Konflikt na Ukrainie. NBP zapewnia, że pieniędzy w bankomacie nie zabraknie
Wojna na Ukrainie wydaje się nieunikniona. Informacje płynące ze wschodu wywołują niepokój i niepewność. W takich momentach częściej niż zwykle staramy się trzymać gotówkę blisko siebie. Pokazała to już pandemia koronawirusa. Zapotrzebowanie na gotówkę w Polsce wzrosło skokowo. Narodowy Bank Polski zapewnia, że gotówki w bankach nie zabraknie.
Narodowa Strategia Bezpieczeństwa Obrotu Gotówkowego jest dokumentem przygotowanym w 2021 r. przez Radę ds. obrotu gotówkowego przy Zarządzie NBP. To nowa inicjatywa, która ma ona zapewnić bezpieczeństwo oraz stabilność rynku obrotu gotówkowego. Wspierać ją ma projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych.
NBP informuje, że inicjatywy wpisują się w szeroko rozumianą strategię bezpieczeństwa, której realizacja nabrała szczególnego znaczenia w obecnej sytuacji polityczno-ekonomicznej, gdy Polska mierzy się z jednej strony ze skutkami pandemii Covid-19, z drugiej zaś z napięciem związanym z kryzysem na granicy wschodniej, wzmacnianym przez ryzyko eskalacji konfliktu rosyjsko-ukraińskiego.
Jego zdaniem dysponowanie własnym środkiem płatniczym ma także znaczenie symboliczne i państwowotwórcze i jest oznaką niezależności państwa.
Założenia Narodowej Strategii Bezpieczeństwa Obrotu Gotówkowego opierają się na przekrojowym, systemowym przeglądzie rynku obrotu gotówkowego, obejmującym zarówno uwarunkowania prawne, organizacyjne, jak i regulacyjne.
Proponowane działania przedstawiono na tle analizy kwestii prawnych, społecznych, ekonomicznych, infrastrukturalnych.
Gotówka wiecznie żywa
Istnienie gotówki, czyli pieniądza fizycznego spełnia wielką rolę stabilizującą życie społeczne. Po pierwsze, jak potwierdza to nowa ustawa, stanowi prawny środek płatniczy, czyli ma moc regulowania i uwalniania od zobowiązań.
A zatem mamy pełne prawo posługiwać się tym środkiem, co w okresie pandemii było niejednokrotnie utrudnione – szczególnie początkowo, gdy dochodziło do przypadków odmowy przyjmowania banknotów i bilonu.
Posiadanie gotówki zwiększa poczucie bezpieczeństwa, ponieważ jest ostatecznym środkiem płatniczym niezależnym od wszelkiej infrastruktury – braku prądu czy awarii terminala.
Dlatego w chwilach niepewności rośnie na nią zapotrzebowanie (wartość 350 mld w 2020 r., w porównaniu do 240 mld w 2019 r.), a ponieważ zjawiska niepewności nigdy nie można ostatecznie wyeliminować, toteż nie zniknie także popyt na gotówkę.
Gdy dodamy jeszcze ryzyko ataku hakerskiego, czy coraz częstsze zagrożenia cyberterrorystyczne, zdamy sobie sprawę, że gotówka jako tradycyjny środek regulowania zobowiązań nie odejdzie szybko do lamusa.
I ostatni argument – anonimowość. W wolnym społeczeństwie jest ona bardzo ważna i stanowi, mimo pewnych wad, istotny element życia społecznego.
