Dlaczego sławny deweloper może być bogaty, a jego pracownicy mają gryźć gruz?

Czy cała Polska poznała już pana Pawła Żygowskiego? Jeśli ktoś jeszcze o nim nie słyszał, to pomogę: to młody rzutki deweloper (a przynajmniej tak o sobie mówi), któremu nie idzie ostatnio w biznesie, więc postanowił się publicznie pożalić, a nawet wyjawić światu, co mu psuje biznes. 

Otóż jest to 500+, bo odkąd świadczenie jest przyznawane, ludzie przestali być zmuszeni, by pracować po 20 godzin na dobę za miskę ryżu. Skandal, prawda?

I teraz przez takich pracowników, którym się w głowach poprzewracało, bo chcą mieć wolne soboty i niedziele, a na dodatek pracować po osiem godzin dziennie na budowie bez nadgodzin, panu deweloperowi biznes się nie spina.

Szczerze mówiąc, ciągle nie mogę uwierzyć, że nadal żyjemy w kraju, w którym biznesmen zupełnie nie widzi żenady w tym, żeby przyznać się do tego, że próbuje bogacić się na wyzyskiwaniu innych ludzi. Ba! Jeszcze się w mediach żali, że pracownicy nie dają się dłużej wyzyskiwać. A na dodatek dziwi się taki neoliberał, że pracownicy, zgodnie z prawem rynku, odchodzą do innych firm, które płacą im lepiej.

Ale to oburzenie przetoczyło się już przez media, więc sobie oszczędzę, bo tak naprawdę chcę pisać o czymś innym – o tym, jak to pracowitość miała zaprowadzić pana Żygowskiego na szczyty biznesu w wieku niespełna 30 lat.

To, co Żygowski zarzuca pracownikom, to w gruncie rzeczy lenistwo. W opozycji do lenistwa przedstawia siebie jako nader pracowitego, co zapewniło mu wielki sukces w bardzo młodym wieku. Mit, jaki wokół siebie próbuje zbudować, jest tak niewiarygodny, że właściwie trudno się nie śmiać.

Bajka brzmi tak: 

Pochodzę z biednej wielodzietnej rodziny, ojojoj…

Zawsze marzyłem, żeby zostać deweloperem, ale nikt we mnie wierzył, ojoj… 

Ale się uparłem, poszedłem na studia budowlane i mając 20 lat, poszedłem do pracy jako stażysta i zwykły pracownik w firmie budowlanej. Jakiej? Oj tam, nieważne. Ważne, że szybko zostałem dyrektorem, a wieku 24 lat założyłem własną firmę z pieniędzy zaoszczędzonych na studiach (wiadomo, co drugi student odkłada co miesiąc tysiące złotych na założenie firmy deweloperskiej, bo trzeba – to bardzo kapitałochłonna branża).

Taki byłem zdolny, że w wieku tych 24 lat dostałem wielki kontrakt budowlany w Gdańsku, ale nie dałem rady. Nie dlatego, że nie jestem dość dobry, tylko to 500+ wszystko zepsuło i ludzie nie chcieli już pracować dla mnie za miskę ryżu, sześć dni w tygodniu dzień i noc.

Ale nie, nie poddałem się, choć konkurencja podkupiła mi prawie wszystkich pracowników, sam zakasałem rękawy i razem z jednym tylko człowiekiem skończyliśmy budowę osiedla w dwa miesiące.

Wyobrażacie sobie to? Dwóch ludzi buduje całe osiedle? Mi głowa wybuchła z podziwu.

Zostawmy jednak te bajki, bo ciekawe jest co innego – to, jak człowiek próbuje budować mit swojej ciężkiej pracy, która zaprowadziła go na szczyty (w tym przypadku zresztą wątpliwe). Otóż to nie ciężka praca Żygowskiemu pozwoliła próbować swoich sił w deweloperce. Te bajki błyskawicznie rozbroiła Krytyka Polityczna, która pokazuje, że „ludowe pochodzenie Pawła Żygowskiego to opowieści z mchu i paproci”

Dlaczego?

