Jak sporządzić umowę darowizny?
Darowizna polega na nieodpłatnym przekazaniu składnika majątku lub kwoty pieniężnej wskazanej osobie. Umowa darowizny sporządzana jest w formie pisemnej, jednak w niektórych przypadkach konieczne jest zachowanie formy aktu notarialnego. Jakie elementy powinna zawierać umowa darowizny, aby procedura przekazania majątku nie budziła wątpliwości?
Umowa darowizny powinna zostać zawarta w formie pisemnej. Można więc przygotować ją bez udziału osób trzecich, na przykład prawnika. Umowę można sporządzić odręcznie, choć częściej przyjmuje ona formę wydruku komputerowego. Należy pamiętać, że w drugim przypadku konieczne będzie złożenie odręcznego podpisu przez każdą ze stron. Ustawodawca precyzuje, że w przypadku przekazania nieruchomości albo praw spółdzielczych konieczne jest zachowanie formy aktu notarialnego. Jeśli przedmiotem darowizny jest część lub całość przedsiębiorstwa, również należy udać się do notariusza.
Prawnik sporządzi właściwy dokument oraz dokona zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. W przypadku omów w formie pisemnej zwykłej urząd skarbowy należy zawiadomić osobiście, składając formularz SD-Z2. W zależności od tej, komu i w jakiej wartości przekazano darowiznę, obdarowany może być zobligowany do zapłaty podatku.
Więcej poradników podatkowych w Bizblog.pl
Jakie elementy powinna zawierać umowa darowizny?
Ustawodawca nie precyzuje, jakie dokładnie elementy muszą znaleźć się w umowie darowizny, nie podając też wzoru dokumentu. Niemniej jednak poszczególne jego składowe wynikają z samego charakteru umowy oraz jej następstw prawnych. Umowa darowizny powinna zatem zawierać kolejne elementy:
- miejsce i datę sporządzenia,
- oznaczenia stron (imiona i nazwiska, numery dowodów tożsamości),
- oznaczenie przedmiotu darowizny,
- oświadczenie darczyńcy, że przedmiot jest jego własnością,
- oświadczenie o darowiźnie i jej przyjęciu,
- datę dokonania darowizny (jeśli nie jest ona tożsama z datą sporządzenie umowy),
- określenie strony, na której ciążą koszty zawarcia umowy,
- postanowienia końcowe (ilość egzemplarzy, regulacja przepisami Kodeksu Cywilnego),
- podpisy obu stron.
Wymienione wyżej zapisy to absolutne minimum, jakie powinno znaleźć się w każdej umowie darowizny. Przepisy dopuszczają również warunkowanie tejże umowy, które należy szczegółowo zawrzeć w treści. Obdarowany zobowiązuje się do dopełnienie konkretnego obowiązku albo wykorzystania przedmiotu darowizny w przewidziany przez darczyńcę sposób.
Kiedy umowa darowizny jest nieważna?
Umowę darowizny należy sporządzić w formie pisemnej, gdyż stanowi ona dowód w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego oraz próby podważenia przekazania składnika majątku. Warto zadbać, aby zawierała wszelkie niezbędne elementy, dzięki którym możliwe będzie ustalenie stron darowizny, jej przedmiotu oraz daty, w której doszło do przekazania składnika majątku. Ze względu na to, że przepisy nie przewidują elementów obligatoryjnych umowy, nie można uznać jej za nieważną, jeśli nie zawiera wszystkich wyżej wymienionych. Wyjątek stanowi przekazanie nieruchomości lub praw spółdzielczych, które odbyło się bez zachowania formy aktu notarialnego. W jakich przypadkach umowę darowizny można więc uznać za nieważną? Zgodnie z orzecznictwem nie ma ona mocy prawnej, jeśli w rażący sposób krzywdzi najbliższych darczyńcy. Swoich praw muszą oni jednak dochodzić na drodze sądowej.
Obowiązki obdarowanego – jakich formalności należy dopełnić?
Sporządzenie umowy darowizny to niejedyny obowiązek, jakiego powinien dopełnić obdarowany. Na jego barkach spoczywa zgłoszenie do urzędu skarbowego oraz zapłata podatku. Jeśli obdarowany należy do tak zwanej grupy zerowej albo wartość darowizny mieści się w limicie przewidzianej dla jego grupy, nie musi płacić podatku od spadków i darowizn. Trzeba też pamiętać, że obdarowany staje się prawowitym właścicielem składnika majątku, w związku z czym przejmuje on wszelkie obowiązki związane z jego utrzymaniem.
