Dodatek stażowy. Co trzeba zrobić, aby go otrzymać?
Dodatek stażowy to świadczenie wypłacane obowiązkowo pracownikom jednostek budżetowych posiadającym określony przepisami staż pracy. Z tego też powodu bywa on nazywany dodatkiem za wysługę lat. Na jakich zasadach jest wypłacany i co trzeba zrobić, aby go otrzymać?
Kto może otrzymać dodatek stażowy?
Dodatek stażowy przysługuje pracownikom sfery budżetowej, którzy posiadają odpowiedni staż pracy. Otrzymują go między innymi:
- urzędnicy,
- nauczyciele,
- pracownicy państwowej służby zdrowia,
- funkcjonariusze,
- żołnierze zawodowi.
Dodatek ten jest więc domeną pracowników zatrudnionych w „państwówce”, ale coraz częściej wypłacają go również podmioty prywatne. Ich właściciele mogą, na mocy stosownym zapisów w regulaminie wewnątrzzakładowym, wypłacać pracownikom tego rodzaju świadczenie. Prawo do niego oraz kwota nie muszą być ustalane w taki sam sposób, jak u pracowników sfery budżetowej.
Kiedy i w jakiej wysokości przysługuje dodatek stażowy?
Dodatek stażowy można otrzymać po przepracowaniu określonej liczby lat, przy czym pracownik nie musi być związany przez cały czas z tym samym pracodawcą. Wysokość świadczenia zależy przede wszystkim od stażu pracy, wynagrodzenia zasadniczego oraz konkretnego zawodu. Dodatek stażowy dla:
- pracownika samorządowego – przysługuje po pięciu latach pracy, a jego wysokość to 5 proc. wynagrodzenia zasadniczego. Z każdym kolejnym rokiem rośnie o 1 proc., przy czym nie może przekroczyć 20 proc. pensji zasadniczej,
- nauczyciela – przysługuje po czterech latach pracy i wynosi 1 proc. uposażenia zasadniczego. Z każdym kolejnym rokiem wzrasta o 1 proc., jednak nie może przekroczyć 20 proc. wynagrodzenia zasadniczego,
- żołnierza zawodowego – przysługuje trzy latach służby i wynosi 3 proc. wynagrodzenia zasadniczego. Do przepracowania 15 lat dodatek rośnie co trzy lata o 3 proc. Po tym czasie wzrasta o 1 proc. za każdy kolejny rok, jednak w sumie nie może przekroczyć 35 proc. wynagrodzenia zasadniczego,
- funkcjonariusza – przysługuje po dwóch latach pracy i wynosi 2 proc. wynagrodzenia zasadniczego. W każdym kolejnym roku wzrasta o 1 proc., aż do przepracowania 20 lat. Po tym czasie dodatek rośnie o 2 proc. co dwa lata, aż do osiągnięcia 32 proc.
Więcej informacji dla pracowników znajdziesz na Bibzlog.pl:
Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać dodatek stażowy?
Dodatek stażowy wypłacany jest wraz z wynagrodzeniem zasadniczym. Jeśli pracownik nabył do niego prawo w trakcie miesiąca, dodatek zostanie wypłacony począwszy od miesiąca kolejnego. Nie trzeba natomiast dopełniać żadnych formalności – obowiązek obliczenia i wypłaty świadczenia leży po stronie pracodawcy. Niemniej jednak to pracownik będzie musiał przedstawić dokumenty, które wpływają na ustalenie stażu pracy. Dotyczy to zwłaszcza osób, które w kolejnych latach podejmowały zatrudnienie w różnych miejscach. Do stażu pracy bierze się pod uwagę:
- zakończone okresy zatrudnienia,
- studia doktoranckie,
- czynną i zawodową służbę wojskową,
- okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych albo stypendium,
- czas, o który został skrócony okres wypowiedzenia, jeśli zwolnienie nastąpiło z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.
Zgodnie z orzecznictwem pracownik nabywa prawo do dodatku stażowego po spełnieniu określonych przepisami warunków, a nie dopiero po udokumentowaniu stażu pracy. Oznacza to, że w przypadku późniejszego dostarczenia dokumentów pracodawca powinien na nowo przeliczyć staż pracy oraz wypłacić różnicę pomiędzy otrzymanymi przez pracownika dodatkami a tymi, które rzeczywiście mu przysługiwały.
Dodatek stażowy a płaca minimalna
Do 2020 r. dodatek stażowy stanowił część wynagrodzenia minimalnego, o ile oczywiście przysługiwał zatrudnionemu. Obecnie dodatek ten wyłącza się z katalogu składników uwzględnianych przy obliczeniu wynagrodzenia na poziomie najniższej krajowej. Oznacza to, że pracownik od stycznia 2024 r. musi otrzymać wynagrodzenie w wysokości minimum 4242 zł brutto (a od 1 lipca 4300 zł brutto) plus kwotę wynikającą z przysługującego dodatku stażowego.
