Ogromna kara dla Auchan. Powód? Sieć narusza dobre obyczaje
87 mln zł kary na Auchan Polska nałożył Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów za działania na szkodę dostawców produktów rolno-spożywczych. UOKiK uznał, że pobieranie od nich opłaty za transport produktów z magazynów centralnych do sklepów sieci Auchan jest nieuczciwym wykorzystywaniem przewagi kontraktowej. Eksperci mają jednak wątpliwości, czy urząd nie dokonał zbyt dalekiej ingerencji w stosunki pomiędzy przedsiębiorcami.
UOKiK poinformował o nałożeniu na Auchan Polska kary 87 mln zł, uznając, że stosowane przez tę sieć handlową zasady dotyczące dystrybucji towarów spełniają znamiona wykorzystywania przewagi kontraktowej, a jest to praktyka zakazana przez obowiązujące w Polsce przepisy. Sieć musi nie tylko zapłacić karę, ale także zaprzestać tych praktyk. Może jednak odwołać się do sądu od tej decyzji.
Nadużywanie przewagi kontraktowej
Urząd wyjaśnia, że zgodnie ze stosowanym przez Auchan modelem producenci nabiału, wędlin, owoców i innych produktów spożywczych ponoszą koszty dostarczenia ich do magazynów Auchan i od tego momentu to sieć handlowa staje się właścicielem tych towarów i samodzielnie decyduje o ich dystrybucji do poszczególnych sklepów. Przeprowadzona przez UOKiK ankieta wykazała, że dostawcy nie mają wpływu na etap wewnętrznej logistyki Auchan, ale muszą ponosić jej koszty.
Centralny transport towarów polepsza pozycję sieci handlowej. Nie jest zatem dodatkową usługą, za którą powinien płacić dostawca, a podstawowym elementem modelu biznesu sieci handlowych. Dlatego niedopuszczalne jest pobieranie opłat za transport towarów z głównego magazynu do sklepów sieci. To finansowanie własnej działalności kosztem dostawców. Za takie działanie nałożyłem ponad 87 mln zł kary na właściciela sieci Auchan – mówi prezes UOKiK-u Tomasz Chróstny.
Urząd przyznaje, że scentralizowany system dostarczania towarów do sklepów stanowi charakterystykę działalności dużych sieci handlowych, a bez zaplecza infrastrukturalnego pozwalającego na centralizację dostaw sieć Auchan nie byłaby w stanie rywalizować ze swoimi konkurentami w obrębie nowoczesnego kanału sprzedaży.
Prawnik: UOKiK idzie za daleko
Adwokat Krzysztof Witek z kancelarii Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy, specjalizujący się w prawie ochrony konkurencji i zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w komentarzu dla Bizblog.pl krytycznie ocenia decyzję UOKiK-u o nałożeniu kary na Auchan Polska.
Trudno mi się zgodzić z decyzją Prezesa UOKiK. Opłaty logistyczne to jeden z podstawowych elementów umożliwiających odpowiednią współpracę między dostawcami a nabywcami. Dostawcy mogą dzięki nim obniżyć koszty ze względu na to, że to sieci handlowe przejmują na siebie dystrybucję produktów. Wątpię, żeby dostawcy produktów rolnych byli zadowoleni z konieczności np. rozwożenia swoich produktów do sklepów rozmieszczonych w całej Polsce. Przerzucenie logistyki dostaw na sieci handlowe jest więc dla nich korzystne.
Ekspert przyznaje, że w rozliczeniach z tytułu opłat logistycznych może dochodzić do nieprawidłowości, ale zaznacza, że jeśli są ustalane zgodnie z zasadami rynkowymi, usługi są rzeczywiście świadczone, a dostawca może w ogóle z nich nie korzystać, to trudno uznać taki model współpracy z siecią handlową za nadużywanie przez tę sieć przewagi kontraktowej.
Więcej o przewadze kontraktowej przeczytacie w tych tekstach:
Mec. Witek zwraca uwagę, że UOKiK od dłuższego czasu kwestionuje model współpracy między dostawcami a sieciami handlowymi, oparty na wynagrodzeniu sieci za usługi logistyczne. Prawnik mówi nam, że ma wątpliwości co do argumentów, których w tym zakresie używa urząd.
Alternatywą dla dostaw towarów z magazynów centralnych do sklepów przez sieć handlową byłoby rozwożenie ich przez samych dostawców. Tacy dostawcy musieliby sięgać po przewoźników, z którymi musieliby samodzielnie negocjować. Jeśli więc Auchan rozwoziło produkty do poszczególnych sklepów, to realizowało usługę na rzecz dostawców. Bez aktywności sieci w tym zakresie musieliby oni robić to samodzielnie, co znacznie skomplikowałoby ich działalność – zwraca uwagę ekspert.
I dodaje, że prezes UOKiK-u po raz kolejny powołuje się na dobre obyczaje, które – jak ocenia – przed spisaniem ich w decyzji znane są wyłącznie jemu. Stwierdza, że Tomasz Chróstny nie przedstawia w decyzji urzędu żadnych badań socjologicznych, które mogłyby uzasadniać istnienie takich dobrych obyczajów, o których mówi. Prawnik uważa, że szef UOKiK-u nie bierze przy tym pod uwagę szerszej perspektywy, czyli oszczędności dla dostawców związanej ze świadczeniem usług logistycznych przez sieć handlową.
Oświadczenie Auchan Polska:
Auchan Retail Polska nie zgadza się z zarzutami zawartymi w decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ogłoszonej w dniu 12 grudnia 2023 r. w odniesieniu do zasad współpracy sieci z dostawcami produktów rolno-spożywczych. Firma odwoła się od powyższej decyzji w ustawowym terminie.
W swoich działaniach Auchan Retail Polska zawsze kieruje się dobrem klientów, przywiązując najwyższą wagę do kwestii ochrony siły nabywczej polskich konsumentów. Firma konsekwentnie wdraża i realizuje tę politykę od blisko trzech dekad obecności na polskim rynku.
Niezmiennie ceni sobie również współpracę z dostawcami i partnerami biznesowymi, z którymi buduje przejrzyste i silne relacje, dbając o zachowanie najwyższych standardów i zgodnie z przepisami prawa, tak by umożliwić rozwój obu stronom z poszanowaniem wzajemnych potrzeb z korzyścią dla polskiego konsumenta.
