Darowizna od rodziców - kiedy i gdzie trzeba zgłosić?
Darowizna od rodziców, co do zasady, jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Jednak w niektórych przypadkach należy dopełnić pewnych formalności, zgłaszając fakt otrzymania środków pieniężnych czy darowizny w formie materialnej.
Darowizna od rodziców. Kiedy nie jest opodatkowana?
Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn można wyróżnić trzy grupy podatkowe, w których obowiązują różne stawki. Przepisy prawa wyróżniają jednak dodatkową grupę, tak zwaną zerową. Należą do niej między innymi rodzice i ich dzieci. W ich przypadku darowizna nie jest opodatkowana, jeśli suma przekazanych wartości pieniężnych i niepieniężnych w ciągu kolejnych 5 lat nie przekracza 10 434 zł.
Od 1 lipca 2023 roku kwota wolna od podatku zostanie zwiększona do 36 120 zł, ale obecnie podatników obowiązuje niższa z wymienionych. Po przekroczeniu ustawowego limitu wciąż mogą oni skorzystać ze zwolnienie z opodatkowania, jednak muszą dopełnić pewnych formalności.
Darowizna od rodziców – gdzie i kiedy zgłosić?
Darowizny od rodziców, która mieści się w ustawowym limicie, nie trzeba zgłaszać organom podatkowym. Obdarowany ma jednak obowiązek kontrolować, czy kolejne otrzymane od rodziców kwoty nie przekroczą 10 434 zł. Jeśli tak, zobowiązany jest on złożyć w urzędzie skarbowym deklarację SD-Z2. Ma na to 6 miesięcy od momentu powstania obowiązku podatkowego.
Co ważne, zeznanie składa obdarowany, a nie darczyńca. Wykazuje się w nim nadwyżkę darowanej kwoty, która przekracza limit wolny od podatku. Ponadto obdarowany ma obowiązek załączyć dokumenty poświadczające otrzymanie darowizny. Może być to na przykład potwierdzenie przelewu bankowego.
Konsekwencje niezgłoszenia darowizny od rodziców w ustawowym terminie
Podatnicy, którzy nie zgłoszą faktu otrzymania darowizny od rodziców w ustawowym terminie, będą zobowiązani opłacić podatek od spadków i darowizn na zasadach ogólnych, zgodnie ze stawką 3-20 proc. (w zależności od wartości darowizny).
Niedokonanie zgłoszenia traktowane jest przez organy skarbowe jako oszustwo, zatem podatnik może zostać dodatkowo obciążony karą za niedotrzymanie obowiązku zgłoszeniowego.
Co istotne, termin na zgłoszenie darowizny ma charakter materialny, zatem nie można go przywrócić. Podatnik nie ma również możliwości złożenia w urzędzie czynnego żalu, gdyż w tym przypadku będzie on nieskuteczny.
Darowizna od rodziców na zakup mieszkania – na co warto zwrócić uwagę?
Pieniądze przekazane w ramach darowizny dzieci mają prawo wydatkować w dowolny sposób. Coraz częściej decydują się zakupić za otrzymanie środki mieszkanie, i choć w tym przypadku również obowiązuje zwolnienie z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, trzeba zwrócić uwagę na pewną kwestię techniczną.
Otóż zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwolnienie przysługuje wyłącznie w przypadku, gdy pieniądze trafią bezpośrednio do obdarowanego. Oznacza to, że przekazanie kwoty na przykład na rachunek dewelopera nie będzie traktowane jako darowizna dla dziecka. Podobnie w przypadku, gdy pieniądze trafią na konto rodzeństwa czy partnera.
Choć Naczelny Sąd Administracyjny ukształtował linię orzeczniczą, zgodnie z którą pieniądze mogą trafić na konto osoby trzeciej, lecz muszą być przekazane na rzecz obdarowanego, fiskus ma w tym temacie inne zdanie, które wyraża w kolejnych interpretacjach podatkowych.
