Mediacje w sprawach gospodarczych. Jak dojść do kompromisu poza sądem?
Spory toczące się między przedsiębiorcami coraz częściej mają finał nie na sali sądowej, a w gabinecie mediatora. Mediacje gospodarcze umożliwiają wypracowanie kompromisu, oszczędność czasu i pieniędzy. Sprawdź, kiedy można z nich skorzystać!

Czym są mediacje gospodarcze?
Mediacja to procedura, która umożliwia wypracowanie ugody w trybie pozasądowych. Prowadzi ją mediator – osoba bezstronna, neutralna, wspierająca komunikację i łagodząca napięcia. W mediacjach gospodarczych dąży się do rozwiązania sporu, który zaistniał między przedsiębiorcami. Jest możliwa w sprawach, w których dopuszcza się zawarcie ugody. Natomiast nie można jej przeprowadzić w postępowaniu nakazowym i upominawczym oraz w sprawach o uznanie wzorca umowy za niedozwolony.
Mediacja jest dobrowolna, jednak zgodnie z przepisami strony powinny dążyć do polubownego rozwiązania sporu. Z tego też powodu często okazuje się jednym sposobem, by nie wkroczyć na drogę sądową.
Jak w praktyce wygląda mediacja?
Przedsiębiorcy, którzy nie potrafią osiągnąć porozumienia, spotykają się w gabinecie mediatora. Postępowanie nie jest jawne i co do zasady nie uczestniczą w nich pełnomocnicy. Mediacja w praktyce przypomina rozmowę, którą moderuje mediator. Strony mają możliwość przedstawić swoją wersję wydarzeń, a jednocześnie słuchają, co ma do powiedzenia druga osoba. Tutaj nie ma wygranych ani przegranych, każdy mediator nie ocenia dowodów ani nie przyznaje racji żadnej ze stron.
Postępowanie mediacyjne można zakończyć już po pierwszym spotkaniu, ale często trzeba przeprowadzić więcej rozmów, aby wypracować porozumienie. Mediacja nie jest ograniczona w czasie, chyba że skieruje na nią sąd – wtedy, co do zasady, powinna trwać nie dłużej niż trzy miesiące.
Postępowanie zakończone porozumieniem wieńczy jego podpisanie. Jeśli stronom nie uda się go osiągnąć, należy sporządzić protokół rozbieżności ze wskazaniem stanowisk.
Więcej poradników znajdziesz na Bizblog.pl:
Zalety mediacji w sprawach gospodarczych
Przedsiębiorcom zależy na szybkim zakończeniu sporu, co najczęściej wiąże się z wykonaniem świadczenia lub realizacją płatności przez drugą stronę. Tymczasem postępowanie sądowe trwa miesiącami, co nie sprzyja prowadzeniu biznesu. Mediacja ma być remedium na spory zaistniałe między przedsiębiorcami, a jej główne zalety to:
- elastyczność i nieformalność – mediacja nie jest przesłuchaniem, a rozmową,
- dostosowanie do kalendarza uczestników – terminy spotkań ustala się wspólnie,
- neutralność – mediację prowadzi bezstronny mediator, który nie opowiada się po niczyjej stronie,
- możliwość poprawy komunikacji – strony nie tylko mogą się wypowiedzieć, ale też mają obowiązek wysłuchać stanowiska drugiej osoby,
- możliwość prowadzenia spotkania online – jest to praktyczne rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy prowadzą firmy w różnych miejscach,
- możliwość szybkiego rozwiązania sporu – termin mediacji wyznaczany jest w możliwie jak najkrótszym czasie.
Ile kosztują mediacje gospodarcze?
Przedsiębiorcy, którzy decydują się na mediację dobrowolnie, ponoszą koszty zgodnie z cennikiem mediatora. Najczęściej zostają obciążeni w równych częściach, chyba że ustalą inny sposób rozliczeń. Natomiast w przypadku skierowania na mediację przez sąd, kwoty ustalone są odgórnie. W sprawach niemajątkowych wynagrodzenie mediatora wynosi 60 zł za pierwsze spotkanie, a za każde kolejne – 25 zł. W sprawach o charakterze majątkowych mediator otrzymuje wynagrodzenie w kwocie odpowiadającej 1 proc. wartości przedmiotu sporu, ale nie niższej niż 30 zł i nie wyższej niż 1000 zł.
Mediator ma też prawo do zwrotu kosztów związanych z prowadzeniem mediacji, na które składają się m.in. koszty korespondencji czy realizacji połączeń telefonicznych.
Jak rozpocząć mediację w sprawach gospodarczych?
Z propozycją mediacji może wystąpić każda strona. Przedsiębiorcy zgłaszają się do wybranego przez siebie mediatora, a ten podpisuje z nimi umowę i ustala termin spotkania. Odbywa się ono w nieformalnej atmosferze, na ogół bez obecności osób trzecich. Niestety, mediację można rozpocząć tylko w sytuacji, gdy obie strony sporu wyrażają chęć udziału, chyba że skieruje na nią sąd.