„Ojciec pana Pawła, Tadeusz Żygowski, na początku wieku został prezesem dwóch spółek. Sportis S.A. to producent łodzi hybrydowych, w którego zarządzie zasiada nie tylko pan Tadeusz, ale też dwoje innych członków rodziny. Natomiast Navimor Shipbrokers to pośrednik w sprzedaży statków armatorom zagranicznym. Tadeusz Żygowski zasiada także w zarządzie Ekodeweloper Sp. z o.o., czyli spółce pana Pawła. (…) Pan Paweł wychował się w biznesowej rodzinie z Wybrzeża, więc bez wątpienia miał dostęp do potężnej sieci kontaktów ojca, który jest jego biznesowym patronem” – pisze Piotr Wójcik.

I nagle przestaje dziwić, jak to się stało, że tuż po dwudziestych urodzinach zostaje dyrektorem w firmie budowlanej, a w wieku 24 lat ma kapitał na założenie swojej firmy deweloperskiej. Bez wpływowego i zapewne wcale nie tak biednego taty być może dziś sam nosiłby cegły, może nawet nie za miskę ryżu tylko trochę więcej, o ile nie miałaby pecha, by trafić na takiego biznesmena, jakim sam dziś jest.

A niesamowite jest to, że próbuje sprzedać światu bajki o ciężkiej pracy. 

Jan Kulczyk, przez lata najbogatszy Polak mawiał, że najważniejsze w życiu to dobrze wybrać sobie rodziców. Miał absolutną rację. Mobilność społeczna jest mała, jak urodzisz się w biednej rodzinie, najprawdopodobniej będziesz biedny, jak urodzisz się w bogatej, będziesz bogaty.

Owszem, z jednej strony są ludzie, którzy wyrwali się z biedy i osiągnęli sukces. Sam fakt, że ciągle zachwycamy się takimi historiami to dowód na to, że nie jest to standardowa sytuacja. Z drugiej strony dzieci często przejadają majątek dziedziczony po rodzicach i jak nie mają wystarczająco oleju w głowie, mogą zmarnować swoją szansę. Okazuje się, że wcale nie następuje to tak szybko.

„Dotąd sądzono, że nazwiska elitarne „powszednieją” już po upływie od 3 do 6 pokoleń. Z moich badań, w których wziąłem pod uwagę m.in. kompleksowe kroniki angielskie sięgające nawet do 30 pokoleń wstecz, wynika, że elita przestaje być elitą po wymianie od 10 do 15 pokoleń” – mówił niegdyś w rozmowie dla Obserwatora Finansowego Prof. Gregory Clark, ekonomista z Uniwersytetu Kalifornijskiego, który badał, co determinuje naszą pozycje społeczna i majątkową.

Podkreślał jednocześnie, że o pozycji społecznej decyduje wcale nie tylko dziedziczenie majątku, ale takie cechy jak, jak wytrwałość, zaradność, pomysłowość. Tylko że o tym, czy je mamy, czy nie, również decyduje pochodzenie.

I dodaje:

„Proszę spojrzeć na Chiny. Partia Komunistyczna zniszczyła majątki arystokracji, myśląc, że to oznacza jej ostateczną eksterminację. A kto obecnie osiąga sukcesy w chińskim biznesie i obsadza ważne rządowe stanowiska? Osoby o arystokratycznych nazwiskach…”

Czy pan Żygowski mógłby założyć firmę deweloperską (której model biznesowy opierał się na wyzyskiwaniu taniej siły roboczej), gdyby nie był biologicznym dzieckiem swoich rodziców, a jednak został przez nich przysposobiony? Owszem.

Pokazują to badania Sandry Black z Uniwersytetu Columbia, która analizowała majątki Szwedów, którzy wychowywali się w rodzinach zastępczych. Badaczka miała dostęp do danych zarówno o majątkach ich przybranych rodziców, jak i tych biologicznych. Co się okazało? Znaczenie miał status majątkowych rodziców przybranych – to po nich z jednej strony dzieci dziedziczyły majątek, ale też od dostawały szansę na lepsze życie – dobrą edukację i inwestowanie w rozwój umiejętności i tzw. kapitał społeczny. 

Ten kapitał społeczny to to, że pan Żygowski mógłby na przykład (oczywiście czysto teoretycznie), mając ledwie dwadzieścia kilka lat, zostać dyrektorem w firmie budowlanej (swojego ojca albo jego kolegi). Ten kapitał społeczny to również to, gdyby pan Żygowski dzięki kontaktom ojca dostał duży kontrakt na budowę osiedla, nie mając jeszcze doświadczenia w branży.

Szkoda, że tak bardzo nie docenia tego, co dostał od rodziny, publicznie zarzekając się, że to „tymi ręcami” wszystko sam osiągnął. Tacie może być przykro…