Kupiłem przedmiot z kradzieży. Czy sąd skaże mnie za paserstwo?
Paserstwo kwalifikowane jest jako wykroczenie lub przestępstwo. Polega na nabywaniu rzeczy pochodzących z czynności prawnie zabronionej i zagrożone jest karą do 5 lat pozbawienia wolności. Ustawodawca wyróżnia paserstwo umyślne i nieumyślne, w przypadku których wymiar kary jest różny.
Co to jest paserstwo?
Paserstwo to stosunkowo szerokie pojęcie, które odnosi się do nabywania (na przykład w drodze zakupu), pomocy przy odsprzedaży bądź przechowywania rzeczy pochodzących z przestępstwa.
Polskie prawo rozróżnia paserstwo umyślne oraz nieumyślne. Przez paserstwo umyślne należy rozumieć obrót rzeczami pochodzącymi z przestępstwa przy zachowaniu świadomości, iż zostały one pozyskane w sposób sprzeczny z prawem. Tymczasem paserstwo nieumyślne odnosi się do sytuacji, w których kupujący, na podstawie towarzyszących mu okoliczności, mógł przypuszczać, iż dokonuje czynu zabronionego. Dobrym przykładem paserstwa nieumyślnego jest kupno drogiego sprzętu elektronicznego od przypadkowej osoby po niskiej cenie. Jeśli nie przedstawi ona dowodu zakupu, kupujący na pełne prawo przypuszczać, że sprzęt pochodzi z kradzieży.
Czy każdy zakup rzeczy pochodzącej z przestępstwa jest paserstwem?
Paserstwo to, zgodnie z osobną kwalifikacją, przestępstwo lub wykroczenie, za które mogą zostać nałożone ustawowe kary. Niemniej jednak nie zawsze kupno rzeczy pochodzącej z przestępstwa jest uznawane za paserstwo. Bardzo istotne jest tutaj ustalenie, czy nabywca miał lub mógł mieć świadomość pochodzenia przedmiotu. Jeśli nie, transakcja, nawet gdy dotyczy obrotu rzeczami pochodzącymi na przykład z kradzieży, nie nosi znamion paserstwa. Wtedy też osoba, która nabywa, przechowuje lub odsprzedaje przedmiot, nie podlega karze.
Czym zagrożone jest paserstwo?
Kodeks Karny przewiduje możliwość ukarania osoby, która uprawia paserstwo umyślnie bądź nieumyślnie. W pierwszym przypadku przepisy mówią o karze nawet do 5 lat pozbawienia wolności, w drugim natomiast – do 2 lat pozbawienia wolności. Innym rodzajem kary obarczone jest paserstwo akcyzowe, dotyczące zakupu lub produkcji dóbr objętych akcyzą, za które nie odprowadzono podatku. Paserstwo akcyzowe umyślne zagrożone jest karą do 3 lat pozbawienia wolności, natomiast za paserstwo akcyzowe nieumyślne grozi kara grzywny. W każdym przypadku rodzaj wymierzonej kary zależy więc od charakteru czynu i okoliczności mu towarzyszących.
Paserstwo – wykroczenie czy przestępstwo?
Paserstwo może być rozpatrywane w charakterze wykroczenia lub przestępstwa. Stanowi ono wykroczenie, jeśli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
- wartość rzeczy podlegającej nielegalnemu obrotowi nie przekracza 500 zł,
- mienie pochodzi z kradzieży albo przywłaszczenia,
- mamy do czynienia z paserstwem umyślnym bądź nieumyślnym,
- rzecz jest nabywana, przechowywana lub odsprzedawana celem uzyskania korzyści majątkowych.
W pozostałych przypadkach paserstwo będzie zakwalifikowane jako przestępstwo. Ma to istotne znaczenie dla wymiaru kary. Wykroczenie w kontekście paserstwa nieumyślnego obarczone jest karą grzywny lub nagany, natomiast w kontekście paserstwa umyślnego – aresztem, ograniczeniem wolności albo grzywną.
Więcej poradników prawnych
Jakich dóbr może dotyczyć paserstwo?
Paserstwo dotyczy rzeczy ruchomych oraz dóbr akcyzowych i programów komputerowych. Wynika to bezpośrednio z obowiązujących przepisów i orzecznictwa. Pojęcie to nie odnosi się natomiast do różnego rodzaju dokumentów, w tym także biletów wstępu na wydarzenia kulturalne czy sportowe. Wynika to z faktu, iż przestępstwo związane z posługiwaniem się fałszywymi bądź niewiarygodnymi dokumentami może być popełnione wyłącznie umyślnie, natomiast w przypadku paserstwa dopuszcza się nieumyślność działania. Jednocześnie nie oznacza to, że za posługiwanie się tego rodzaju dokumentacją nie grozi kara – może ona zostać nałożona na sprawcę, jednak zgodnie z odrębnymi przepisami.
