej opieki medycznej,
- kontrakt ten wlicza się do stażu pracy,
- pracodawca nie jest zobligowany do przedłużenia umowy po okresie jej trwania, pracownik natomiast również ma prawo odmówić podjęcia dalszej współpracy.
Zawarcie umowy na okres próbny nie jest obligatoryjne – pracodawca od razu może zaproponować zatrudnionemu umowę na czas określony lub nieokreślony.
