Już nie dostaniesz 12 tys. zł na dziecko. Rząd po cichu kasuje program

O przyjęciu przez rząd projektu ustawy o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu małego dziecka Aktywny rodzic uroczyście poinformowała we wtorek Agnieszka Dziemianowicz-Bąk kierująca Ministerstwem Rodziny Pracy i Polityki Społecznej. Choć do wejścia przepisów w życie potrzebny jest jeszcze cały proces legislacyjny w parlamencie i podpis prezydenta, to raczej będą to tylko formalności.

Wszystko byłoby pięknie, gdyby nie jeden szczegół. Jak właśnie zauważył ekonomista Rafał Mundry, który wczytał się w tekst projektu ustawy o Aktywnym rodzicu, wejście nowego świadczenia będzie oznaczało skasowanie Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego, choć zgodnie z zapowiedziami przedstawicieli Koalicji Obywatelskiej oba świadczenia miały funkcjonować równolegle.

Skąd pewność, że babciowe miało funkcjonować równolegle z RKO? Wystarczy wejść na stronę Koalicji Obywatelskiej, by przeczytać zapowiedzi wprowadzenia babciowego, które ma ułatwiać podjęcie decyzji o posiadaniu dzieci, umożliwiając zarówno wychowanie dziecka, jak i pracę zawodową z następującą deklaracją: „Jedocześnie utrzymujemy rodzinny kapitał opiekuńczy” (sic!).

Czym jest Rodzinny Kapitał Opiekuńczy? To wprowadzony 1 stycznia 2022 r. program, który przewiduje wypłatę świadczenia na drugie i kolejne dziecko w rodzinie. Świadczenie to przysługuje od miesiąca, w którym dziecko to kończy 12. miesiąc życia do końca miesiąca, w którym dziecko kończy 35 miesięcy. Rodzinny kapitał opiekuńczy przysługuje w kwocie 500 zł lub 1000 zł miesięcznie. Rodzice samodzielnie mogą wskazać, czy kapitał chcą otrzymywać w wysokości 500 zł przez 24 miesiące, czy w wysokości 1000 zł przez 12 miesięcy. Łącznie można dostać więc 12 tys. zł.

Warto zwrócić uwagę, że RKO został wprowadzony przez poprzedni rząd jako „dodatkowy instrument wsparcia ułatwiający łączenie rodzicielstwa z pracą zawodową”. Co istotne, podobnie jak w przypadku 800+, świadczenie to przysługuje bez względu na dochód rodziny, czyli nie jest to typowy program socjalny, którego celem zwykle jest pomoc najuboższym. Kolejnym podobieństwem do 800+ jest to, że przyjmowaniem wniosków o RKO oraz wypłatą tego świadczenia zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Więcej o świadczeniach socjalnych przeczytacie w tych tekstach:

Jak na tym tle wygląda babciowe, które zastąpi RKO? Projekt ustawy o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka „Aktywny rodzic” przewiduje wprowadzenie trzech świadczeń wspierających rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu dziecka:

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” będzie kierowane do aktywnych zawodowo rodziców dziecka w wieku od 12. do 35. miesiąca życia. Świadczenie to będzie przysługiwać w wysokości 1500 zł miesięcznie przez dwa lata. Beneficjenci będą mogli przeznaczyć te pieniądze na co tylko zechcą, nie będą z tego w żaden sposób rozliczani.

Z kolei zamiast funkcjonującego obecnie dofinansowania w wysokości do 400 zł do opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna wprowadzone zostanie świadczenie Aktywnie w żłobku. Świadczenie to wynosić będzie maksymalnie 1500 zł, ale nie więcej niż wysokość opłaty, jaką rodzic ponosi za pobyt dziecka w instytucji opieki.

Świadczenie Aktywnie w domu będzie z kolei stanowiło wsparcie dla rodziców dzieci w wieku od 12. do 35. miesiąca życia, którzy nie będą uprawnieni lub z własnej woli nie zdecydują się na skorzystanie z dwóch wyżej opisanych świadczeń. Będzie przysługiwało na podobnych zasadach, jak obecnie funkcjonujący rodzinny kapitał opiekuńczy, ale będzie jedna istotna różnica. Będzie dostępne wyłącznie w wysokości 500 zł miesięcznie przez 24 miesiące i nie będzie możliwości pobierania świadczenia w wysokości 1000 zł przez 12 miesięcy, jak ma to miejsce w przypadku rodzinnego kapitału opiekuńczego.