Amortyzacja w firmie. Oto sposób na obniżenie podatków

Amortyzacja w firmie obejmuje środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne będące własnością przedsiębiorcy bądź oddane w użytkowanie na mocy umowy najmu czy dzierżawy. Amortyzowany składnik majątku musi być zdatny do użycia w okresie dłuższym niż rok oraz spełniać inne wymagania ustawowe. Do celów podatkowych nie amortyzuje się:

Amortyzacja przedstawia stopniowe zużycie składników majątku służących prowadzonej działalności gospodarczej. W ujęciu księgowym koresponduje z kontem „umorzenie środków trwałych”. Warto mieć na uwadze, że o ile umorzenie pokazuje, jak spada wartość początkowa środka trwałego, o tyle amortyzacja wyraża koszt. W firmach najczęściej amortyzuje się środki trwałe i wartości niematerialne i prawne zgodnie z przepisami podatkowymi, jednak przedsiębiorcy mają możliwość prowadzenia równolegle rejestru do celów podatkowych i rachunkowych. W drugim przypadku zasady amortyzacji ustalane są indywidualnie, mając na uwadze zapisy ustawy o rachunkowości.

Ustawodawca wyszczególnia kilka metod amortyzacji, w tym amortyzację:

Amortyzacja liniowa

Amortyzacja liniowa polega na dokonywaniu odpisów o takiej samej wartości przez cały okres użytkowania składnika majątku. Zakłada bowiem, że jego zużycie przebiega stopniowo i równomiernie. Korzystając z metody liniowej, należy sięgnąć do załącznika nr 1 ustawy o PIT oraz CIT, który wyszczególnia stawki amortyzacji dla poszczególnych składników majątku. Stawkę roczną wystarczy przemnożyć przez wartość środka trwałego, aby dowiedzieć się, jaki będzie roczny koszt amortyzacji. Ze względu na to, że odpisów zwykle dokonuje się w częstotliwości miesięcznej, otrzymany wynik trzeba podzielić przez 12. Metoda liniowa wyszczególnia dwie podkategorie – metodę przyspieszoną oraz indywidualną. Amortyzacja przyspieszona dotyczy środków trwałych używanych w szczególny sposób. Dla wybranych składników majątku stosuje się konkretny współczynnik, który należy przemnożyć przez przypisaną w ustawie stawkę amortyzacji. Tymczasem metoda indywidualna dotyczy wyłącznie ulepszonych bądź używanych środków trwałych. Poszczególne składniki majątku posiadają wtedy minimalne okresy amortyzacji.

Amortyzacja degresywna

Metoda degresywna amortyzacji zakłada, że wydajność środka trwałego spada wraz z upływem czasu. Dlatego też w początkowym okresie odpisy powinny być wyższe, natomiast później ich wartość maleje. Amortyzacja degresywna polega na przemnożeniu stawki przez konkretny współczynnik. Podatnik ma obowiązek przejść na metodę liniową w momencie, gdy odpis wynikający z metody degresywnej będzie niższy, niż z metody liniowej. Metoda degresywna dotyczy wyłącznie środków trwałych zaliczanych do grup 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych. Może być również stosowana w przypadku środków transportu z wyłączeniem samochodów osobowych.

Amortyzacja naturalna

Metoda naturalna polega na naliczaniu amortyzacji środka trwałego mając na uwadze jego rzeczywiste zużycie. Sprawdza się ona wyłącznie w przypadku maszyn i urządzeń, dla których można dokładnie określić ilość pracy, jaką wykonają w ciągu okresu użytkowania. W praktyce przedsiębiorcy rzadko wybierają tę metodę, o wiele częściej sięgając po amortyzację liniową oraz degresywną.

Ustawodawca przewidział możliwość jednorazowego zamortyzowania środka trwałego, co oznacza, że staje się on kosztem już w momencie wprowadzenia do użytkowania. Może być ona stosowana w przypadku fabrycznie nowych środków trwałych, jednak obowiązują pewne ograniczenia – amortyzacja jednorazowa nie dotyczy na przykład samochodów osobowych. Roczny limit kosztu wynosi 100 tys. zł, przy czym wartość początkowa jednego nabytego środka trwałego wynosi co najmniej 10 tys. zł lub wartość dwóch środków trwałych wynosi w sumie 10 tys. zł oraz przekracza 3,5 tys. zł w przypadku każdego z nich.