Jak zagłosować bez zameldowania? Spieszcie się, zostało mało czasu
Weekendowy wyjazd, odwiedziny u znajomych czy rodziny, pobyt w sanatorium – to tylko niektóre sytuacje uniemożliwiające oddanie głosu w wyborach w obwodzie, do którego jesteśmy przypisani. Nie trzeba jednak rezygnować z udziału w nich – wystarczy dopełnić kilku niezbędnych formalności, aby zagłosować.
Głosowanie poza przypisanym obwodem – jakie są możliwości?
Każdy obywatel posiadający czynne prawo wyborcze przypisany jest do konkretnego obwodu, zgodnego z miejscem zameldowania lub stałego zamieszkania. Niemniej jednak w dniu wyborów nie mamy obowiązku przebywania w domu, jednocześnie nie tracąc prawa oddania głosu. W zależności od sytuacji, istnieje bowiem możliwość:
- uzyskania zaświadczenia o prawie do głosowania,
- zmiany obwodu głosowania na stałe lub czasowo,
- oddania głosu za granicą.
Schemat postępowania jest w każdym przypadku inny, a dodatkowo należy przestrzegać obowiązujących terminów – po ich upłynięciu oddanie głosu będzie możliwe jedynie w przypisanym obwodzie.
Jak uzyskać zaświadczenie o prawie do głosowania?
Zaświadczenie o prawie do głosowania to odpowiedź na potrzeby osób, które w dniu wyborów będą przebywać poza miejscem zameldowania lub stałego zamieszkania, jednak w granicach RP. Wnioskując o nie, nie trzeba podawać konkretnego obwodu, w którym zostanie oddany głos – równie dobrze można to zrobić w przypisanym obwodzie, gdyby ostatecznie plany wyjazdu uległy zmianie.
Zaświadczenie o prawie do głosowania można uzyskać w urzędzie gminy, wydawane jest od ręki. Cała procedura nie powinna trwać dłużej, niż kilka minut. Wniosek składa się bezpośrednio w urzędzie, natomiast zaświadczenie wydawane jest jednorazowo – nie ma możliwości uzyskania kopii lub duplikatu. Dlatego też ważne, aby dokumentu nie zgubić, gdyż w przeciwnym razie wyborca traci prawo głosowania również w przypisanym obwodzie. Wnioski o zaświadczenie można składać od 1 września do 12 października.
Więcej na temat wyborów przeczytasz na Spider's Web:
Czasowa lub stała zmiana obwodu głosowania
Wniosek o czasową lub stałą zmianę obwodu głosowania składa się online lub osobiście w urzędzie. Należy jednak pamiętać, że w przypadku zmiany czasowej wyborca udaje się do urzędu położonego na terenie gminy, w której będzie przebywał w dniu wyborów.
Najprościej zatem złożyć wniosek przez ePUAP – w tym przypadku nie jest wydawane żadne zaświadczenie, dlatego nie trzeba odwiedzać urzędu osobiście. Wyborcy mogą to zrobić od 1 września do 12 października. Zmiana czasowa dokonywana jest jedynie na konkretne wybory, w przeciwieństwie do zmiany stałej. Ta możliwa jest, jeśli doszło do zmiany miejsca zamieszkania. Należy wypełnić wniosek (dostępny na stronie gov.pl lub w urzędzie gminy), a następnie oczekiwać na jego rozpatrzenie. Do wniosku można też dołączyć dokumenty potwierdzające zmianę miejsca zamieszkania, na przykład umowę najmu nieruchomości.
Rozpatrywanie wniosku może zająć nawet pięć dni, przy czym urzędnik wydaje decyzję pozytywną lub odmowną. W drugim przypadku wnioskodawca ma prawo się odwołać, lecz znacząco wydłuża to całą procedurę. Wniosek warto więc złożyć z odpowiednim wyprzedzeniem.
Jak zagłosować w wyborach, mieszkając za granicą?
Przebywanie poza granicami kraju nie powoduje utraty prawa wyborczego, dlatego osoby, które na stałe lub czasowo zamieszkują poza terytorium RP, powinny dopełnić formalności, chcąc oddać głos. Wystarczy udać się do polskiej ambasady lub konsulatu, składając odpowiedni wniosek.
Wyborcy mają na to czas do 10 października. Zostaną tym samym dopisani do obwodu, który utworzono na terenie kraju, w jakim obecnie przebywają. PKW udostępniła również wniosek online, który można składać poprzez jej stronę internetową.
Jak zagłosować poza miejscem zameldowania?
Wyborcy, którzy posiadają stosowne zaświadczenie, okazują je członkowi komisji w obwodzie, w którym chcą oddać swój głos. Zaświadczenie jest ważne wyłącznie, jeśli zostanie przedstawione z dokumentem tożsamości.
Tymczasem osoby, które złożyły wniosek o stałą lub czasową zmianę obwodu, głosują w zwykłym trybie, bez dopełniania dodatkowych formalności.