Dla klientów kosmicznie drogi prąd, dla państwowych firm rekordowe zyski. Rząd pójdzie pod sąd?
Spółka Energy Solution kolejny raz apeluje do rządu i władz instytucji nadzoru o wyjaśnienie ponadprzeciętnego wzrostu marż wytwórców energii. Ceny prądu mają przecież znacznie nie tylko dla całej gospodarki, poszczególnych przedsiębiorstw, samorządów, ale też dla osób fizycznych. Pierwszy raz zabrali głos w tej sprawie już w kwietniu 2022 r. I jeśli znowu rząd im nie odpowie, podejmą kroki prawne.
Energy Solution zwraca uwagę, że przy średnim w ostatnich miesiącach koszcie węgla i uprawnień emisji aktualne wyceny dostaw energii powinny być nawet 3-krotnie niższe. I stąd drugi apel do rządu. Pierwszy miał miejsce jeszcze w kwietniu, kiedy pomimo spadku cen uprawnień do emisji CO2 poniżej 69 euro za tonę, czyli o ponad 25 proc. w porównaniu do stanu z 23 lutego, nie byliśmy świadkami obniżek na Towarowej Giełdzie Energii. Wtedy nikt na ten apel nie odpowiedział. Teraz Energy Solution go ponawia i zapowiada podjęcie kroków prawnych, jeśli politycy go zignorują.
W naszej opinii, brak reakcji na rosnące rozwarstwienie między faktycznym kosztem produkcji energii elektrycznej, a jej ceną na rynku hurtowym, prowadzonym w ramach Towarowej Giełdy Energii w Warszawie, doprowadzi do krytycznej sytuacji dla prowadzących działalność gospodarczą z wielu branż. Ponadto, fakt ten jest doskonałym katalizatorem inflacji co uderzy w każdego z nas - nie ma wątpliwości Artur Sarosiek, prezes zarządu Energy Solution Sp. z o.o.
Ceny prądu: marża energetyki prawie 9 razy wyższa
W apelu rządu czytamy, że zgodnie z informacjami dostępnymi publicznie, koszt węgla kamiennego dla energetyki zawodowej w pierwszych miesiącach 2022 r. był na poziomie 15 zł za 1GJ przy uśrednionym koszcie uprawnień do emisji na poziomie 83 euro za tonę dwutlenku węgla.
Zdaniem ekspertów Energy Solution to powinno skutkować uśrednionym kosztem elektrowni na węgiel kamienny w granicach ok. 500 zł za 1 MWh, podczas gdy TGE wycenia najbliższe okresy dostaw na ponad 1500 zł, a nawet 1900 zł za 1 MWh. Analitycy przekonują dodatkowo, że przy wydobyciu krajowym węgla kamiennego na poziomie 55 mln ton i szacunkowym popycie na surowiec z przeznaczeniem do celów energetycznych w całym 2022 r. na poziomie 40-45 mln ton, nie widzą podstaw do obecnych, wysokich wycen energii elektrycznej na rynku hurtowym.
Pomimo, iż nie znamy jeszcze ostatecznych rozstrzygnięć cenowych na linii górnictwo-energetyka, to już możemy przyjąć, że nawet przy nierealnym założeniu wyceny całego wolumenu z polskich kopalni według maksymalnego punktu cenowego notowań węgla kamiennego w Europie energetyka przy obecnych wycenach rynku hurtowego osiągnie marże na poziomie, który do niedawna stanowił pełny koszt MWh dla biznesowego odbiorcy energii elektrycznej w naszym kraju. Patrząc z innej perspektywy, marża będzie blisko 9-krotnie wyższa niż wieloletnia średnia - wylicza Artur Sarosiek.
Czytaj też: Jak załatwić sobie tańszy prąd?
Sygnatariusze apelu do rządu zauważają też, że sytuacja podażowa na polskim rynku węgla kamiennego nie prezentuje się na tyle źle, aby uzasadniało to rekordowe wyceny hurtowe energii elektrycznej. Obecnie są one 10 razy droższe niż w 2016 r. i blisko pięciokrotnie wyższe niż w analogicznym okresie roku poprzedniego.
Polscy odbiorcy zapłacą więc taką samą cenę, jak ich zachodni sąsiedzi pomimo nieomal pełnego zaspokojenia potrzeb produkcji energetyki zawodowej, zupełnie inaczej wycenianymi, zasobami krajowymi - zauważają eksperci z Energy Solution.
Energia napędza inflację, receptą specjalny podatek
Autorzy apelu do rządu przekonują, że taka sytuacja z cenami prądu tylko napędza inflację. Zauważają dodatkowo, że odbiorcy energii od ponad dwóch lat ponoszą dodatkowe koszty bezpieczeństwa energetycznego w ramach tzw. opłaty mocowej. A tymczasem zachowanie spółek wytwórczych i operatora systemu przesyłowego, według ekspertów Energy Solution, wskazują na ryzyko braku dostępności mocy w systemie.
Odnosi się wrażenie, iż spółki wytwórcze wykorzystują atmosferę niepewności, by generować rekordowe zyski, o czym dowiadujemy się ze sprawozdań finansowych tych podmiotów. Mamy jednocześnie przeczucie, że jeszcze większe poziomy zyskowności, kosztem odbiorców, podmioty te zaraportują w przyszłych okresach sprawozdawczych - przekonuje Artur Sarosiek.
Czytaj także: Koszty sądowe w sprawach cywilnych
Spółka zastanawia się też, czy ostatnie głosy przedstawicieli rządu o wprowadzeniu podatku od ekstra zysków jednoznacznie wskazują na ich przyzwolenie wobec generowania dodatkowych, nadzwyczajnych zysków z zamiarem pozyskania tych środków. Przy czym eksperci Energy Solution nie zauważają żadnych impulsów, aby wpływy te miały być przeznaczone na rozwój infrastruktury wytwórczej i dystrybucyjnej. Obserwują za to zmniejszenie dostępności mocy wytwórczych w systemie i liczne odmowy spółek dystrybucyjnych w zakresie nowych źródeł.
Spółka zapowiada, że przy braku odpowiedzi i odpowiednich interwencji na rynku, wspólnie z partnerami i organizacjami branżowymi, podejmie kroki formalne w zakresie zbadania nadużyć na monopolistycznym rynku wytwórczym zarówno w jurysdykcji krajowej, jak i europejskiej - informuje Energy Solution.
