Nakaz alimentacyjny. Wunderwaffe przeciw dłużnikom
Pełny dostęp sądów do baz danych o dochodach i majątku dłużników i szybka egzekucja. Rząd szykuje potężne uderzenie w alimenciarzy, którzy dotąd skutecznie uchylali się od płacenia na swoje dzieci. Długi alimentacyjne sięgają już 17 mld zł, a liczba uchylających się od płacenia wciąż rośnie.
Rząd pracuje nad największą od lat reformą systemu alimentacyjnego. Według „Dziennika Gazety Prawnej” Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad nakazem alimentacyjnym i innymi rozwiązaniami uderzającymi w alimenciarzy. Celem tych zmian jest przyspieszenie i uproszczenie ściągania alimentów od dłużników, którzy uporczywie unikają płacenia.
Szybka ścieżka alimentacyjna
Według gazety w Ministerstwie Sprawiedliwości powstał specjalny zespół, w którym znaleźli się przedstawiciele resortów, eksperci z Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości oraz komornicy. Ich zadaniem jest stworzenie takich rozwiązań, które sprawią, że uzyskanie i wyegzekwowanie alimentów będzie prostsze, szybsze i wreszcie skuteczne.
Najważniejszą nowością ma być nakaz alimentacyjny, czyli szybka ścieżka podobna do znanego w sprawach cywilnych nakazu zapłaty. Sąd miałby wydawać decyzję na podstawie dokumentów, bez tradycyjnej rozprawy. Rząd rozważa dwa modele tej procedury, ale w obu chodzi o jedno – skrócenie czasu oczekiwania na pieniądze dla dziecka.
Więcej wiadomości o alimentach
Prawdziwym przełomem ma być jednak bezpośredni dostęp sądów do kluczowych baz danych. Sędzia w kilka sekund sprawdzi dochody i majątek osoby zobowiązanej do alimentów. Bazy ZUS-u, KRUS-u, CEPIK-u, księgi wieczyste czy KRS pozwolą natychmiast zweryfikować, czy ktoś faktycznie jest bez grosza przy duszy, czy tylko takiego udaje.
Nowy system ma podciąć korzenie „szarej strefy alimentacyjnej”, w której ukrywanie dochodów było skuteczną strategią na uniknięcie płacenia na własne dziecko. Wielu alimenciarzy, którzy oficjalnie nie mają za co żyć, w rzeczywistości ma drogie auta i domy rejestrowane na bliskich.
Wniosek o alimenty bez prawnika
Reforma przewiduje też elektroniczny formularz pozwu, który pozwoli rodzicowi szybko i bez pomocy prawnika złożyć wniosek o alimenty. Ma to odciążyć sądy, ale przede wszystkim pomóc osobom, które dziś często rezygnują z walki z powodu onieśmielających procedur i kosztów.
Dodatkowym ciosem w alimenciarzy jest niedawna uchwała Sądu Najwyższego. SN uznał, że długi wobec Funduszu Alimentacyjnego mają charakter publicznoprawny, czyli nie przedawniają się. Państwo może więc ścigać dłużnika bez względu na upływ lat aż do pełnej spłaty należności.
To ważne, bo problem zaległych alimentów jest w Polsce gigantyczny. Długi alimenciarzy sięgają już niemal 17 mld zł, a liczba osób uchylających się od płacenia to ponad milion. Egzekucja może sięgać nawet 60 proc. wynagrodzenia, a umorzenia zdarzają się jedynie w wyjątkowych sytuacjach.
