Ponad 120 mln zł! UOKiK nałożył na Volkswagena karę wszech czasów

Zarzut nr 1: rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w materiałach reklamowych, które sugerowały, że samochody marek Volkswagen, Seat, Skoda i Audi są ekologiczne oraz spełniają wymogi w zakresie emisji tlenków azotu.

Zarzut nr 2: informowanie w świadectwach homologacji oraz w świadectwach zgodności WE o nieprawdziwych parametrach emisji tlenków azotu.

Zarzut nr 3: kierowanie wytycznych do sprzedawców tych samochodów, które sugerowały nieuwzględnianie reklamacji konsumentów, mimo istnienia ewidentnej wady.

Według ustaleń UOKiK tak skonstruowany proceder, ukierunkowany przede wszystkim na robieniu polskich klientów Volkswagena w konia, trwał od 2008 do stycznia 2016 r.

Marek Niechciał, prezes UOKiK, stwierdził, że praktyki koncernu były tym bardziej bolesne, gdyż - jego zdaniem - rośnie świadomość ekologiczna Polaków, wielu klientów więc mogło specjalnie wybierać auta emitujące mniejsze ilości szkodliwych substancji.

Kombinowanie w oprogramowaniu, które w warunkach testowych pozwalało zaniżać wartość emisji tlenków azotu, dotyczyło całej Unii Europejskiej. U nas - na potrzeby postępowania - UOKiK przeanalizował m.in. materiały reklamowe dotyczące pojazdów z systemem umożliwiającym manipulowanie emisją spalin, a także wyciągi ze świadectw homologacji i treść świadectw zgodności WE. 

W sumie zgromadzony tak materiał to 25 tomów akt i ponad 5 tys. kart z dowodami. Inspektorzy UOKiK stwierdzili, że „w samochodach Volkswagen, Audi, Seat i Skoda produkowanych po 2008 r. oprogramowanie do sterowania silnikiem EA 189 EU 5. W warunkach testowych pozwalało ono zaniżać wartość emisji tlenków azotu”.

Na podstawie tych wszystkich ustaleń prezes UOKiK zdecydował się nałożyć najwyższą w historii sankcję za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów: ponad 120 mln zł (120 607 288 zł). 

„Wziąłem pod uwagę to, że praktyka trwała 8 lat – nie było w trakcie postępowania żadnych propozycji ugodowych ze strony spółki. Firma działała na szkodę konsumentów, ponieważ kierowała nieetyczne rekomendacje, aby dealerzy nie uwzględniali zasadnych reklamacji konsumentów. Nieprawdziwe informacje w materiałach reklamowych wywołały dezinformację - odwoływały się do proekologicznej postawy Volkswagena, gdy w rzeczywistości samochody nie były przyjazne środowisku. Manipulowanie emisją spalin to zaprzeczenie ekologiczności” - tłumaczy swoją decyzję Marek Niechciał.

Mimo że UOKiK, nakładając rekordową karę, jednocześnie zauważa, że na szczęście koncern VW już tak nie postępuje. Chociaż skutki takiego traktowania klientów przez 8 lat mogą być jeszcze odczuwalne. Dlatego decyzja prezesa UOKiK nie dotyczy wyłącznie pieniędzy. Marek Niechciał nakazał także poinformowanie o postanowieniu UOKiK wszystkich konsumentów, którzy kupili samochody z grupy VW z silnikiem EA 189 EU 5. Firma powinna również opublikować decyzję na swoich stronach internetowych.

Na taką decyzję UOKiK klienci mogą powoływać się podczas składania reklamacji. Decyzja nie jest jednak prawomocna - przysługuje odwołanie od niej do sądu. Ustalenia UOKiK co do faktu występowania takich praktyk VW są jednak wiążące dla sądów powszechnych w przypadku rozpatrywania indywidualnych spraw.

Nie jest jeszcze jasne, czy Volkswagen Group Polska postanowi odwołać się od tego postanowienia. Podobne sankcje na koncern spadają też w innych częściach Europy. Np. we Włoszech nałożono łącznie na Volkswagen AG i Volkswagen Group Italia 5 mln euro kary.

Łączne koszty Volkswagen Group w związku z dieselgate szacuje się na ponad 30 mld euro. Ich lwia część to koszt przymusowego odkupu przez firmę samochodów od klientów w USA. Takiego przykrego obowiązku w Unii Europejskiej jednak producent nie musi się obawiać.