Emerytura pomostowa. Kto może skorzystać i na jakich warunkach
Emeryturę pomostową mogą otrzymać osoby, które pracowały w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze. Jest ona korzystna dla pracownika, pozwalając uzyskać świadczenie wcześniej niż w przypadku przejścia na emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym.
Emerytura pomostowa – co to za świadczenie?
Na emeryturę pomostową mogą przejść osoby, które pracowały w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze. Pełen ich wykaz znajduje się w załącznikach nr 1 i 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Są to na przykład prace:
- wykonywane pod ziemią, na wodzie i pod wodą,
- bardzo ciężkie fizyczne,
- wykonywane w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego,
- z dużym obciążeniem statycznym.
Emerytury pomostowe dotyczą również również osób ponoszących dużą odpowiedzialność oraz od których wymaga się sprawności psychofizycznej, na przykład:
- maszynistów pojazdów trakcyjnych,
- członków zespołów ratownictwa medycznego,
- operatorów żurawi wieżowych,
- kierowców pojazdów uprzywilejowanych.
Najniższa emerytura pomostowa wynosi od 1 marca 2023 roku 1588,44 zł.
Kto może przejść na emeryturę pomostową?
Na emeryturę pomostową mogą przejść osoby wykonujące pracę w warunkach szczególnych, które spełnią dodatkowe wymagania ustawowe. Dotyczą one:
- roku urodzenia – świadczenie przyznawane jest osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 roku,
- wieku – ukończonych 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni),
- stażu pracy – co najmniej 15 lat należy pracować w warunkach szczególnych,
- stażu ubezpieczeniowego – co najmniej 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni),
- wykonywania przed 1 stycznia 1999 roku pracy w warunkach szczególnych,
- wykonywania po 31 grudnia 2008 roku pracy w warunkach szczególnych (wymienionej w nowym wykazie).
Emerytura pomostowa dotyczy wyłącznie osób, które spełnią wszystkie wymienione wymogi.
Jak ubiegać się o emeryturę pomostową?
Chcąc przejść na emeryturę pomostową, należy złożyć w jednostce terenowej ZUS stosowne dokumenty. Najważniejszy z nich to wniosek EPOM, którego wzór znajduje się na stronie internetowej organu rentowego. Dołącza się do niego:
- zaświadczenie o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach,
- dokumenty wymagane do ustalenia kapitału początkowego,
- dokument potwierdzający rozwiązanie stosunku pracy.
Dokumentację należy złożyć nie wcześniej, niż na 30 dni przed spełnieniem warunków do uzyskania emerytury pomostowej. W przypadku wcześniejszego złożenia wniosku organ rentowy wyda decyzję odmowną, wskazując, które warunki nie zostały spełnione.
Kiedy wygasa prawo do emerytury pomostowej?
Emerytury pomostowej nie mogą pobierać osoby, które nabyły uprawnienia do emerytury na warunkach ogólnych. Prawo do niej ustaje, gdy kobieta osiągnie wiek 60, a mężczyzna 65 lat. Emerytura pomostowa nie podlega dziedziczeniu, dlatego prawo do niej wygasa wraz z dniem śmierci pobierającego świadczenie.
Odwołanie od decyzji w sprawie emerytury pomostowej
Organ rentowy może wydać decyzję, w której odmówi przyznania emerytury pomostowej. Powinien przy tym wskazać, jakie warunki nie zostały spełnione przez wnioskodawcę, a zarazem co jest podstawą odrzucenia wniosku. Od negatywnej decyzji można się odwołać w ciągu miesiąca od dnia jej otrzymania. Odwołanie wysyła się od oddziału ZUS, który wydał decyzję bądź zgłasza ustnie pracownikowi w czasie osobistej wizyty w jednostce terenowej. Jest ono rozpatrywane przez sąd okręgowy – sąd pracy i ubezpieczeń społecznych.
Czytaj też: Jak złożyć wniosek o emeryturę?
