Ulga mieszkaniowa - jak z niej skorzystać?
Sprzedaż nieruchomości w ciągu 5 lat od końca roku, w którym została ona nabyta bądź wybudowana, wiąże się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego w stawce 19 proc. Opodatkowania można jednak uniknąć na mocy tak zwanej ulgi na własne cele mieszkaniowe. Jakie warunki trzeba spełnić, aby z niej skorzystać?
Z ulgi mieszkaniowej mogą skorzystać podatnicy, którzy pieniądze uzyskane ze sprzedaży nieruchomości przeznaczą na tak zwane własne cele mieszkaniowe. Musi to nastąpić nie później, niż w ciągu trzech lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło zbycie nieruchomości. Ulgę mieszkaniową odlicza się w deklaracji PIT-39, którą należy złożyć do 30 kwietnia roku podatkowego następującego po roku, w którym uzyskano przychód ze sprzedaży.
Wydatki na cele mieszkaniowe. Co to dokładnie jest?
Z ulgą mieszkaniową nierozerwalnie związane jest pojęcie wydatków na własne cele mieszkaniowe. Za takowe uznaje się przede wszystkim wydatki związane z:
- zakupem mieszkania lub domu
- zakupem działki budowlanej
- budową, przebudową czy adaptacją budynku mieszkalnego
- spłatą kredytu mieszkaniowego
Art 21. ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje pewien katalog wydatków, ale więcej szczegółów na ten temat można znaleźć w interpretacji ogólnej Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 13 października 2021 r. nr DD2.8202.4.2020. Zaznaczono w niej, że za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe można też uznać kwoty związane z nabyciem:
- sprzętów AGD,
- oświetlenia sufitowego i ściennego wewnętrznego,
- okapów kuchennych,
- mebli charakteryzujących trwały związek z nieruchomością,
- mebli w zabudowie kuchennej.
Należy mieć na uwadze, że wydatki na cele mieszkaniowe nie mogą dotyczyć nieruchomości o charakterze rekreacyjnym. W tym aspekcie trzeba jednak kierować się przeznaczeniem lokum – dobrym przykładem jest domek letniskowy, który odpowiednio zaadaptowany może pełnić funkcję mieszkania całorocznego. Tymczasem w przypadku, gdy służy podatnikowi wyłącznie sezonowo, wydatków związanych z jego zakupem i przystosowaniem nie można odliczyć od podatku.
Jak skorzystać z ulgi mieszkaniowej w PIT?
Chcąc skorzystać z ulgi mieszkaniowej, podatnik zobowiązany jest złożyć deklarację PIT-39 w ustawowym terminie. Wykazuje się w niej dochody uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości oraz podatek, który nie podlega zwolnieniu.
Podatnik może również wskazać dochody zwolnione z PIT zgodnie z warunkami ulgi mieszkaniowej. Zeznanie to dotyczy wyłącznie osób fizycznych, nie składają go natomiast przedsiębiorcy, którzy sprzedają nieruchomość związaną z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Jak dokumentować wydatki na własne cele mieszkaniowe?
Zgodnie z prawem wydatki na własne cele mieszkaniowe muszą być odpowiednio udokumentowane. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera katalogu dokumentów, które mogłyby stanowić dowód poniesienia wydatku. Niemniej jednak linia orzecznicza sądów administracyjnych jednoznacznie wskazuje na to, że dokumenty muszą poddawać się pełnej kontroli co do ich wiarygodności.
Nie są to wyłącznie imienne faktury VAT, lecz również różnego rodzaju umowy, z których wynika, kto, na jaki cel i w jakiej kwocie ponosi wydatek. Potwierdzenia poniesienia go nie stanowią natomiast operaty szacunkowe (zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 26 lipca 2018 r. (sygn. akt II FSK 292/18)), zeznania świadków (wyrok WSA w Szczecinie z dnia 19 października 2017 r. (sygn. akt I SA/Sz 378/17)) czy opinie biegłych bądź oferty handlowe (wyrok NSA z dnia 11 czerwca 2019 r. (sygn. akt II FSK 2159/17)).
