Brazylijskie rekiny naćpane jak rakiety. Jak one wciągają kokę pod wodą?
Już od wielu lat systemy ściekowe największych miast świata analizowane są pod kątem przyjmowanych przez ludzi substancji psychoaktywnych. Tym razem jednak jest ciut inaczej. Badacze bowiem postanowili przebadać pod kątem obecności kokainy rekiny pływające u wybrzeży Rio de Janeiro. I wyszło im, że są naćpane jak rakiety.
Wybrzeże brazylijskiego Rio de Janeiro jest znane z przepięknej plaży, a także karnawałów i innych imprez. Czy w takim razie organizowanie takich wydarzeń ma wpływ na tutejszy ekosystem oceanu? Naukowcy z Oswaldo Foundation Cruz, instytutu nauki, technologii i zdrowia, na celownik postanowili wziąć trzynaście rekinów - żarłaczy ostronosych, złowionych z wód przybrzeżnych w pobliżu Rio de Janeiro. O sprawie donosi tygodnik Science of the Total Environment.
Wyniki są bardzo ważne i potencjalnie niepokojące - nie ukrywa Sara Novais, ekotoksykolog morski w Centrum Nauk o Morzu i Środowisku Politechniki w Leirii.
Rekiny miały kokainę w mięśniach i wątrobie
Wcześniejsze jeszcze można było mieć jakieś wątpliwości, czy spożywane przez ludzi substancje psychoaktywne przedostają się do zwierzęcych organizmów. Teraz to już raczej jest pewne. Naukowcy odkryli bowiem w tych brazylijskich rekinach - a dokładnie w ich mięśniach i wątrobach - ślady kokainy. Stężenia były nawet sto razy wyższe, niż wcześniej wskazywały na to analizy dokonane dla innych stworzeń wodnych. Ustalono, że w okolicach Rio de Janeiro kokaina prawdopodobnie przedostaje się do morza bezpośrednio poprzez drenaż z nielegalnych laboratoriów, w których jest rafinowana. Swoje dokładają nieoczyszczone ścieki. Naukowcy podejrzewają, że może to mieć wpływ na wzrost, dojrzewanie i potencjalnie płodność rekinów. A wszystko dlatego, że ich wątroba odgrywa rolę w rozwoju zarodków.
Więcej o rekinach przeczytasz na Spider’s Web:
Konieczne jest przeprowadzenie konkretnych badań w celu określenia dokładnych konsekwencji tego skażenia dla zwierząt - nie ma cienia wątpliwości Rachel Ann Hauser-Davis, biolog z Laboratorium Oceny i Promocji Zdrowia Środowiskowego MKOl, cytowana przez Reuters.
Naukowcy nie ukrywają, że muszą pochylić się bardziej nad wpływem kokainy, ale też innych substancji psychoaktywnych, na brazylijskie rekiny i nie tylko. Zwłaszcza, że zdaniem badaczy rekiny odgrywają centralną rolę w łańcuchu pokarmowym i są uważane za tzw. „gatunki wartownicze”. Mogą więc wcześniej ostrzegać o zagrożeniach środowiskowych dla ludzi. A być może żarłacze ostronose z wybrzeży Rio de Janeiro są już uzależnione od kokainy?
Pstrąg potokowy i metaamfetamina
To wcale nie jest aż tak mało prawdopodobne, jak może się wydawać. Warto w tym miejscu przypomnieć historię pstrąga potokowego. Naukowcy pod kierownictwem Pavela Horky, ekologa behawioralnego z Czeskiego Uniwersytetu Przyrodniczego w Pradze, sprawdzili, czy takie ryby mogą uzależnić się od takiej substancji psychoaktywnej, jaką jest metaamfetamina. W tym celu umieścili 40 pstrągów potokowych w zbiorniku z wodą zawierającą metamfetaminę (w ilościach stwierdzonych w rzekach słodkowodnych). Następnie naukowcy chcieli zobaczyć, czy taki pstrąg cierpi na zespół odstawienia metaamfetaminy. I okazało się, że pstrąg po spędzeniu ośmiu tygodni w wodzie z tą substancją psychoaktywną, a potem w ciągu kolejnych zaledwie czterech dni spędzony w wodach słodkich, wybiera wodę z metaamfetaminą.
Ryby są wrażliwe na niekorzystne skutki wielu neurologicznie aktywnych narkotyków, od alkoholu po kokainę, i mogą rozwinąć się uzależnienie od narkotyków związane ze ścieżką nagrody dopaminy w podobny sposób jak u ludzi - przekonuje Pavel Horky, w rozmowie z CNN i dodaje, że to może zmienić funkcjonowanie całych ekosystemów, bo niekorzystne konsekwencje mają znaczenie zarówno na poziomie indywidualnym, jak i populacji.
