Dla górników nie ma już nadziei. PiS ostrzega, że UE szykuje się do ostatecznej rozprawy z węglem

Już w najbliższy czwartek odbędzie się posiedzenie unijnej Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI). Posiedzenie, w którego trakcie - jak przekonują europosłowie Anna Zalewska i Grzegorz Tobiszowski - może dojść do bardzo niebezpiecznych dla Polski rozstrzygnięć. 

Była minister edukacji przekonuje, że europosłowie PiS domagają się „przełożenia transformacji energetycznej na język ekonomii”, ale na razie „nikt ich nie słucha”.

Zalewska wraz z byłym wiceministrem energii obecnie także europarlamentarzystą Grzegorzem Tobiszowskim o najnowszych zagrożeniach dla polskiej gospodarki, kreślonych na brukselskich biurkach, opowiadała w Katowicach - na zaproszenie Krajowego Sekretariatu Górnictwa i Energetyki w Katowicach. 

Zdaniem Anny Zalewskiej i Grzegorza Tobiszowskiego czasu jest bardzo mało. 1 września odbyło się ostatnie spotkanie sprawozdawców na temat poprawek, jakie chce podjąć komisja środowiska Parlamentu Europejskiego. Przyjęte założenia mają być poddane pod głosowanie w Parlamencie Europejskim już w październiku. 

„Nie dość, że proponują bardzo drastyczne rozwiązania względem dotychczasowego pakietu klimatycznego, to dodatkowo chcą, żeby każdy kraj członkowski był rozliczany z nowych obostrzeń osobno. W ten sposób bardzo łatwo będzie z kogoś zrobić czarnego luda” – ostrzega Anna Zalewska.

Co najważniejsze: nowe otwarcie klimatyczne Brukseli już nie dotyczy wyłącznie węgla, a wszystkich paliw kopalnych, w tym gazu ziemnego - na którym Polska chciała oprzeć swoją transformację energetyczną. 

Dlatego były wiceszef resortu energii przekonuje, że już nie ma co dalej gadać tylko i wyłącznie o węglu. 

Pakiet klimatyczny na nowych zasadach wyznacza nową rolę europejskiemu systemowi handlu emisjami (ETS). Polscy europosłowie chcieli jego zawieszenia na czas pandemii, żeby móc oszczędzone w ten sposób środki inwestować w nowe źródła energii. Ale nie było, nie ma i nie będzie na to zgodny Brukseli. ETS nie dość, że będzie funkcjonował bez jakiejkolwiek przerwy, to dodatkowo zacznie naliczać też inne gazy, nie tylko dwutlenek węgla.

„Bardzo głośnio mówi się o ETS Bis, do którego włączy się między innymi metan. To katastrofa już nie tylko dla górnictwa, ale też dla rolnictwa, budownictwa i transportu” – ostrzega Anna Zalewska.

Warto w tym miejscu przypomnieć o Programie Geo-Metan, realizowanym przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, dzięki któremu metan ma znikać z naszych kopalń, a przy okazji poprawiać nasz bilans energetyczny. Włącznie metanu do handlu emisjami nie tylko przekreśla takie perspektywy, ale wpłynie również na cenę węgla. Wszak w Polsce mamy 80 proc. kopalń metanowych. Przy włączeniu tego gazu do ETS - koszty produkcji węgla w Polsce mają wzrosnąć nawet o miliard złotych.

Jeszcze gorszym sygnałem dla całej polskiej gospodarki jest wyznaczeniem końca 2025 r. jako daty granicznej dla dotowania inwestycji związanej nie tylko z węglem, ale wszystkimi paliwami kopalnymi. 

Europoseł przekonuje, że do tego potrzebne są nakłady. Przecież największe spółki energetyczne Europy mają za sobą już transformacje, kosztem środków z budżetów swoich krajów. Nam daje się na to raptem czas do 2025 r.

Już teraz polskie spółki górnicze nie mają co szukać wsparcia kredytowego w bankach Europy Zachodniej i nie tylko. Zresztą od inwestycji węglowych, ale i tych związanych z gazem ziemnym oficjalnie odwraca się plecami Europejski Bank Inwestycyjny. Presja jest coraz silniejsza, wywierana przede wszystkim przez przedstawicieli europejskiej frakcji Zielonych oraz Zjednoczonej Lewicy Europejskiej (GUE), którzy nie chcą się godzić na dalsze łożenie pieniędzy podatników na paliwa kopalne. 

Szef górniczej Solidarności Bogusław Hutek przywołał poczynania czeskiego Senatu, który wezwał rząd Czech do renegocjacji ustaleń klimatycznych z Brukselą. Jego zdaniem szanse na to, żeby tak samo postąpił klub parlamentarny PiS, są raczej mizerne. 

„Przecież nie jest tajemnicą, że część członków gabinetu Mateusza Morawickiego jest za zielonym ładem. To z kim mamy grać, żeby coś ugrać?” – pyta retorycznie Bogusław Hutek.

Brak woli w polskim rządzie, żeby walczyć o swoje”, widzi również Jarosław Grzesik, który nie wierzy w wynegocjowanie przez Warszawę dotacji dla sektora wydobywczego, bez czego na Śląsku za niedługo może dojść do katastrofalnej sytuacji.