Małpki kosztują krocie. Tylko co z tego? Polacy okrutnie sobie zadrwili ze skarbówki i rządu

Dane Centrum Monitorowania Rynku, o których informuje „Rzeczpospolita” są jednoznaczne: w pierwszym półroczu 2021 r. Polacy kupili znacznie mniej małych butelek wódki o pojemności do 200 ml, zwanych potocznie małpkami. Ale to wcale nie powinno prowadzić do wniosku, że plan rządzących się spełnia i nowa danina wypełnia swoją wychowawczą, antyalkoholową rolę. Bo te dane nie wskazują, że Polacy piją mniej alkoholu. 

W tym roku będzie podobnie jak w poprzednim i Polacy w sumie na alkohol wydadzą w okolicach 40 mld zł, czyli niemal tyle samo, ile z budżetu państwa idzie na program 500+.

Już w styczniu i lutym 2021 r. sprzedaż małpek spadła o 20 proc. w porównaniu do ubiegłego roku. Klienci sklepów małoformatowych musieli zapłacić o kilkanaście procent więcej za małą butelkę wódki. Jeszcze zanim podatek cukrowy dotarł na alkoholowe półki w sklepach za 100 ml butelkę 34-proc. wódki trzeba było zapłacić 5,99 zł, dzisiaj w okolicach 7 zł. Jeszcze w styczniu, kiedy nowa danina nie dotyczyła magazynowych zapasów, zakup 200 ml 40-proc. Soplicy wiązał się z wydatkiem 9,99 zł. Dzisiaj ok. 15 zł.

Jeżeli chodzi o wysokoprocentowe alkohole w małych butelkach, to mamy do czynienia z identyczną sytuacją jak w przypadku napojów słodkich. Cena tych gazowanych tylko w pierwszych trzech miesiącach 2021 r. podskoczyła w górę o ok. 26 proc. Dotyczyło to także wód smakowych (ok. 20 proc.), a również herbat smakowych (9,6 proc.). Żadnym wyjątkiem nie są tutaj też piwa bezalkoholowe. O ile te w 2019 r. cieszyły się ze wzrostów sprzedaży na poziomie 57 proc., teraz to 17 proc.

Można było więc dojść do wniosku, że tym razem plan rządzących zadziałał i nowy podatek cukrowy wymusza zdecydowanie bardziej prozdrowotne postawy konsumentów. Przecież patrząc rok do roku czyste wódki w butelkach o pojemności do 200 ml ilościowo sprzedawały się w pierwszych sześciu miesiącach 2021 r. o 30 proc. gorzej. Jak wskazuje Arleta Charkot, analityk CMR, „wartość sprzedaży wszystkich wódek spadła od początku roku o około 6 proc.”. 

Sęk w tym, że razem ze zwyżką cen małpek, w górę nie poszłyceny większych objętości. Bez żadnego problemu kupimy 0,5 l 40-proc. Żołądkowej Gorzkiej De Luxe za mniej niż 21 zł. Podobnie jak wódczanego Żubra o tej samej pojemności i mocy, albo za 22 zł pół litra Żytniówki. Wszystko więc wskazuje na to, że Polacy przez podatek cukrowy nie zaczęli w ogóle mniej pić alkoholu, tylko przerzucili się z droższych, mniejszych butelek na większe, w przypadku których cena cały czas nie odstrasza. 

W tym roku zapisano, że nowy podatek cukrowy przyniesie na koniec 2021 r. 2 mld zł. Tymczasem wpływy po pierwszym kwartale wyniosły 292 mln zł. Eksperci szacują, że w sumie na koniec roku to będzie od 900 mln do 1,2 mld zł, czyli dwa razy mniej niż zakłada to tegoroczny budżet.