Zasiłek opiekuńczy - ile wynosi, komu przysługuje, jakie warunki trzeba spełnić?
Zasiłek opiekuńczy stanowi formę rekompensaty finansowej dla osoby, która w danym okresie nie świadczy pracy, bo musi opiekować się chorym dzieckiem bądź innym członkiem rodziny. Na jakich zasadach jest wypłacane to zaświadczenie i kto może się o niego ubiegać?
Czym jest zasiłek opiekuńczy?
Zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom ubezpieczonym za czas sprawowania opieki nad chorym dzieckiem bądź innym członkiem rodziny. Może on zostać wypłacony wyłącznie w przypadku, gdy w gospodarstwie domowym nie przebywają inne osoby, mogące zapewnić choremu opiekę. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy choruje dziecko, które nie ukończyło 2. roku życia.
Świadczenie przysługuje także osobom sprawującym opiekę nad dzieckiem do lat 8, na przykład w gdy nieprzewidzianie zamknięto placówkę, do której uczęszcza pociecha. Zasiłek opiekuńczy może być wypłacany przez maksymalnie 60 dni w roku w przypadku sprawowania opieki nad chorym dzieckiem do 14. roku życia. W limit ten należy wliczyć 14 dni, które przysługują na opiekę nad innymi członkami rodziny.
Na jakich zasadach wypłacany jest zasiłek opiekuńczy?
O wypłatę świadczenia mogą wnioskować osoby podlegające ubezpieczeniu chorobowemu. Wynosi ono 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Wypłacane jest bez okresu wyczekiwania, w przeciwieństwie do zasiłku chorobowego. Pieniądze nie trafiają jednak na konto ubezpieczonego automatycznie – ma on obowiązek wypełnić formularz Z-15A lub Z-15B (jeśli opieka sprawowana jest nad innym niż chore dziecko członkiem rodziny), a następnie przesłać go za pośrednictwem ZUS PUE bądź osobiście dostarczyć do placówki ZUS.
W zależności od sytuacji ubezpieczony będzie musiał przedstawić także inne dokumenty. W przypadku chorego dziecka lub członka rodziny jest to zaświadczenie lekarskie, natomiast przy zamknięciu placówki opiekuńczej czy edukacyjnej wystarczające będzie złożenie oświadczenia własnego.
Kiedy zasiłek opiekuńczy nie przysługuje?
Nie każdy ubezpieczony może ubiegać się o wypłatę zasiłku opiekuńczego. Nie przysługuje on, jeśli:
- pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia,
- pracownik przebywa na urlopie wypoczynkowym, wychowawczym czy bezpłatnym,
- w okresie objętym zwolnieniem lekarskim pracownik wykonywał obowiązki zawodowe,
- inny członek rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym może sprawować opiekę nad chorym.
Zasiłek opiekuńczy – nie tylko na dziecko
Zasiłek opiekuńczy wypłacany jest nie tylko w przypadku, gdy ubezpieczony musi sprawować opiekę nad chorym dzieckiem. Otrzyma on również świadczenie, jeśli opiekuje się chorym członkiem rodziny – za takiego uważa się:
- małżonka,
- rodziców,
- rodzica dziecka,
- ojczyma/macochę,
- teściów,
- dziadków,
- wnuków,
- rodzeństwo.
Czym jest dodatkowy zasiłek opiekuńczy?
Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje ojcu w sytuacji, gdy matka w ciągu 8 tygodni po porodzie nie jest w stanie sprawować opieki nad dzieckiem. W wyjątkowych sytuacjach ze świadczenia może skorzystać inny, najbliższy członek rodziny, który musi przerwać pracę, aby zaopiekować się dzieckiem. Tego rodzaju zasiłek wypłacany jest w sytuacji, gdy matka:
- przebywa w szpitalu bądź w innej placówce leczniczej,
- porzuciła dziecko,
- posiada orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji bądź o znacznym stopniu niepełnosprawności, a jej stan zdrowia uniemożliwia opiekę nad noworodkiem.
