Indeks kebaba! Mamy odpowiednik indeksu Big Maca, a to dopiero początek
Big Mac Index to stworzony przez The Economist wskaźnik pomiaru siły nabywczej. Pokazuje cenę popularnego hamburgera w różnych krajach na całym świecie. Na podobny krok zdecydowało się Pyszne.pl, które na warsztat wzięło jednak kebaby, pizze i pierogi. Jego celem jest pomoc w rozwoju polskiej gastronomii.
Rok 2023 był trudny dla polskiej gastronomii - głównie przez spadki marży.
W pewnym momencie restauratorzy doszli do punktu, w którym dalsze obniżanie marży było niemożliwe. Ceny dań restauracjach rosły i koszty prowadzenia działalności zostały po części przejęte przez klientów. W porównaniu do inflacji wynagrodzenia rosły dużo wolniej, co przyczyniło się z kolei do tymczasowej rezygnacji z zamawiania z restauracji na rzecz gotowania w domu - wyjaśnia Marek Zuber (na zdjęciu w niebieskiej marynarce)
Ekonomista został zaproszony przez Pyszne.pl do współpracy w tworzeniu indeksu, który pomimo gwałtownego wzrostu inflacji pozwoli ocenić skalę zmiany siły nabywczej Polaków.
Jak został zbudowany indeks?
Jego mechanika nie różni się wiele od tego, co znamy ze wskaźników określających całą gospodarkę. Zamiast produktów, które kupujemy w biedronce czy Lidlu, tutaj mamy zaś do czynienia z trzydziestką najczęściej zamawianych rodzajów dań: od burgera, pierogów czy kebaba, po dodatki w postaci ryżu i frytek.
Indeks Pyszne.pl przedstawia podobną zależność, co jego starszy brat: jeśli wskaźnik jest dodatni, oznacza to, że średnia cena koszyka jest wyższa. W przypadku wartości ujemnych oznacza, że spadła.
Więcej wiadomości na temat koszyka zakupowego xD
Inflacja cen dań gotowych przebija ogólną inflację
W skład GUS-owskiego koszyka wchodzą m.in. takie dobra jak żywność, alkohol, odzież, energia, wyposażenie mieszkania, zdrowie, transport, łączność, kultura, edukacja, restauracje i hotele. Urząd zmienia udział poszczególnych składników, ale metoda pozostaje ta sama. Porównanie obu indeksów pokazuje zaś, że ceny dań gotowych rosły jeszcze szybciej niż ogół dóbr konsumpcyjnych. W całym 2022 roku różnica ta kształtowała się w przedziale od 4 do 5 proc.
Twórcy raportu podkreślają, że wynika to ze zwiększających się kosztów energii, wynagrodzeń i lokali, co ma duży wpływ na finalna cenę. Z tego względu skok cen dań zamawianych w restauracjach był jeszcze wyższy niż wzrost cen samej żywności.
Pełne porównanie byłoby jednak niemożliwe bez spojrzenia na przeciętne wynagrodzenie. Bez niego nie wiemy czy sytuacja gospodarstw domowych rzeczywiście uległa pogorszeniu.
Spada siła nabywcza, czyli za przeciętne wynagrodzenie możemy kupić mniej
Choć przeciętne wynagrodzenie rosło szybciej w całym 2022 roku, to ostatnich 12 miesięcy odwróciło ten trend. Dopiero w styczniu wyszliśmy na zero.
W gastronomii nadchodzi stabilizacja
Ostatnie lata to czas zawirowań dla światowej i polskiej gospodarki: od lockdownów, przez wojny i kryzysy. Autorzy raportu podkreślają, że dopiero teraz rynek może wejść w fazę względnej stabilizacji.
Po kilku latach zastoju na rynku gastronomicznym restauratorzy będą mogli wreszcie poczuć powiew optymizmu. Ceny żywności oraz energii nie będą rosły, a prognozy wskazują wręcz na ich spadek. Nasze portfele będą zasobniejsze, chociażby przez wzrost płacy minimalnej. Stabilizacja gospodarki oraz niska stopa bezrobocia spowodują z kolei, że Polacy będą chętniej zamawiać jedzenie z restauracji – podkreśla w rozmowie z Bizblog.pl Marek Zuber.
Wreszcie patrzymy z optymizmem w przyszłość. Mamy nadzieję, że dostrzeże to także i branża. Warto jednak działać już teraz. Jak mawia stare powiedzenie: nic samo się nie zrobi – dodaje Arkadiusz Krupicz, współzałożyciel i Dyrektor Zarządzający Pyszne.pl.
Pyszne.pl ma zamiar w przyszłości aktualizować indeks. Ma on służyć wszystkim aktorom na rynku do monitorowania jego stanu i planowania wydatków.
Indeks będzie publikowany cyklicznie, co kwartał. Dzięki długoterminowej współpracy z Markiem Zuberem, który zestawi indeks z innymi zmiennymi czynnikami, będziemy mogli definiować trendy związane z branżą gastronomiczną oraz tworzyć prognozy - zapowiedział przedstawiciel firmy.
