Parki narodowe pod jeszcze większą ochroną. Obecne przepisy do lamusa
Modernizacja przestarzałego systemu ochrony przyrody w Polsce i większa skuteczność walki z patologiami. Takie zmiany ma przynieść duża nowelizacja ustawy o ochronie przyrody. Nowe prawo ma poprawić funkcjonowanie parków narodowych i włączyć właścicieli prywatnych gruntów w system ochrony przyrody.
W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt nowelizacji ustawy o ochronie przyrody i kilku innych ustaw, który ma zaktualizować przestarzałe przepisy, które według Ministerstwa Klimatu i Środowiska nie nadążają za współczesnymi wyzwaniami w ochronie środowiska. Zakres planowanych zmian jest szeroki – od lepszego zarządzania parkami narodowymi, przez nowe zasady ochrony przyrody, po usprawnienie raportowania do Unii Europejskiej.
Poprawa funkcjonowania parków narodowych
Jak wskazuje wiceminister klimatu Mikołaj Dorożała, główny konserwator przyrody, jednym z głównych celów projektu jest poprawa funkcjonowania parków narodowych. Przekonuje, że obecne przepisy nie precyzują kompetencji dyrektorów tych jednostek ani zasad gospodarowania nieruchomościami na ich terenie. Nowelizacja ma wprowadzić bardziej szczegółowe regulacje, obejmujące także straż parku – od umundurowania po możliwość użycia środków przymusu bezpośredniego.
Projekt zakłada też ważne zmiany w zakresie ochrony form przyrody, takich jak rezerwaty, parki krajobrazowe i obszary chronionego krajobrazu. Wprowadzone zostaną nowe zakazy i wyjątki, uproszczone zostaną procedury tworzenia oraz likwidowania tych obszarów, szczególnie gdy zachodzi potrzeba zastąpienia ich formą ochrony wyższego rzędu. Wzmocniona zostanie także ochrona korytarzy ekologicznych, kluczowych dla migracji zwierząt.
Kolejną nowością jest większe zaangażowanie właścicieli prywatnych gruntów w system ochrony przyrody. Będą oni mogli wnioskować o objęcie swoich nieruchomości ochroną, a także realizować działania ochrony czynnej we współpracy z regionalnymi dyrekcjami ochrony środowiska. To podejście ma zwiększyć efektywność ochrony przyrody poza obszarami publicznymi.
Zgodność z prawem unijnym
Projekt dostosowuje również polskie przepisy do unijnych wymogów w zakresie monitoringu i sprawozdawczości, wynikających z tzw. dyrektywy ptasiej i siedliskowej. Wyznaczony zostanie centralny organ odpowiedzialny za przygotowywanie raportów – Główny Inspektor Ochrony Środowiska – oraz określone zostaną zasady współpracy z innymi instytucjami. Zmiany te mają zwiększyć przejrzystość i terminowość raportowania do Komisji Europejskiej.
Usprawniona zostanie także ochrona dzikiej fauny i flory w ramach wdrażania Konwencji Waszyngtońskiej (CITES). Projekt przewiduje m.in. uproszczenie rejestracji zwierząt, dokładniejsze kontrole pochodzenia okazów oraz nowe przepisy dla zakładów produkujących kawior. Uporządkowane zostaną również sankcje oraz przyznane prawa pokrzywdzonego Ministrowi Środowiska.
Według zapowiedzi Ministerstwa Klimatu i Środowiska projekt ma zostać przyjęty przez rząd do końca roku.
Więcej wiadomości na temat środowiska można przeczytać poniżej:
