1 lipca wchodzą w życie nowe stawki VAT. Zobacz, co podrożeje
Rewolucja nadejdzie 1 lipca. Nowa matryca VAT oznacza dla przedsiębiorców nową nomenklaturę i dostosowanie towarów do podatkowych stawek w zmodyfikowanym porządku. Dla konsumentów z kolei to przede wszystkim wywrócenie dotychczasowego stolika cen.
Dla wszystkich tych, którzy liczyli, że VAT na starych zasadach będzie liczony jeszcze przynajmniej przez wakacje, mamy złą informację: tak się nie stanie.
Nowa matryca VAT zaczyna obowiązywać w środę 1 lipca 2020 r. Ministerstwo Finansów przyjęło stosowne rozporządzenie.
Nowa matryca VAT. Po co jest potrzebna?
Nowa matryca VAT to ma posprzątać dotychczasowy bałagan. Do tej pory w Polsce obowiązywał tak naprawdę cztery stawki podatku VAT: 23, 8, 5 i 0 proc. Nie były jednak odpowiednio sklasyfikowane, w efekcie bardzo podobne towary, praktycznie takie same, kosztują każde inaczej. Dobrym przykładem tego podatkowego rozgardiaszu jest pączek, w przypadku którego VAT może wynieść 23, 8 albo 5 proc. W zależności od tego, czy jest to wyrób tradycyjny, dietetyczny albo o przedłużonej dacie spożycia.
Propagując nową matrycę VAT, skarbówka podkreśla konieczność uporządkowania całej struktury danin od obrotu. Nieprzypadkowo rewolucję opatrzono hasłem „prostota – przejrzystość – przyjazność stosowania”.
Tym samym dojdzie za chwilę do odejścia od stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008), którą od 1 lipca dla usług zastąpi Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU 2015), a w zakresie towarów nomenklatura scalona (CN) albo Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych (PKOB).
Co konkretnie zmienia nowa matryca VAT?
Załączniki nr 3 i 10 do ustawy o VAT otrzymały nowe brzmienie. Wymienione są tam te towary i te usługi, które podlegają opodatkowaniu według stawek 5 i 8 proc. Zamysł jest prosty: objęcie jedną stawką podatku VAT jak najliczniejszej grupy towarów. Ma przy tym obowiązywać zasada równania w dół
I tak:
- na pieczywo (bez względu na rodzaj i datę spożycia) wprowadzono jedną stawkę w wysokości 5 proc. VAT,
- na wszystkie przyprawy przetworzone i nieprzetworzone – 8 proc.,
- na owoce cytrusowe i tropikalne VAT obniżony zostanie z 8 do 5 proc.,
- niższy VAT dotyczy żywności homogenizowanej i dietetycznej oraz dla zup i bulionów,
- produkty dla niemowląt i dzieci,
- książki, które też objęto obniżoną stawką 5 proc.
Wyższa stawką objęte zostanie między innymi drewno opałowe (wzrost z 8 to 23 proc.). Z 5 do 23 proc. wzrośnie VAT na owoce morza i tworzone z nich przetwory. Lód używany do celów spożywczych też po 1 lipca będzie droższy, bo VAT w jego przypadku wzrośnie z 8 a 23 proc.
Dalej 8 proc. podatek będzie obowiązywał wyroby medyczne, produkty lecznicze, środki odkażające, usługi uzdatniania i dostarczania wody mieszkańcom oraz usługi związane z kulturą, sportem, rekreacją, transportem osobowym, robotami konserwacyjnymi, czy usługi gastronomicznymi.
Czytaj też: FV marża - co to jest i jak rozliczyć?
Co musi zrobić przedsiębiorca?
Nowa matryca VAT stanowi wyzwanie dla przedsiębiorców, którzy od 1 lipca swoje handlowe klocki muszą poukładać w zupełnie nowym porządku. Powinni zaktualizować dane księgowe oraz magazynowe. Należy pamiętać o modyfikacjach niezbędnych w przypadku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących.
W związku z powyższym zmiana stawek na niektóre towary, podwyższenie stawki dla danego towaru lub obniżenie dla innego, była nieuniknionym efektem przyjętych przy konstruowaniu nowej matrycy VAT założeń
– czytamy w uzasadnieniu rozporządzenia MF.
W pierwszej kolejności przedsiębiorca powinien ustalić nowy numer CN lub PKWiU 2015. Może w tym celu skorzystać z opisu klasyfikacji albo wyszukiwać nazwa po nazwie. Najprościej ustalić nowy numer, korzystając z kluczy powiązań między starym PKWiU, a nowymi klasyfikacjami udostępnionymi przez GUS. Jeżeli ktoś dalej nie ma pewności, czy towar lub usługę przypisał zgodnie z nową kwalifikacją, powinien wystąpić do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o indywidualną wiążącą informacje stawkową (WIS). Taki wniosek, zgodnie z przepisami, musi zawierać dane oraz oświadczenie określone w ustawie o VAT.
Czytaj też: Nota korygująca - kiedy i jak wystawić?
Potem pozostaje już tylko porównywanie poszczególnych tabeli. W zależności od tego, czy nowe numer CN lub PKWiU 2015 są wymienione w załączniku nr 3 lub 10. Wtedy stosujemy zgodnie z tam zawartymi zapisami stawkę 8, 5 albo 0 proc. podatku VAT. Jeżeli ich tam nie ma, stawkę 23-proc. Potem pozostaje już tylko wprowadzenie zmian w dokumentach księgowych, magazynowych i w krach fiskalnych.
Kolejnego przesunięcia w czasie nie będzie
Wprowadzając w życie 1 lipca 2020 r. nową matrycę VAT, resort finansów nie posłuchał apeli Polskiej Izby Handlu, która namawiała ministerstwo do kolejnego przesunięcia terminu. PIH chciał, żeby zaczęły obowiązywać najwcześniej od 1 października 2020 r. Argumentował, że obecnie nie ma sensu dokładać przedsiębiorcom obciążeń w postaci nowej matrycy. Zdaniem Macieja Ptaszyńskiego, wiceprezes Zarządu Polskiej Izby Handlu październikowy termin dałby przedsiębiorcom dodatkowy czas na dostosowanie się do nowych wymogów.
Byłoby to także w naszej ocenie komplementarne z prowadzonymi przez Ministerstwo Finansów pracami nad przełożeniem terminu w sprawie przedłużenia terminów prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii
– czytamy w piśmie skierowanym do wicepremier Jadwigi Emilewicz i Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw.
Rząd nie podzielił tych argumentów i drugi raz na przesunięcie terminu wejścia w życie nowej matrycy VAT się nie zgodził.
