Opłaty sądowe. Szykujcie się na podwyżki w sprawach administracyjnych
Podwyższenie niektórych opłat za postępowanie przed sądami administracyjnymi, a także aktualizacja i zwiększenie przejrzystości przepisów dotyczące kosztów sądowych. Takie są cele szykowanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości rozporządzenia w sprawie wysokości i zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się projekt rozporządzenia w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Projekt, za który odpowiada wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha, ma przynieść modernizację procedur administracyjnych i usprawnienie pracy sądów.
Nowe stawki za sprawy przed sądami administracyjnymi
Ministerstwo Sprawiedliwości planuje wprowadzenie nowych stawek oraz zasad pobierania wpisów w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Resort tłumaczy, że konieczna jest aktualizacja obecnie obowiązujących przepisów i dostosowanie ich do zmian prawnych oraz społeczno-gospodarczych, jakie zaszły w ciągu ostatnich 20 lat. Nowe regulacje mają zapewnić większą przejrzystość i ułatwić obywatelom orientację w kosztach postępowania.
Resort Adama Bodnara tłumaczy, że obecnie obowiązujące przepisy pochodzą z rozporządzenia Rady Ministrów jeszcze z 2003 r., gdy wprowadzano reformę sądownictwa administracyjnego, mającą na celu wprowadzenie dwuinstancyjności postępowania. Przepisy te potem dwukrotnie ulegały zmianie, co wynikało zarówno z orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, jak i z dostosowań do nowych instytucji prawnych.
Więcej o prawie przeczytacie w tych tekstach:
Pierwsza zmiana miała miejsce w 2006 r., kiedy Trybunał Konstytucyjny uznał niektóre zapisy za niezgodne z ustawą o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz z Konstytucją. W wyniku tego wyroku usunięto przepis dotyczący jednego ze wpisów sądowych. Druga zmiana nastąpiła w 2017 r. i dotyczyła wprowadzenia wpisu dla nowej instytucji, jaką był sprzeciw od decyzji. W ten sposób dostosowano katalog wpisów sądowych do nowych mechanizmów postępowania administracyjnego. Resort tłumaczy, że była to reakcja na rozwój systemu prawnego i pojawienie się nowych środków ochrony prawnej dla obywateli.
Nowy projekt rozporządzenia koncentruje się na dalszej modyfikacji wysokości oraz zasad pobierania wpisów. Przewidziano różnicowanie wysokości opłat między pierwszą a drugą instancją, a także podwyższenie stawek dla skargi kasacyjnej i skargi o wznowienie postępowania. Ma to na celu zapewnienie większej proporcjonalności i dostosowanie kosztów do wagi sprawy.
Przejrzystość systemu wpisów sądowych
Zróżnicowano wysokość wpisów pobieranych w I i II instancji oraz podniesiono wysokość wpisu dla skargi kasacyjnej oraz skargi o wznowienie postępowania – czytamy w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu.
Jednym z istotnych elementów projektu jest uporządkowanie i doprecyzowanie przepisów dotyczących wpisów. Dzięki temu obywatele mają mieć większą pewność co do obowiązujących zasad i kosztów postępowania. Przejrzystość systemu wpisów sądowych ma również zwiększyć przewidywalność kosztów dla stron postępowania.
Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to drugi kwartał 2025 r. Oznacza to, że nowe przepisy mogą wejść w życie w ciągu kilku miesięcy po ich zatwierdzeniu. Ostateczny kształt regulacji będzie zależał od wyników konsultacji i opinii ekspertów prawnych.
