Czym jest due diligence? Dla inwestora to RTG firmy

Due diligence to pojęcie, które rozpowszechniło prawo amerykańskie. W dosłownym tłumaczeniu ten termin oznacza należytą staranność. W praktyce gospodarczej jest to natomiast badanie, mające na celu ocenę kondycji przedsiębiorstwa pod wieloma aspektami. Nie jest jednak tym samym, co audyt, który zazwyczaj obejmuje jedynie wąski obszar działalności, a dodatkowo zlecany jest przez właściciela lub zarządzającego. Tymczasem due diligence najczęściej przeprowadza się na wniosek potencjalnego inwestora, który zamierza przejąć firmę. Badanie można też wykonać:

Analizie poddawana są:

Badanie ma na celu stwierdzenie, czy przedsiębiorstwo ma potencjał rozwojowy, a zarazem czy nie jest zadłużone bądź nie grozi mu likwidacja/upadłość. Due diligence musi zostać przeprowadzone przez osoby postronne, które subiektywnie ocenią poszczególne obszary. Dlatego też zleca się je wyspecjalizowanym firmom, zatrudniającym ekspertów z różnych dziedzin.

Czas trwania badania due diligence zależy w dużej mierze od tego, na jaką skalę działa konkretna firma. W przypadku większych przedsiębiorstw może ono potrwać nawet kilka miesięcy, natomiast w mniejszych jednostkach kończy się je w ciągu kilku tygodni. Badanie polega na szczegółowej analizie dokumentacji firmowej, którą należy udostępnić ekspertom. Mogą oni również przeprowadzać rozmowy z menedżerami poszczególnych działów lub zarządzającymi przedsiębiorstwem.

Podczas badania due diligence eksperci uzyskają dostęp do różnego rodzaju dokumentacji, także tej poufnej, zawierającej informacje chronione prawnie. Aby zostało ono przeprowadzone poprawnie, nie należy udostępniać jedynie części dokumentów, a wszystkie, które okażą się potrzebne. Jednocześnie trzeba zadbać o odpowiednią ochronę danych wrażliwych. W tym celu spisuje się umowę, w której przeprowadzający badanie składa oświadczenie o wykorzystaniu informacji poufnych jedynie na potrzeby wykonywanych przy danym projekcie obowiązków.

Due diligence zyskuje w praktyce gospodarczej coraz większą popularność. Tego rodzaju badanie dostarcza bowiem wartościowych informacji, których posiadanie jest niezbędne w procesie podejmowania decyzji inwestycyjnych. Niemniej jednak wyników badania nie należy traktować jako zielone światło do realizacji celów biznesowych. Bardzo istotna jest bowiem samodzielna ocena kondycji przedsiębiorstwa, posiłkując się zebranymi informacjami. Due diligence okazuje się niezwykle pomocne dla samego badanego przedsiębiorstwa, którego właściciele mogą dowiedzieć się, jakie są jego mocne i słabe strony.

Przepisy nie nakładają obowiązku przeprowadzania badania w żadnym przypadku, zatem to, kiedy i na jakich warunkach zostanie ono przeprowadzone, pozostaje przedmiotem ustaleń pomiędzy stronami. Przedsiębiorcy, co do zasady, mogą odmówić udziału w badaniu, jednak muszą wtedy liczyć się z koniecznością poszukiwania nowego inwestora. Zgadzając się na udział w badaniu, nie należy utrudniać ekspertom pracy, na przykład nie okazując im stosownych dokumentów. W przeciwnym razie badanie nie zostanie przeprowadzone poprawnie, a wszelkiego rodzaju utrudnienia będą odnotowywane. Due diligence warto więc potraktować nie jako sprawdzian kondycji firmy, a jako szansę na wprowadzenie ewentualnych zmian, mających pozytywny wpływ na jej funkcjonowanie.

Czytaj także: Cashflow - jak obliczyć i jak interpretować?