Składka zdrowotna zamieniona w parapodatek dochodowy to najbardziej znienawidzona przez przedsiębiorców zmiana wprowadzona przez Polski Ład. Nowy rząd zamierza przywrócić stare zasady naliczania składki zdrowotnej, ale nastąpi to najwcześniej w 2025 r. Przedsiębiorcy muszą zacisnąć zęby i płacić tę składkę jak dotychczas, co w przypadku ryczałtowców oznacza duże podwyżki stawek.
Jedną z najważniejszych zmian wprowadzonych przez poprzedni rząd w ramach reformy zwanej Polskim Ładem było wprowadzenie składki zdrowotnej, której nie można odliczać od podatku dochodowego. W ten sposób sama stała się rodzajem podatku dochodowego o stawce 9 proc. w przypadku skali podatkowej i 4,9 proc. w przypadku podatku liniowego. Inaczej rozliczają się ryczałtowcy, ale o tym za chwilę.
Składka zdrowotna do zmiany
Efektem tych zmian są radykalnie wyższe comiesięczne przelewy do ZUS-u, co wielu przedsiębiorców doprowadza do pasji. Doskonale wiedziały o tym idące do wyborów partie, które tworzą obecny rząd koalicyjny. Przywrócenie korzystnych zasad naliczania składki zdrowotnej było nie tylko obietnicą wyborczą, ale także zostało wpisane do umowy koalicyjnej. Niestety jest już jasne, że żadnych zmian w odniesieniu do zasad obliczania składki zdrowotnej nie będzie w tym roku.
Premier Donald Tusk obiecuje, że zmiany nastąpią w styczniu 2025 r., a według informacji „Gazety Wyborczej” rząd ma przywrócić ryczałtową składkę dla wszystkich przedsiębiorców. Problemem może być jednak sprzeciw Lewicy wobec rozwiązania, które zrównuje obciążenia mikroprzedsiębiorców z bardzo małymi dochodami i osobami zamożnymi, które uciekają na B2B dla korzyści podatkowych.
Wyższe stawki ryczałtowców
Nie dość więc, że składka zdrowotna w 2024 r. zostaje na dotychczasowych zasadach, to jeszcze składki w przypadku ryczałtowców wyraźnie rosną. Główny Urząd Statystyczny podał już średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale 2023 r. – było to 7767,85 zł. Jaki to ma związek? To podstawa do wyliczania ryczałtowej składki zdrowotnej dla przedsiębiorców na ryczałcie.
Wysokość miesięcznych składek w przypadku trzech kategorii rocznego przychodu kształtuje się w 2024 r. następująco:
- 419,46 zł – przychód do 60 tys. zł,
- 699,11 zł – przychód od 60 do 300 tys. zł,
- 1258,39 zł – przychód powyżej 300 tys. zł.
Warto zaznaczyć, że w przypadku przekroczenia jednego z tych progów podatkowych w ciągu roku wyższą stawkę trzeba zapłacić nie tylko od momentu przekroczenia tego limitu, lecz od początku roku.
Skala podatkowa i podatek liniowy
Zmiany są także w przypadku przedsiębiorców rozliczających się według skali podatkowej i będących na podatku liniowym, ale w ich przypadku chodzi tylko o składkę minimalną. Pierwsza grupa płaci składkę wynoszącą 9 proc. dochodu, a druga 4,9 proc. dochodu, ale w obu przypadkach minimalna składka zdrowotna wynosi 9 proc. płacy minimalnej brutto, czyli jest to 381,78 zł. Płaca minimalna od stycznia do czerwca wynosi 4242 zł brutto, czyli aż o 752 zł więcej niż w zeszłym roku w tym samym okresie. Jednak od lipca będzie to już 4300 zł, czyli o 700 zł więcej niż rok wcześniej. W stosunku do 2022 r. jest to podwyżka aż o 1290 zł.
Więcej o składkach ZUS przeczytacie w tych tekstach:
Jak wskazuje Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy w firmie inFakt, obowiązek opłacania składki zdrowotnej nie ogranicza się tylko do jednoosobowych działalności gospodarczych, bo zryczałtowaną składkę zdrowotną płacą także następujący podatnicy:
- 381,78 zł – podatnicy rozliczający się na karcie podatkowej (minimalne wynagrodzenie x 9 proc.),
- 524,33 zł – osoby współpracujące (75 proc. przeciętnego wynagrodzenia x 9 proc.).
- 699,11 zł – właściciele jednoosobowych spółek z o.o. oraz współwłaściciele spółek komandytowych (przeciętne wynagrodzenie x 9 proc.),
- 699,11 zł – twórcy i artyści, o ile nie jest to ich przedmiotem działalności (przeciętne wynagrodzenie x 9 proc.).
Składki ZUS na ubezpieczenie społeczne
Składka zdrowotna kradnie całe show, ale w tym roku rosną też pozostałe składki. Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne opłacane przez przedsiębiorców jest 60 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Od uzyskanej kwoty następnie wylicza się procentowo wysokości poszczególnych składek.
Prognozowane przeciętne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w 2024 r. ustalono na poziomie 7824 zł. Podstawą wymiaru składek jest więc kwota 4694,40 zł. Oznacza to, że składki ZUS na ubezpieczenie społeczne w 2024 r. wyniosą łącznie 1600,27 zł. Na tę sumę składają się następujące kwoty:
- Składki emerytalne (19,52 proc. podstawy wymiaru) - 916,35 zł,
- Składki rentowe (8 proc. podstawy wymiaru) - 375,55 zł,
- Składki chorobowe (2,45 proc. podstawy wymiaru) - 115,01 zł,
- Składki wypadkowe (1,67 proc. podstawy wymiaru) - 78,40 zł,
- Fundusz pracy (2,45 proc. podstawy wymiaru) - 115,01 zł.