Podatnicy często zapominają o zapłaceniu tego podatku. Oto co grozi za nierozliczenie PCC
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) dotyczy określonych transakcji zawieranych w obrocie gospodarczym. Do jego zapłaty, co do zasady, zobowiązany jest nabywca lub obdarowany. Dlatego często zdarza się, że podatnicy zapominają, by rozliczyć się z fiskusem. W jakich sytuacjach należy odprowadzić podatek, ile wyniesie i jakich innych formalności trzeba będzie dopełnić?
Kiedy należy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych?
Kwestię podatku PCC reguluje szczegółowo Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych z dnia 9 września 2000 roku. Zgodnie z jej zapisami przedmiotem opodatkowania są:
- umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
- umowy pożyczki, pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
- umowy darowizny,
- umowy dożywocia,
- umowy o dział spadku,
- umowy o zniesienie współwłasności,
- ustanowienie hipoteki,
- ustanowienie odpłatnego użytkowania,
- umowa spółki,
- umowa depozytu nieprawidłowego.
Opodatkowuje się również zmiany tych umów, jeśli wpływają one na podwyższenie podstawy opodatkowania. Tymczasem w sytuacji, gdy zmiana dotyczy zaniżenia, nabywca lub obdarowany nie ma prawa ubiegać się o zwrot nadpłaconego podatku.
Wymienione wyżej czynności podlegają opodatkowaniu w sytuacji, gdy przedmiot, którego dotyczą, znajduje się na terytorium Polski lub jeśli znajduje się zagranicą, natomiast nabywca ma miejsce zamieszkania na terytorium RP, na którym została również dokonana czynność. Podatek od czynności cywilnoprawnych należy obliczyć we własnym zakresie – urząd skarbowy nie wzywa ani do jego odprowadzenia, ani do złożenia stosownej dokumentacji.
Czytaj też: Podatek od darowizny - stawki i grupy podatkowe
Kiedy nie płaci się podatku od czynności cywilnoprawnych?
Podatku od czynności cywilnoprawnych nie płaci się, jeśli wartość przedmiotu, którego dotyczy umowa, nie przekracza 1000 zł. Zwolnione są z niego również osoby dokumentujące transakcję na podstawie faktury, będąc płatnikiem podatku VAT lub korzystając ze zwolnienia. Przykładem jest nabycie samochodu, które w przypadku zawierania umowy z osobą fizyczną podlega opodatkowaniu podatkiem PCC, natomiast gdy sprzedawcą jest firma, podatek ten nie obowiązuje.
Jeśli umowa podlegająca opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych sporządzana jest w formie aktu notarialnego, nabywca nie będzie musiał regulować zobowiązania we własnym zakresie. Choć wciąż jest on płatnikiem podatku, niezbędnych formalności dopełnia za niego notariusz. W takiej sytuacji podatnik nie ponosi też odpowiedzialności za ewentualne uchybienia – zgodnie z Ordynacją Podatkową spoczywa ona na notariuszu.
Podatek PCC – umowa pożyczki
Umowa pożyczki, co do zasady, podlega opodatkowaniu podatkiem PCC. Niemniej jednak, pożyczając od najbliższej rodziny, można go uniknąć. Zwolnione są osoby pożyczające od najbliższej rodziny w ciągu 5 lat nie więcej, niż 10 434 zł. Po przekroczeniu limitu nadal można korzystać ze zwolnienia, lecz należy wtedy złożyć deklarację i udokumentować otrzymanie pieniędzy. Należy to zrobić w ciągu 14 dni od dnia zawarcia umowy, przedstawiając jednocześnie potwierdzenie przelewu bankowego.
Jakie są stawki podatku PCC?
Stawka podatku PCC zależy bezpośrednio od rodzaju zawieranej transakcji. Wynosi ona:
- 2 proc. w przypadku umowy sprzedaży, zmiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności, darowizny,
- 1 proc. w przypadku umowy przeniesienia własności innych praw majątkowych,
- 0,5 proc. w przypadku umowy pożyczki, ustanowienia depozytu nieprawidłowego i umowy spółki,
- 0,1 proc. w przypadku ustanowienia hipoteki.
Jeśli podatnik nie dopełni obowiązku, a więc nie wpłaci wymaganej kwoty na rachunek urzędu skarbowego, musi liczyć się z konsekwencjami finansowymi. Zobowiązany może bowiem zostać do zapłaty podatku w wysokości 20 proc.
Jakich pozostałych formalności trzeba dopełnić, płacąc podatek PCC?
Podatnik wpłaca określoną kwotę podatku na rachunek urzędu skarbowego w terminie 14 dni od momentu powstania obowiązku podatkowego. Jednocześnie musi pamiętać o złożeniu właściwego formularza – PCC-3. Może zrobić to osobiście, udając się do urzędu bądź internetowo, przez e-Urząd Skarbowy.
