Opłaty za śmieci. Podwyżki o 100 proc. na nikim nie robią już wrażenia. Rekordziści podbili stawki o 300 proc.

Według Ministerstwa Środowiska nowe regulacje dotyczące gospodarki odpadami mają zdecydowanie wzmocnić rolę samych gmin w całym procesie. Dzięki rozliczaniu na podstawie masy śmieci przeznaczonych do recyklingu będą wreszcie płacić za rzeczywistą ilość odebranych odpadów. 

Bizblog.pl poleca:

Z kolei samorządowcy wskazywali m.in. na rosnące koszty pracy, wzrost cen energii, czy podwyżkę opłat za przygotowanie odpadów do spalarni. Ich zdaniem te czynniki wpływają na falę podwyżek, która opływa już całą Polskę. Gdzieniegdzie wyższe ceny osiągnęły astronomiczny poziom. Np. w gminie Marki w przypadku deklaracji o segregacji trzeba zapłacić o 294 proc. więcej niż dotychczas. Bez segregacji - 282 proc. W Zielonce równo: tu i tu po 210 proc., a w Tarnobrzegu segregujący śmieci zapłacą o 177 proc. więcej, a ci niesegregujący o 160 proc.

Dlaczego tak się dzieje - postanowił sprawdzić UOKiK, który przyjrzał się bliżej w tym celu wszystkim 302 gminom miejskim. Tak powstał „Raport z badania rynku usług związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi w gminach miejskich w latach 2014-2019”. 

Jeszcze przed wejściem w życie nowych regulacji dotyczących gospodarki odpadami (tych, które zakładają, że wybór firmy odbierającej śmieci od mieszkańców należy tylko i wyłącznie do gminy) samorządowcy, ale też UOKiK ostrzegali, że taki zapis może spowodować eliminację konkurencji. W efekcie wiele przedsiębiorstw przestało istnieć, a te które się utrzymały przy ustalaniu ceny już na nikogo nie muszą się oglądać.

Chociaż utyskiwanie na coraz wyższe opłaty za odpady usłyszymy jak Polska długa i szeroka, to z analizy UOKiK wynika, że nigdzie samorządowcy nie podnieśli cen najwyżej jak tylko mogli. Wszędzie zostawili jednak lekki oddech dla mieszkańców. Obecnie maksymalna stawka za śmieci segregowane to blisko 34 zł. W przypadku deklaracji o braku segregacji to dwa razy więcej. Tylko trzy gminy przekroczyły poziom 90 proc., a dodatkowe siedem – 70 proc. tej sumy. 

Zdecydowana większość z nich (9 na 10 gmin, które przekroczyły 70 proc. stawki maksymalnej) leży na Mazowszu. Tu najwięcej płacą lub będą musieli zapłacić w gminach: Józefów, Marki i Otwock (32 zł za odpady segregowane i 65 lub 63 za niesegregowane). 

Z dużymi podwyżkami za śmieci muszą zmierzyć się też mieszkańcy województwa podkarpackiego, podlaskiego, kujawsko-pomorskiego, śląskiego i warmińsko-mazurskiego. Najmniej (podwyżka na poziomie 25 proc.) odczują to w swoich kieszeniach mieszkańcy opolskiego. Z kolei najniższe stawki jeżeli chodzi o miasta są w Białymstoku (5 i 11 zł) oraz Stalowej Woli (6 i 12 zł).

Przebadane przez UOKiK gminy wskazywały też na inne powody. Samorządowcy wymieniają chociażby wzrost opłaty marszałkowskiej za składowanie śmieci. Wyższe są też koszty regionalnych instalacji przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK). Do tego dochodzi zwiększenie liczby surowców, które muszą segregować mieszkańcy oraz nieprawidłowa segregacja, która też generuje dodatkowe koszty.

Z kolei UOKiK wskazuje na jeszcze jeden czynnik. Chodzi o politykę Chin, które wprowadziły zakaz importu odpadów. M.in. z Europy. Wcześniej zaś Państwo Środka było światowym liderem jeżeli chodzi o odbiór odpadów z papieru i plastiku. Przed wprowadzeniem zakazu, w 2016 r. w UE zebrano 8,4 miliona ton odpadków plastikowych – z czego 1,6 miliona trafiło do Chin. 

UOKiK przyznaje, że raport jest tylko częścią pełnej diagnozy. Istotnym uzupełnieniem będzie analiza regionalnych instalacji przetwarzania odpadów komunalnych. Urząd zamierza zbadać ich działalność zarówno pod względem pozycji rynkowej i polityki cenowej, jak i szczegółów dotyczących technologii przetwarzania oraz ilości i przyjmowanych śmieci.