Zmarł bliski? Bank szybciej wypłaci ci pieniądze. Sprawdź, co się zmienia
Ograniczenie zbędnej biurokracji oraz usprawnienie procesów spadkowych i ułatwienie zarządzania środkami po zmarłych klientach banków. Takie są główne cele deregulacji Prawa bankowego, którą przygotowało Ministerstwo Finansów. Z nowych przepisów mają skorzystać jednocześnie banki, jak i krewni zmarłych klientów banków.
W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się przygotowany przez Ministerstwo Finansów projekt nowelizacji Prawa bankowego oraz ustawy o ewidencji ludności. Główne cele zmian to poprawa dostępu banków do informacji o dacie śmierci posiadacza rachunku oraz określenie ram czasowych poszukiwań danych dotyczących rozwiązanych lub wygasłych rachunków.
Zmiany w Prawie bankowym
MF wyjaśnia, że obecne przepisy umożliwiają bankom tylko potwierdzenie faktu zgonu klienta, bez dostępu do jego dokładnej daty śmierci. Powoduje to poważne komplikacje w procesach zamykania rachunków i wypłaty środków spadkobiercom. Data śmierci jest bowiem kluczowa w kontekście skutków prawnych wynikających z rozwiązania umowy rachunku bankowego.
Projekt zakłada, że banki będą mogły występować do ministra cyfryzacji o informacje z rejestru PESEL, w tym datę zgonu posiadacza rachunku. Obowiązek ten pojawi się po pięciu latach braku aktywności na danym rachunku, chyba że klient posiada więcej rachunków, z których przynajmniej jeden był używany. Wyjątek przewidziano także dla rachunków zakładanych na czas określony.
Więcej wiadomości na temat pieniędzy można przeczytać poniżej:
Ważną zmianą jest także określenie maksymalnego okresu, w którym banki będą zobowiązane do poszukiwania danych o rozwiązanych rachunkach. MF tłumaczy, że obecny brak takiego limitu prowadzi do niejasności i zwiększonych kosztów operacyjnych. Resort uważa, że istnieje potrzeba ograniczenia tego obowiązku do ustawowego czasu przechowywania dokumentacji.
Dzięki nowym przepisom banki zyskają narzędzia umożliwiające szybsze i dokładniejsze zamykanie tzw. rachunków uśpionych. Ograniczy to zbędne koszty oraz uprości procesy wewnętrzne. Spadkobiercy natomiast będą mogli sprawniej uzyskać dostęp do informacji i środków należnych po zmarłych członkach rodziny.
Synchronizacja banków i rejestru PESEL
Zmiany wprowadzone przez projekt wpłyną także na poprawę przejrzystości i bezpieczeństwa obrotu środkami pieniężnymi w systemie bankowym. Synchronizacja działań banków i rejestru PESEL stanie się bardziej efektywna, co przyczyni się do zwiększenia zaufania obywateli do instytucji finansowych. Korzyści będą zatem odczuwalne zarówno dla klientów, jak i samych banków.
Za projekt odpowiada Ministerstwo Finansów, a nad jego wdrożeniem czuwa Jurand Drop, Podsekretarz Stanu. Przyjęcie ustawy przez Radę Ministrów zaplanowano na drugi kwartał 2025 roku. Zmiany wpisują się w szerszy kierunek działań deregulacyjnych, mających na celu modernizację administracji i uproszczenie procedur.
Co się zmieni dla zwykłego obywatela?
- Szybszy dostęp do pieniędzy po zmarłej osobie. Banki będą znały dokładną datę śmierci z rejestru PESEL, co przyspieszy zamykanie kont i wypłatę środków spadkobiercom.
- Mniejsze ryzyko wypłaty osobom nieuprawnionym. Precyzyjne dane o śmierci zmniejszą możliwość przekazania pieniędzy osobom bez prawa do spadku.
- Szybsze informacje o „uśpionych” kontach. Banki sprawdzą konta bez aktywności przez 5 lat, ustalą, czy właściciel zmarł, i poinformują spadkobierców.
- Mniej formalności. Banki nie będą musiały przechowywać informacji o bardzo starych kontach dłużej, niż wymaga prawo, co uprości procedury dla spadkobierców.
