Pompy ciepła jak samochód. Co roku należy się przegląd
Zdaniem Europejskiego Stowarzyszenia Pomp Ciepła już teraz pompy ciepła w Polsce pozwalają na redukcję zużycia gazu o 1 mld m sześc. rocznie. Rynek tych urządzeń jednak mocno ucierpiał przez błędy w regulacjach, przez które do Polaków trafiały nie takie pompy jak trzeba, a rachunki zamiast maleć, jeszcze dodatkowo rosły. Eksperci wskazują też na błędy samych użytkowników, którzy muszą zacząć bardziej polegać zarówno na instalatorach, jak i serwisantach.

Chociaż Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) cały czas nie publikuje danych z programu Czyste Powietrze za kwiecień 2025 r., to trudno przypuszczać, że doszło do jakiś dużych zmian wśród najczęściej wnioskowanych źródeł ciepła. Liderem pewnie dalej są kotły na biomasę, o które w październiku 2024 r. (przed zawieszeniem programu do 31 marca br.) wnioskował prawie co drugi (53 proc.) beneficjent programu Czyste Powietrze. Z dużą dozą prawdopodobieństwa można zakładać za to, że nie za bardzo poprawił się w tym czasie wynik pomp ciepła, których dotyczył ledwie co czwarty (23 proc.) wniosek. Winne jest temu całe zamieszanie związane z tymi urządzeniami grzewczymi, dobór nie takich pomp co trzeba, a także systematyczna opieka serwisowa.
Niezawodność i efektywność działania systemów opartych o pompy ciepła zależy od zastosowanej technologii oraz jakości wykonania samych urządzeń. Jednak istotne są również kompetencje, doświadczenie i dostępność wykwalifikowanego personelu serwisowego. W coraz większym stopniu to dla inwestorów czynniki przemawiające za lub przeciwko wyborowi pompy ciepła określonego producenta - przekonuje Szymon Bielecki, doradca techniczny ds. pomp ciepła i wentylacji w Stiebel Eltron.
Pompy ciepła, czyli rola instalatora i serwisanta
Według ekspertów pompy ciepła pod tym względem trzeba traktować tak samo, jak samochody, które muszą przechodzić coroczne przeglądy. Przy okazji taki serwis pozwala zachować gwarancję, optymalizować pracę urządzenia, a także uniknąć niespodziewanych usterek. Spora w tym też rola samego instalatora. W przypadku wykrycia nieprawidłowości to właśnie on zobowiązany jest do ich usunięcia, po czym serwis ponownie dokonuje sprawdzenia całego układu.
Dbałość o każde urządzenie odbywa się zgodnie z zasadą dwóch par oczu, niezależnie od siebie odpowiadają za to instalator i serwisant, co sprawia że użytkownik od samego początku ma pewność poprawności działania urządzenia - tłumaczy Szymon Bielecki.
Więcej o pompach ciepła przeczytasz na Spider’s Web:
Ale serwis pomp ciepła to nie tylko skupienie się na ich rozruchu. Do zadań serwisanta powinien należeć też nadzór eksploatacyjny w całym cyklu życia urządzenia, w tym realizacja przeglądów okresowych, diagnostyka ewentualnych usterek czy profilaktyka serwisowa. Zakres czynności przeglądowych obejmuje m.in. kontrolę szczelności układu chłodniczego, inspekcję i czyszczenie filtrów, ocenę kondycji wymienników ciepła oraz weryfikację poprawności działania algorytmów sterowania.
Wiedza, doświadczenie i zaangażowanie serwisanta to nieodzowne części składowe bezawaryjnej, ekonomicznej i komfortowej eksploatacji pompy ciepła - nie ma wątpliwości ekspert ze Stiebel Eltron.
Taniej od gazu i pelletu
Ubiegły rok był kiepski dla pomp ciepła w Polsce. Zgodnie z szacunkami Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) sprzedaż tych urządzeń spadła w 2024 r. o 35 proc. Ale perspektywy są o wiele lepsze. Już w pierwszym kwartale 2025 r., zgodnie z wyliczeniami PORT PC, ogrzewanie pompami ciepła stało się tańsze od ogrzewania gazowego nawet o 60 proc. w nowych budynkach z ogrzewaniem podłogowym i do 46 proc. w budynkach modernizowanych. W przypadku zaś kotłów na pellet używanie pomp ciepła jest tańsze o 35–45 proc. dla ogrzewania podłogowego i o 10–15 proc. jeżeli chodzi o grzejniki w budynkach modernizowanych.