Prowadzisz działalność gospodarczą? To musisz wiedzieć o środkach trwałych w firmie
Środki trwałe znajdują się w niemal każdym przedsiębiorstwie, bez względu na profil czy skalę działalności. Termin ten występuje w prawie podatkowym oraz bilansowym, odnosząc się do tych składników majątku, których przewidywany okres użytkowania jest dłuższy niż rok. Co warto wiedzieć o środkach trwałych, będąc przedsiębiorcą?
Czym są środki trwałe?
Środki trwałe to, zgodnie z ustawą z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie budowle, budynki, lokale, maszyny, urządzenia, środki transportu oraz inne przedmioty, których przewidywany okres użytkowania wynosi więcej niż rok.
Ponadto muszą one stanowić własność lub współwłasność podatnika oraz być kompletne i zdatne do użytku. Przedsiębiorca użytkuje środki trwałe we własnym zakresie albo oddaje je do użytkowania innemu podmiotowi na podstawie umowy najmu, dzierżawy czy leasingu. Przykładem środka trwałego może być:
- samochód ciężarowy lub osobowy wykorzystywany w działalności,
- maszyna produkcyjna,
- sprzęt komputerowy,
- nieruchomość stanowiąca siedzibę firmy.
Co istotne, środki trwałe muszą służyć prowadzonej działalności operacyjnej – nie są to elementy wykorzystywane w działalności inwestycyjnej.
Czytaj też: Jak szybko założyć firmę?
Jak ustalić wartość początkową środka trwałego?
Wartość początkową środka trwałego ustala się na różne sposoby, w zależności od tego, jak przedsiębiorca wszedł w jego posiadanie. W tym celu można posłużyć się ceną nabycia, jeśli został on zakupiony na rynku pierwotnym lub wtórnym.
Brane są tutaj pod uwagę nie tylko wydatki poniesione na zakup środka trwałego, lecz również na jego przystosowanie do użytkowania. W sytuacji, gdy podmiot gospodarczy we własnym zakresie wytworzył środek trwały, wartość początkową będzie stanowił koszt wytworzenia. Wyceny środków trwałych dokonuje się natomiast w przypadku, gdy stanowią one darowiznę lub aport.
Na czym polega amortyzacja środków trwałych?
Dokonanie wyceny środka trwałego w prawidłowy sposób jest niezbędne celem ich amortyzowania. Amortyzacja przedstawia stopniowe zużycie składnika majątku, pozwalając jednocześnie rozłożyć w czasie koszty z nim związane. Ustawy podatkowe wskazują jasno, iż nie ma konieczności amortyzowania składników, których wartość nie przekracza 10 tys. zł. Przedsiębiorca ma prawo zaliczyć je do kosztów prowadzonej działalności jednorazowo.
Amortyzację pozostałych środków trwałych należy rozpocząć w miesiącu następującym po miesiącu, w którym zostały one wprowadzone do ewidencji. Amortyzacja podatkowa następuje zgodnie z określonymi przepisami – najczęściej ma ona charakter liniowy. Stawki dostępne są w załącznikach do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Inaczej natomiast może wyglądać amortyzacja do celów bilansowych. W tym przypadku należy bowiem przyjąć stawki, które w odpowiedni sposób oddadzą charakter zużycia konkretnego środka trwałego. W praktyce gospodarczej, dla uproszczenia procesów księgowych, najczęściej amortyzacja podatkowa równa się amortyzacji bilansowej, jednak warto mieć świadomość, że możliwe jest prowadzenie dwóch odrębnych ewidencji – jednej na potrzeby ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym, drugiej dla celów zarządczych.
Środki trwałe w firmie – o tym warto pamiętać
Amortyzacja podatkowa środków trwałych ma miejsce wyłącznie w przypadku, gdy dany składnik majątku jest na bieżąco użytkowany. Wyłączając go z użytkowania, należy czasowo zaprzestać dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Każdy składnik majątku trzeba wprowadzić do ewidencji – podatnik ma obowiązek na bieżąco uzupełniać karty środków trwałych.
Posiadane samochody, maszyny czy urządzenia powinni być okresowo inwentaryzowane. Środek trwały może w każdym momencie zostać wycofany bądź sprzedany, jednak odpłatne zbycie wiąże się z powstaniem przychodu, który należy opodatkować. Wycofanie składnika majątku ma również konsekwencje w zakresie podatku VAT, który w niektórych przypadkach musi zostać naliczony i wykazany w odpowiedniej deklaracji.
Czytaj też:
